Στη Ρωσία σκέφτονται νέες μορφές αλληλεπίδρασης με τη Διασπορά, με σκοπό να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες των αποδήμων και να μετατραπεί η ρωσική Ομογένεια σε μια αξιοσημείωτη «ήπια δύναμη». Η Μόσχα στοχεύει να κάνει τη Διασπορά ένα σύγχρονο επικοινωνιακό εργαλείο επηρεασμού της κοινής γνώμης σε άλλες χώρες, έχοντας κατά νου την εμπειρία της τουρκικής μειονότητας στη Γερμανία και των μεταναστών από την Κίνα, που δεν έσπασαν τους δεσμούς με την πατρίδα τους.
Γι' αυτό επανεξετάζεται η κρατική πολιτική ως προς την πολυπληθή ρωσική Ομογένεια του εξωτερικού. Ποιοί είναι όμως οι ρώσοι της Διασποράς; Στην έννοια της ρωσικής Διασποράς, συμπεριλαμβάνονται οι απόγονοι των εμιγκρέδων που έφυγαν στο εξωτερικό μετά την πτώση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, οι ρώσοι που βρέθηκαν εκτός συνόρων στις τέως Σοβιετικές Δημοκρατίες μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, αλλά και οι μετανάστες από τη σύγχρονη Ρωσία, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο εξωτερικό σχετικά πρόσφατα. Το πρόβλημα των αποδήμων το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Ομοσπονδιακής κυβέρνησης την τελευταία δεκαετία, έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία σε σχέση και με τα γεγονότα στην Ουκρανία.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας (Άνω Βουλή της Ρωσίας) Κονσταντίν Κοσατσιόφ, «πρέπει να καταλάβουμε, ότι οι συμπατριώτες μας στο εξωτερικό τώρα ζουν σε νέες γεωπολιτικές συνθήκες». Η νέα κατάσταση -και εδώ μιλάμε για τη δυνατότητα επιστροφής στην ατμόσφαιρα του Ψυχρού Πολέμου– καθιστά τους ρώσους της Διασποράς ως ένα πιθανό μέσο επικοινωνίας. Έναν παράγοντα που θα μεταφέρει τις θέσεις της ρωσικής κοινωνίας και του Κρεμλίνου στους πολίτες άλλων χωρών. Ένας τρόπος αλληλεπίδρασης, ένα «ιδιόμορφο» λόμπυ, που συχνά αποκαλείται και ως η «ήπια δύναμη».
Η ρωσική Διασπορά σήμερα
Ο Κοσατσιόφ έκανε τη δήλωσή του στις 5 Μαρτίου, στη διάρκεια των εργασιών ενός «στρογγυλού τραπεζιού» που διοργάνωσε το Συμβούλιο της Ομοσπονδίας με θέμα τη συνεργασία με τους αποδήμους και την «ήπια δύναμη» της Διασποράς. Στην ομιλία του, ο γερουσιαστής Ίγκορ Μορόζοφ, μίλησε για την κυβερνητική πολιτική σε σχέση με τη λειτουργία της ρωσικής Διασποράς και αναφέρθηκε στην εμπειρία των άλλων χωρών, περιγράφοντας το ιδανικό τρόπο αλληλεπίδρασης της Ρωσίας με την Ομογένεια στο εξωτερικό.
Σαν παράδειγμα, ο ρώσος γερουσιαστής ανέφερε την κατάσταση με τους τούρκους αποδήμους στη Γερμανία, οι οποίοι μετά από αρκετές δεκαετίες ενσωμάτωσης στη γερμανική κοινωνία έχουν σήμερα οργανωθεί σε πολιτικό κόμμα και εκπροσωπούνται σε όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης της χώρας. Την ίδια στιγμή, η ηγεσία της Τουρκίας έρχεται ενεργά σε επαφή με εκπροσώπους αυτής της πολιτικής δύναμης. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με τον γερουσιαστή, έχει αρχίσει να συμβαίνει και στην περίπτωση της ρωσικής Διασποράς σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Στην ίδια τη Γερμανία, μόλις πρόσφατα καταχωρήθηκε το κόμμα των ρώσων αποδήμων γερμανικής καταγωγής «Einheit». Κόμμα μεταναστών εμφανίστηκε επίσης στη Γαλλία και σύντομα παρόμοιο κόμμα θα καταχωρηθεί και στην Ιταλία.
Σύμφωνα με το γερουσιαστή, αυτή η διαδικασία έχει καλές προοπτικές, τη στιγμή που σε αρκετές περιοχές του κόσμου, όπως στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική, στη Λατινική Αμερική και στην Κεντρική Ασία, ζουν πολλοί άνθρωποι που έχουν ισχυρούς δεσμούς με τη Ρωσία. Στις περιοχές αυτές, υπογράμμισε, υπάρχουν «αρκετοί νέοι άνθρωποι, ηλικίας 30-35 ετών, που είναι δραστήριοι, μορφωμένοι και με κίνητρα, που είναι πρόθυμοι, όχι μόνο να αυτοπροσδιοριστούν ως μέλη του Ρωσικού κόσμου (έτσι αποκαλούν στη Ρωσία, όσους ζουν στο εξωτερικό, αλλά εξακολουθούν να προσδιορίζονται σε μεγάλο βαθμό με τη χώρα από την οποία προέρχονται οι ίδιοι ή οι πρόγονοί τους), αλλά και είναι έτοιμοι να προχωρήσουν προς τα εμπρός».
Επίσης, στο «στρογγυλό τραπέζι» έγινε αναφορά και στο παράδειγμα της Κίνας. Σύμφωνα με Κοσατσιόφ, οι κινέζοι μετανάστες στέλνουν πίσω στην πατρίδα τους δισεκατομμύρια δολάρια, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό την εθνική οικονομία της χώρας από την οποία προέρχονται.
«Ηπια δύναμη»
Στη σημασία της επικοινωνιακής προσέγγισης με τη χρήση της «ήπιας δύναμης», αναφέρθηκε ο αναπληρωτής επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας για θέματα της ΚΑΚ, Διασποράς και διεθνούς ανθρωπιστικής συνεργασίας («Rossotrudnichestvo»), Αλεξάντρ Ραντκόφ. Σύμφωνα με το ρώσο αξιωματούχο, είναι πολύ σημαντικό να ενεργοποιηθεί η συνεργασία με τις ελίτ και τις κοινωνίες των πολιτών άλλων χωρών.
Οι εμπειρογνώμονες επισημαίνουν τη δυσκολία των εργασιών σε αυτόν τον τομέα. Όπως δήλωσε στη RBTH ο Αλεξάντρ Ντοκουτσάγιεφ, επικεφαλής του τμήματος Διασποράς και Μετανάστευσης του Ινστιτούτου χωρών ΚΑΚ, αν και προς το παρόν υπάρχει κάποια πρόοδος σε σχέση με την ουσιαστική ενεργοποίηση της ρωσικής Διασποράς, ωστόσο, τα συγκεκριμένα παραδείγματα αποτελούν μεμονωμένες περιπτώσεις. Δεν φαίνεται να έχει προκύψει κάποιο περισσότερο ή λιγότερο φιλορωσικό μαζικό κίνημα στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, αυτό αποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα των αρμοδίων ρωσικών φορέων πάνω στα θέματα των αποδήμων συμπατριωτών τους, παρά τις κάποιες επιτυχίες στην οργάνωση και την ενοποίηση των κοινοτήτων της ρωσικής Διασποράς στο εξωτερικό.
Ωστόσο, οι εκπρόσωποι της ρωσικής κυβέρνησης λένε ότι είναι πρόθυμοι να μάθουν από τα λάθη του παρελθόντος και να χρησιμοποιήσουν την εμπειρία αυτή στη διαμόρφωση νέων προσεγγίσεων στο ζήτημα της τόνωσης των σχέσεων με τη ρωσική Ομογένειαhttp://gr.rbth.com/society/2015/03/11/rosiki_diaspora_ipia_dynami_pagkosmia_embeleia_35863.html
