Ελληνικά μέσα ενημέρωση και Τουρκία.

 Γιατί πρέπει να μαθαίνω τα ΝΕΑ της Τουρκίας . Δεν υπάρχει  η Ελλάδα;  

Η Τουρκιά είναι αποδεδειγμένος εχθρος τι συμβολίζει αυτή η ενημέρωση;

Πολύ θα ήθελα να  γνωρίζω .

30 Μαρτίου 1822: Η Σφαγή της Χίου

 Το 1818 ο Παντιάς Ροδοκανάκης και ο Νικόλαος Μυλωνάς αποτάθηκαν στο Δημήτριο Υψηλάντη για την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους. Ζήτησαν έτσι ναυτική βοήθεια από τις Σπέτσες , την Ύδρα και τα Ψαρά, που συμφώνησαν με την ιδέα απελευθέρωσης του νησιού.  Μεγάλη μερίδα όμως Χιωτών διαφωνούσαν με την ιδέα του ξεσηκωμού, λόγω των προνομίων που κατείχαν στο νησί. 

Στις 27 Απριλίου 1821 ο Υδραίος Ιάκωβος Τομπάζης φτάνει στη Χίο με 25 πλοία με σκοπό να παρακινήσει τους Χιώτες να εξεγερθούν κατά των Τούρκων. Στέλνει κάποιον ψαριανό να μεταφέρει το μήνυμα της επανάστασης στην ύπαιθρο και στα χωριά , γιατί γνώριζε την αντίθετη στάση των προκρίτων και των κατοίκων της πόλης. Τρεις Δημογέροντες πήγαν «στου πασά τη βρύση» και επικοινώνησαν μαζί του κρυφά. Εξήγησαν τους λόγους που δεν μπορούσαν να δώσουν βοήθεια, επειδή ο περισσότερος πληθυσμός ήταν άοπλος , άπειρος και απροετοίμαστος. Επίσης του εξήγησαν ότι οι επιπτώσεις στον πληθυσμό των Ελλήνων κατοίκων της Χίου , όπως και των άλλων Χιωτών που είχαν εγκατασταθεί εκτός του νησιού(Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη),  θα ήταν τραγικές. Έτσι παρακάλεσαν τον Τομπάζη να φύγει από το νησί. Μετά από 3 μέρες ο στόλος εγκατέλειψε άπρακτος το νησί.

Οι Τούρκοι πληροφορήθηκαν το γεγονός της άφιξης των ελληνικών πλοίων έξω από το νησί, κάλεσαν τους Δημογέροντες (Μικές Βλαστός, Ιωάννης Πατρικούσης και Χατζή Πολυχρόνης Διοματάρης), για να τους πάρουν πληροφορίες. Οι Δημογέροντες αρνήθηκαν ότι γνωρίζουν κάτι σχετικά και οι Τούρκοι τους ζήτησαν να καλέσουν και άλλους πρόκριτους.  Στη συνέχεια ήρθαν 10 πρόκριτοι και ο μητροπολίτης Πλάτων με το διάκονό του Μακάριο Γαρρή. Οι Τούρκοι τους φυλάκισαν στη σκοτεινή φυλακή του κάστρου. Επιπλέον οι Τούρκοι ζήτησαν από τους Χιώτες να παραδώσουν ό,τι όπλα είχαν και να μην κυκλοφορούν τις βραδινές ώρες.

Τον Οκτώβρη του 1821 οι Τούρκοι ζήτησαν στρατιωτική βοήθεια από το σουλτάνο. Πράγματι ήρθαν 1000 στρατιώτες από την Κωνσταντινούπολη και 200 από την Κρήτη. Το Γενάρη του 1822 τρεις Χιώτες πρόκριτοι, οι Θ. Ράλλης, Ι. Σκυλίτζης και Π. Ροδοκανάκης φτάνουν στην Κωνσταντινούπολη ως ενέχυρα και ρίχνονται στη φυλακή.

Το Σάββατο 11 Μαρτίου του 1822 ο Αρχηγός της επανάστασης στη Σάμο , Λυκούργος Λογοθέτης, φτάνει στη Χίο με το Χιώτη Μπουρνιά και με 2500-4500 άνδρες(ο στόλος ήταν 8 μπρίκια και 30 βοηθητικά πλοία). Η απόβαση του Λογοθέτη έγινε ταυτόχρονα στον κόλπο της Αγίας Ελένης και στην Αγκάλη. Στο εντωμεταξύ είχαν ειδοποιηθεί αρκετοί Χιώτες , οι οποίοι έσπευσαν να ενωθούν με τους άνδρες του Λογοθέτη.  Ο Βαχήτ Πασάς στέλνει δύο τμήματα στρατού , ένα για να εμποδίσει την απόβαση και ένα άλλο στον Κάμπο, για να πλευροκοπήσει την αποβατική δύναμη του Λογοθέτη. Αρχικά οι μάχες γέρνουν προς την πλευρά των Ελλήνων. Οι Τούρκοι αναγκάζονται να κλειστούν στο κάστρο. Ο Μπουρνιάς με τους στρατιώτες του χτυπούν τους Τούρκους από το Παλαιόκαστρο(σημερινά σχολεία Βουνακίου). Στο ύψωμα της Παναγίας Τουρλωτής μια ομάδα από Σαμιώτες κανονιοβολούν την πόλη. Άλλοι επαναστάτες οχυρώνονται στο «Ψωμί»(Μπέλλα Βίστα), στο λόφο «Ασωμάτων»(Ευαγγελίστρια) και στον κάτω Γιαλό.

Η απελευθέρωση της Χίου έγινε δεκτή από τους Χιώτες με ένα αίσθημα φόβου σχετικά με την έκβαση της επανάστασης. Μάλιστα πολλοί Χιώτες πλούσιοι φεύγουν από το νησί.

Μόλις οι Τούρκοι στην Κωνσταντινούπολη μαθαίνουν το γεγονός της επανάστασης της Χίου,  στέλνουν τον Τουρκικό στόλο με ναύαρχο τον Καρά Αλή. Στις 30 Μαρτίου 1822 ο Τουρκικός στόλος (46 πλοία και 7000 στρατιώτες) φτάνει στο βόρειο τμήμα του νησιού. Λίγες ώρες μετά ενώνονται με άλλους ομοεθνείς τους που βγήκαν από το κάστρο και ξεκινούν τη σφαγή , τις λεηλασίες και το κάψιμο της πόλης. Ο Λογοθέτης και ο Μπουρνιάς αποχώρησαν προς το εσωτερικό του νησιού , λέγοντας το σύνθημα « ο σώζων εαυτό σωθήτω».

Τη Μεγάλη Παρασκευή, 31 Μαρτίου 1822, καίγεται ο ναός της Τουρλωτής και δίνεται το σύνθημα στους Τούρκους για γενική αιματοχυσία και αποτέφρωση της πόλης. Από εκείνη τη μέρα και για 4 μήνες φτάνουν Τούρκοι κατάδικοι από τις απέναντι Τουρκικές ακτές με σκοπό το φόνο, τη λεηλασία και τα λάφυρα. Υπολογίζεται ότι κατέφθασαν 40.000 Τούρκοι άτακτοι αυτήν την περίοδο. Ταυτόχρονα ο Βαχήτ Πασάς αναγγέλλει τη διαταγή του σουλτάνου να θανατώνονται βρέφη έως 3 ετών , αγόρια και άνδρες άνω των 12 ετών , γυναίκες άνω των 40 ετών , να αιχμαλωτίζονται κορίτσια και γυναίκες από 3 έως 40 ετών και αγόρια από 3 έως 12 ετών. Γλίτωναν μόνο όσοι ασπάζονταν το μωαμεθανισμό.

Οι περισσότεροι Χιώτες άρχισαν να μετακινούνται προς το εσωτερικό του νησιού για να σωθούν από το μένος των Τούρκων. Τα καταφύγιά τους ήταν αρχικά οι  Καρυές, το Αίπος, η Νέα Μονή, το μοναστήρι του Αγίου Μηνά και ο Άγιος Γεώργιος ο Συκούσης.

Το Μεγάλο Σάββατο, 1η  Απριλίου 1822 καίγεται η Σχολή της Χίου, σφαγιάζονται σχεδόν όλοι, ακόμα και οι λεπροί. Ο Βαχήτ Πασάς είχε εκδώσει διαταγή ότι όσες γλώσσες και αυτιά του πήγαιναν , τόσα περισσότερα κέρδη θα είχαν.  

Στις 2 Απριλίου 1822(Πάσχα) μπαίνουν οι Τούρκοι(15000 άνδρες) στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά από ένα μικρό άνοιγμα που υπήρχε στον περίβολο και σφαγιάζουν τους  3000 Χιώτες που είχαν κρυφτεί. Στη συνέχεια πυρπολούν το μοναστήρι. Την ίδια μέρα το ίδιο γεγονός γίνεται και στη Νέα Μονή. Η κατάσταση γενικεύεται και σε άλλα χωριά της Χίου. Οι Σαμιώτες εγκατέλειψαν τη Χίο και έπλευσαν προς τα Ψαρά.

Την Τετάρτη 5 Απριλίου του 1822 βγάζει ανακοίνωση ο Καρά Αλής , πως όσοι Χιώτες παραδώσουν τα όπλα τους και επιστρέψουν στην πόλη , θα αφεθούν ελεύθεροι(αμνηστία). Μάλιστα εξασφάλισαν οι Τούρκοι και επιστολή του φυλακισμένου Μητροπολίτη και των Δημογερόντων , η οποία ανέφερε τις ειλικρινές προθέσεις των Τούρκων. Οι πρόξενοι της Αγγλίας , της Αυστρίας και της Γαλλίας ανέλαβαν να μεταφέρουν την πρόταση στους Χιώτες και να τους πείσουν. Οι Χιώτες εμπιστεύθηκαν τους πρόξενους και άρχισαν να επιστρέφουν και να παραδίδουν τα όπλα τους. Βέβαια, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Τούρκοι αθέτησαν το λόγο τους και άρχισαν να σφάζουν όσους κατέβαιναν στην πόλη. Η μεγάλη σφαγή συνεχίστηκε και στην κεντρική Χίο(Βροντάδο , Πιτυός, Θυμιανά και μετά Βορειόχωρα).  Στο ακρωτήρι του Κάβο Μελανιός, απέναντι από τα Ψαρά  βρήκαν καταφύγιο περίπου 10.000 Χιώτες και περίμεναν τα ψαριανά πλοία να τους μεταφέρουν στα Ψαρά. Δυστυχώς όμως η μεγάλη θαλασσοταραχή τους στάθηκε εμπόδιο και σφαγιάσθηκαν σχεδόν όλοι από τους Τούρκους με απερίγραπτη λύσσα. Ήταν τόσο πολύ το αίμα των αθώων, που η θάλασσα «μελάνιασε» γύρω από τον κάβο και την  παραλία.

Στις 18 Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη σφαγιάζονται 3 Χιώτες όμηροι (Ράλλης, Σκυλίτζης , Ροδοκανάκης) και άλλοι 60 Χιώτες επιφανείς. Στις 23 Απριλίου του 1822 απαγχονίζονται   στην τάφρο του κάστρου της πόλης ο μητροπολίτης Πλάτων , ο διάκονός του Γαρρής και 9 πρόκριτοι. Στη συνέχεια θανατώνονται με τον ίδιο τρόπο και οι δημογέροντες που ήταν φυλακισμένοι ανά δέκα. Τα σκοτωμένα σώματά τους χλευάζονται από τους Τούρκους , οι οποίοι τα ρίχνουν μετά στη θάλασσα.

Λίγες μέρες μετά την καταστροφή , σχεδιάστηκε ναυτική επίθεση του στόλου των τριών ναυτικών νησιών εναντίον του Τουρκικού στόλου στο στενό του Τσεσμέ. Στις 18 Μαΐου πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίθεση . Οι έλληνες έκαναν αρκετές ζημιές στον Τούρκικό στόλο , αλλά απέτυχαν να πυρπολήσουν τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή. Την 1η Ιουνίου του 1822 ο Κωνσταντίνος Κανάρης μαζί με τον Ανδρέα Πιπίνο και 40 ψαριανούς ξεκίνησαν από τα Ψαρά με 2 πυρπολικά και 4 περιπολικά πλοία και αφού μετάλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων , μπήκαν στο στενό της Χίου με βόρειο άνεμο. Κρύφτηκαν και περίμεναν να βραδιάσει. Τέλειωνε τότε το ραμαζάνι των Τούρκων και ξεκινούσε η γιορτή του μπαϊραμιού. Στην τουρκική ναυαρχίδα επικρατούσε χαρά και κέφι με πολλούς καλεσμένους και κάποιες δυστυχισμένες αιχμάλωτες,  περίπου 2000 άτομα. Τότε τα δύο πυρπολικά κατάφεραν να μπουν ανάμεσα στα τουρκικά πλοία. Ο Κανάρης κατευθύνθηκε κατά την ναυαρχίδας του Καρά Αλή , ενώ ο Πιπίνος κατά της υποναυαρχίδας. Ο Κανάρης τα κατάφερε να πυρπολήσει την ναυαρχίδα , ενώ ο Πιπίνος δεν τα κατάφερε , γιατί βιάστηκε και έγινε αντιληπτός από τους Τούρκους.  Η ναυαρχίδα όμως τυλίχθηκε στις φλόγες και μετά ανατινάχθηκε , σκοτώνοντας και τον Καρά Αλή. Στις 7 Ιουνίου εξαπολύεται και τρίτο γιουρούσι των μαινόμενων Τούρκων στα  Μαστιχοχώρια και ολοκληρώνεται η καταστροφή του νησιού.

Το νησί ερημώθηκε. Οι Τούρκοι έφεραν από τον Τσεσμέ άλλους 600 Χριστιανούς για να μαζέψουν τη μαστίχα. Αυτοί όμως αγνοούσαν την καλλιέργειά της και οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να αφήσουν ελεύθερους αρκετούς Μαστιχοχωρίτες για να καλλιεργήσουν τους σχίνους. 

Μετά την καταστροφή, από τους 117.000 Χριστιανούς που ήταν ο τότε πληθυσμός της Χίου , έμειναν περίπου 1800 -2000 άνθρωποι. 21.000 ήταν οι φυγάδες(κατέφυγαν στα Ψαρά, Τήνο, Σύρο, Άνδρο, Αγκώνα, Τεργέστη, Μασσαλία, Οδησσό, Μάλτα, Λονδίνο)  και 52.000 οι αιχμάλωτοι. Υπολογίζουμε δηλαδή ότι σφαγιάσθηκαν περίπου 52.000 Χιώτες.

Η καταστροφή της Χίου συγκλόνισε όχι μόνο τον Ελληνισμό , αλλά και όλη την Ευρώπη. Οι εφημερίδες έγραφαν άρθρα εκφράζοντας τον αποτροπιασμό τους για τη μεγάλη σφαγή. Βιβλία κυκλοφορούσαν στην Αγγλία, Γαλλία , Γερμανία και οι φιλέλληνες προσπαθούσαν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για να βοηθήσουν τα θύματα. Από τη μεγάλη σφαγή της Χίου εμπνεύστηκε ο μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά και ο Βίκτωρ Ουγκώ στο ποίημά του «Το Ελληνόπαιδο».

ΠΗΓΗ: chioshistory.gr

https://www.militaire.gr/i-sfagi-tis-chioy/

Η Επανάσταση των Ορθοδόξων Ελλήνων

 Αρχιμ. Κυρίλλου Κωστοπούλου, Ιεροκήρυκος Ι. Μ. Πατρών,Δρος Θεολογίας

Ο Ορθόδοξος λαός του Θεού εορτάζει πανηγυρικά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας και την ανάσταση του ανθρωπίνου γένους από την φθορά και τον θάνατο. Αλλά εμείς οι Έλληνες εορτάζουμε ιδιαίτερα και την ανάσταση της Πατρίδος μας από τον τυραννικό ζυγό των 400 χρόνων σκλαβιάς. Ο Ασιάτης τύραννος αγωνίσθηκε για τέσσερις εκατονταετίες με σφαγές, καταπιέσεις, παιδομαζώματα, αλεπάλληλες καταπιέσεις και εξευτελιστικές ταπεινώσεις και με τόσα άλλα απάνθρωπα μέσα να νεκρώσει την ακεραία και άγρυπνη Ελληνική συνείδηση η να αλλάξει την ταυτότητα των Ορθοδόξων Ελλήνων. Το επέτυχε; Όχι, μυριάκις όχι. Και τούτο γιατί οι πραγματικοί Έλληνες είχαν εντός τους, εκτός της ιδικής τους καρδιάς, και άλλες δύο καρδιές, του Χριστού και της Ελλάδος, οι οποίες επάλλοντο με έναν παλμό: Χριστός και Ελλάδα.

Ο Κολοκοτρώνης αναφωνούσε προς τα παλικάρια του: «Ο χαμός, αδέλφια, είναι μεγάλος. Ο Θεός, όμως, είναι μεγαλύτερος». Μόνον με την βοήθεια του Θεού και της Εκκλησίας ήλπιζαν οι ήρωες του ᾽21 ότι η Ελλάδα θα αποτινάξει τον τουρκικό ζυγό. Ο Μακρυγιάννης ομολογεί: «Τα μεσάνυχτα περνώντας έστειλα και πήρα τον παπά και μας εξομολόγησε και λειτούργησε και μεταλάβαμε…».

Ο αγώνας κατά των Τούρκων ήταν καθολικός. Από τους πρίγκιπες Υψηλάντη μέχρι τον τελευταίο αγρότη, από τον καθηγητή και τον δάσκαλο μέχρι τον αγράμματο απλό Έλληνα έγινε αυτός ο ξεσηκωμός. Και ο αγώνας αυτός ήταν πραγματικά εθνικοαπελευθερωτικός, αγώνας των Ορθοδόξων Ελλήνων. Ο Κολοκοτρώνης είχε πει τον βαρυσήμαντο λόγο, ο οποίος περικλείει μέσα του όλο το νόημα του αγώνος: «Ο Θεός έδωσε την υπογραφή του διά την ελευθερίαν της Ελλάδος και δεν την παίρνει πίσω» (Άπαντα Κολοκοτρώνη, τ. 1, σ. 171).

Δυστυχώς σήμερα μερικοί ανιστόρητοι και προχωρημένης θολοκουλτούρας θιασώτες προσπαθούν να διαστρεβλώσουν την Ιστορία μας και να αλλοιώσουν το νόημα της Επαναστάσεως του ᾽21, κηρύσσοντας ότι η Επανάσταση δεν ήταν εθνικοαπελευθερωτική, αλλά ταξική. Σίγουρα δεν γνωρίζουν τι είχε πει ο ίδιος ο Κολο-κοτρώνης στον λόγο που εξεφώνησε στην Πνύκα στις 13 Νοεμβρίου 1838: «…ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας και όλοι, και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι, και οι πεπαιδευμένοι, και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτόν τον σκοπό, και εκάμαμε την επανάσταση» (οπ.π., σ. 110). Ασφαλώς δεν θα γνωρίζουν επίσης αυτό το οποίο έλεγε ο Μακρυγιάννης: «Κι αν πεθάνωμεν πεθαίνομεν διά την Πατρίδα και διά την Θρησκείαν μας. Αυτός ο θάνατος είναι γλυκός…». Ο δε Φραγκίσκος Σκούφος έλεγε: «Μίλησε και συ ω ουρανέ! Δεν φαίνεται πλέον ουρανός, αμή χωρίς καμμίαν υπερβολήν όλος φαίνεσαι μία Ελλάδα».

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε βαθιά μέσα μας ότι η Ορθόδοξος Ελλάδα διδάσκει τον κόσμον όλο όχι μόνον πως να ζει, αλλά και πως να πεθαίνει για τα πολύτιμα αγαθά της πίστεως και της εθνικής ελευθερίας.

Οι πρωτεργάτες της επαναστάσεως του ᾽21 αγαπούσαν την Πατρίδα και λάτρευαν τον Δημιουργό τους Θεό. Για τα δύο αυτά ιδανικά έπεσαν στην μάχη με όλες τις δυνάμεις τους με στόχο την απελευθέρωσή τους. Γι᾽ αυτό και ο Τερτσέτης είχε πει: «Ο Ελληνικός αγώνας υπήρξε ουράνια κίνηση».

Τι κρίμα, όμως. Ο Ελληνισμός που ήταν πάντοτε συνδεδεμένος με τον Χριστιανισμό και την Ορθοδοξία κατήντησε σήμερα σε άκρατο υλισμό και μηδενισμό. Ας προσέξουμε να μην γίνουμε οι Νεοέλληνες νεκροθάπτες του Ελληνορθόδοξου πολιτισμού μας και της Ελληνορθοδόξου ιδέας μας. Να αγωνισθούμε για να αναβιώσει το πνεύμα του ᾽21 με το σύνθημα των ηρώων αδελφών μας: «Χριστός και Ελλάδα».

Πολεμήσαμε για «του Χριστού την πίστη την αγία και της Πατρίδος της ελευθερία». Ας υπερισχύει, λοιπόν, εντός μας η αγάπη προς τον Θεό Δημιουργό μας και την Πατρίδα μας.

https://enromiosini.gr/arthrografia/η-επανάσταση-των-ορθοδόξων-ελλήνων/

Ὅταν «εἶσαι» δὲν χρειάζεται νὰ «φαίνεσαι»!

 Καλοί μου φίλοι, δὲν ξέρω ἂν τὸ ἔχετε προσέξει. Σήμερα δίνεται πολὺ μεγάλη σημασία στὸ «φαίνεσθαι» καὶ ἐλάχιστη ἢ καὶ καθόλου στὸ «εἶναι». Δηλαδὴ στὸ ποιὸς εἶσαι ἐξωτερικὰ καὶ καθόλου στὸ ποιὸς εἶσαι ἐσωτερικά! Αὐτὸ ποὺ μετράει εἶναι ἡ ἐξωτερική σου εἰκόνα καὶ καθόλου ἡ ἐσωτερική. Ἢ μὲ ἄλλα λόγια δίνεται μεγάλη βάση στὸ περιτύλιγμα καὶ καθόλου στὸ περιεχόμενο, ποὺ ἀσφαλῶς εἶναι καὶ ἡ οὐσία.

Βλέπετε ἡ κοινωνία μας σήμερα δίνει ἰδιαίτερη σημασία στὸ λεγόμενο «πρεστίζ», ἀκόμη δὲ καὶ σ’ ἐκεῖνο τὸ καπιταλιστικὸ «ἔχειν» καὶ σχεδὸν καθόλου στὸ ποιοὶ εἴμαστε πραγματικά. Δηλαδὴ δίνει βάση στὸ προσωπεῖο καὶ τὴ μάσκα ποὺ φορᾶς κι ὄχι στὸ ἴδιο τὸ πρόσωπο κι αὐτὸ ποὺ ὄντως εἶσαι!

Κι ἐμεῖς ἐνεργώντας σύμφωνα μὲ τὴ λογικὴ αὐτὴ τί κάνουμε; Μὰ τὰ πάντα γιὰ τὴν εἰκόνα μας πρὸς τὰ ἔξω! Κι ὄχι μόνο δὲν κάνουμε κάτι γιὰ τὸ μέσα, δηλαδὴ γιὰ τὴν ἴδια μας τὴν προσωπικότητα καὶ τὴν ψυχή μας, ἀλλὰ τὰ θυσιάζουμε κιόλας ὅλα αὐτὰ γιὰ νὰ ἐπιτύχουμε τούτη τὴν εἰκόνα μας πρὸς τὰ ἔξω.

Εἶναι ἀλήθεια πὼς ὅλα μᾶς παρασύρουν στὸ νὰ μὴ ἐξετάζουμε καὶ νὰ μὴ ἀσχολούμαστε μὲ τὸ βάθος τῶν πραγμάτων. Ζοῦμε μόνο γιὰ τοὺς γύρω μας, γιὰ τὸ τί θὰ ποῦν οἱ ἄλλοι γιά μᾶς. Ὁπότε «φαίνεσαι» πρὸς τὰ ἔξω ὅτι «εἶσαι» κάποιος, ὅταν οὐσιαστικὰ δὲν εἶσαι τίποτα!

* * *

Ἀλλ’ αὐτὸ δὲν εἶναι κι ἕνα ἀπὸ τὰ ἰδιαίτερα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα τῆς ἁμαρτίας; Δηλαδή, νὰ κομπάζει καὶ νὰ δείχνει πὼς μονάχα αὐτὴ ὑπάρχει τάχα καὶ κανένας ἄλλος! Τῆς δὲ ἀρετῆς τὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα εἶναι τὸ ἀντίθετο ἀκριβῶς! Ὅτι δηλαδὴ αὐτὴ δὲν ὑπάρχει! Εἴδατε ποτὲ ἕνα ἐνάρετο νὰ λέει πὼς εἶναι κάποιος σπουδαῖος; Μάλιστα ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ θὰ τὸ κάνει αὐτό, τότε πραγματικὰ μὲ τίποτα δὲν εἶναι. Τί διαφορὰ λοιπόν!

Ὁ Χριστὸς σὲ κανένα δὲν εἶπε «οὐαί», δηλαδὴ «ἀλλοίμονο». Οὔτε στοὺς τελῶνες, οὔτε στὶς πόρνες, οὔτε καὶ στὸν ὁποιοδήποτε ἄλλο ἁμαρτωλό. Μάλιστα σὲ ὅλους αὐτοὺς ἔδειξε ἰδιαίτερη συμπάθεια κι ἔφαγε μαζί τους. Καὶ ὅλους τοὺς μετέβαλε τὸ «εἶναι» καὶ τοὺς ἔκανε ἁγίους. Ὅμως, ποῦ εἶπε τὰ τόσα «οὐαὶ» καὶ δὲν μπόρεσε μὲ τίποτα νὰ τοὺς μεταβάλλει; Μὰ στοὺς Φαρισαίους καὶ τοὺς Γραμματεῖς. Γιατί; Ἐπειδὴ ἔξω «φαίνονταν» ὡραῖοι, δηλαδὴ ἅγιοι τάχα καὶ εὐσεβεῖς, ἐνῷ στὸ βάθος ἦταν ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο! Ἦταν ὑποκριτὲς ὅλοι τους… Αὐτὴ δὲ ἡ κατάστασή τους, τοὺς ἐμπόδισε καὶ νὰ Τὸν προσεγγίσουν καὶ νὰ βελτιωθοῦν.

Καὶ πῶς τοὺς παρομοίασε; Σὰν τοὺς καλλιμάρμαρους καὶ ὡραιότατους τάφους, ποὺ ἐξωτερικὰ μὲν εἶναι ὁλόλαμπροι, μέσα ὅμως;

Ἀκριβῶς αὐτὸ κάνει καὶ ἡ ἐποχή μας ποικιλοτρόπως. Μᾶς αὐξάνει πολὺ τὴν ἐξωτερικὴ «ὡραιότητα» καὶ ἀδιαφορεῖ γιὰ τὴν ἐσωτερική μας σήψη! Κι ὅταν γνωρίσουμε καλύτερα ἕνα ἄνθρωπο, μὲ πολὺ θελκτικὴ ἐξωτερικὴ ὀμορφιά, πόσο ἀπογοητευόμαστε γιὰ τὸν ψεύτικο ἑαυτὸ ποὺ ἔδειχνε καὶ μᾶς καταγοήτευε!

Καὶ τί παράξενο! Ὅλοι τοῦτοι, οἱ ἐξωτερικὰ ὡραῖ­­οι, αὐτοὶ μὲ τὴν μεγάλη φήμη καὶ τὴ δόξα, ὅσο πιὸ πολὺ «φαίνονται» καὶ «ἀκούγονται», τόσο πιὸ ἄδειοι εἶναι! Συμβαίνει δηλαδὴ αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ λέει ἡ παροιμία: «Οἱ ἄδειοι τενεκέδες κάνουν τὸν μεγάλο θόρυβο, οἱ γεμάτοι κανένα»!

Ὁπότε, ἐνεργώντας κανεὶς σύμφωνα μὲ τὴ λογικὴ αὐτή, κάνει τὰ πάντα γιὰ τὴν εἰκόνα του πρὸς τὰ ἔξω. Κι ὄχι μόνο δὲν κάνει κάτι γιὰ τὸ μέσα, δηλαδὴ γιὰ τὴν ἴδια του τὴν προσωπικότητα καὶ τὴν ψυχή του, ἀλλὰ τὰ θυσιάζει κιόλας αὐτά, γιὰ νὰ ἐπιτύχει τούτη τὴν εἰκόνα του πρὸς τὰ ἔξω! Τονίζει ὁ Ἅγ. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος: «Δὲν θέλω πολλά, ἀλλὰ πολὺ ν’ ἀξίζω ὁ ἴδιος».

Καὶ νὰ πῶς τὸ ἐξηγεῖ αὐτό. «Τί ἀξία ἔχει, ἂν ἔχεις πίθηκο, ἀνθρωπόμορφη ντροπή, μὲ τὸ λαιμὸ γεμάτο χρυσὰ περιδέραια; Γιατί τὰ στολίδια δὲν ἀλλάζουν τὴν κούφια καὶ γελοία ὄψη. Καὶ τί ἀξία ἔχει γιὰ τὸ γάϊδαρο νὰ σηκώνει δεκάδες χρυσάφι; Ὁ γάϊδαρος καὶ βουτηγμένος νὰ εἶναι στὸ χρυσάφι θὰ γκαρίζει πάλι. Οὔτε ἔχει ἀξία ξίφη καμωμένα ἀπὸ μολύβι νὰ τὰ κρύβεις σὲ ἀσημένιες θῆκες, ἀφοῦ εἶναι στὸν πόλεμο ἄχρηστα. Τέτοιος εἶναι ὁ θνητός, ὅταν ξεχωρίζει μόνο ἀπ’ ἔξω». Σοφότατο!

* * *

Τί νὰ πρωτοαναφέρει κανεὶς ὡς παράδειγμα; Τοὺς «στὰρ» ὅλων τῶν εἰδῶν, δηλαδὴ τῆς πολιτικῆς, τῆς μουσικῆς, τοῦ θεάτρου, τοῦ ἀθλητισμοῦ, τοῦ κινηματογράφου; Τὴν τόσο καλοστημένη παγίδα τῆς μόδας καὶ τῆς ἐξωτερικῆς ὀμορφιᾶς; Ἢ τὸν «κόσμο» τοῦ διαδικτύου, ἰδιαίτερα δὲ τῆς λεγόμενης «κοινωνικῆς δικτύωσης»; Ἐκεῖ ὅλα τους καταλάμπουν, διακατέχονται ἀπὸ ἐξωπραγματικὴ ὡραιότητα, ἐνῷ στὴν οὐσία μπορεῖ νὰ μὴ εἶναι καὶ τίποτε ἀπολύτως!

Μάλιστα στὴν λεγόμενη «κοινωνικὴ δικτύωση», γιὰ νὰ σταθοῦμε σ’ αὐτὴν λίγο, προβάλλεις ὅσο τίποτε ἄλλο τὸν ἑαυτό σου, τὸ πόσο σπουδαῖος τάχα εἶσαι, καὶ τὸ πόσο καλὰ δῆθεν περνᾶς, ὅταν ὄχι μόνο δὲν εἶσαι τίποτε, ἀλλ’ εἶσαι καὶ μοναχικός, καταθληπτικὸς καὶ πνευματικὰ πολὺ πεσμένος!

Τὸ ἴδιο γίνεται καὶ μὲ τοὺς ἠλεκτρονικοὺς «φίλους». Τὸ ὅλο «σύστημα» σὲ βοηθάει πολὺ στὴν παραγωγὴ πολλῶν, μὰ πάρα πολλῶν, προκειμένου νὰ φαίνεσαι ὅτι τάχα εἶσαι δημοφιλής, ὅτι δῆθεν ἔχεις μεγάλη κοινωνικὴ ἀξία, ἐκεῖ ποὺ γνωρίζεις πολὺ καλὰ πὼς δὲν ἔχεις κανένα φίλο πραγματικό! Πῶς φαίνεται ἀπ’ αὐτὸ πεντακάθαρα πὼς ὄχι μόνο δὲν ὑπάρχει κανένα ἐνδιαφέρον γιὰ τὸ «εἶναι», ἀλλ’ ὅλα γίνονται γιὰ τὸ «θεαθῆναι»!

Ἔγραψε κάποιος σὲ ἱστοσελίδα τοῦτα τὰ ὑπέροχα: «Δὲν μπορῶ νὰ ἐξηγήσω πῶς τὸ 90% τῶν χρηστῶν τοῦ διαδικτύου ποὺ γνωρίζω εἶναι ψαγμένοι, μορφωμένοι, ἰδεολόγοι, προβληματισμένοι, ὡραῖοι σὰν χαρακτῆρες, πρότυπα πολιτῶν (σύμφωνα πάντα μὲ ὅσα γράφουν) κι ὅταν περπατάω στοὺς δρόμους διαπιστώνω πὼς εἴμαστε ὅλοι ἕνα μάτσο χάλια»!

Ἀκριβῶς σ’ αὐτὴ τὴν ἄθλια κατάσταση δὲν εἶναι στημένη ὅλη ἡ βιομηχανία τῆς ὀμορφιᾶς; Καλλιεργεῖ μ’ ἕνα ἰδιαίτερο τρόπο κι αὐτή, τούτη τὴν κυριαρχία τοῦ «φαίνεσθαι». Ἀκόμη δὲ καὶ οἱ πωλήσεις τῶν πανάκριβων πολυτελῶν ἐπωνύμων προϊόντων μόδας καὶ ὀμορφιᾶς, ἐπ’ αὐτοῦ στηρίζονται. Γιατί οἱ περισσότεροι θέλουν νὰ «φαίνονται» ἀκόμη καὶ μὲ τὴν βαρύγδουπη ἐτικέττα τῆς μάρκας ποὺ φοροῦν!

Ἀλλὰ καὶ τὰ ἐν γένει καταναλωτικὰ προϊόντα πῶς προωθοῦνται στὴν ἀγορά, μέσα ἀπὸ τὶς διάφορες διαφημιστικὲς καμπάνιες; Μὰ μὲ τὴν λογικὴ πὼς σὲ κάνουν «ξεχωριστὸ» ἀπὸ τοὺς ἄλλους!

Στὴν ἴδια βάση εἶναι χτισμένη καὶ ἡ ἐπιτυχία στὴ ζωή. Ἐπιτυχία δὲν εἶναι τὸ πνευματικό σου ἀνέβασμα, ἀλλὰ τὸ ἐξωτερικό σου «προφίλ». Τὸ σπίτι, τὸ αὐτοκίνητο, ἡ ἐνδυμασία, οἱ διασκεδάσεις σου… Τέτοια!

Τί ματαιότητες! Καὶ τί κατάπτωση!

* * *

Παιδιά, θὰ τὸ πῶ καθαρὰ καὶ μὲ δυὸ λέξεις: Ὅσο θὰ δίνουμε βάση στὸ «φαίνομαι», τόσο θὰ χάνουμε στὸ «εἶμαι». Ἐκεῖνος δὲ ποὺ «εἶναι», ἀσφαλῶς καμμιὰ ἀνάγκη δὲν ἔχει ἀπὸ τὸ νὰ «φαίνεται». Ἀπεναντίας, κατὰ τὸν ἱ. Χρυσόστομο, ἐπειδὴ «εἶναι» δὲν θέλει μὲ τίποτα καὶ νὰ «φαίνεται», ὅπως κάνει ἐκεῖ­νος ποὺ ἔχει στὸ σπίτι του ἕνα πολύτιμο θησαυρό. Ἂν «φανεῖ» ὅτι τὸν ἔχει, σὲ λίγο τίποτα δὲν θὰ ἔχει οὔτε καὶ πλούσιος θὰ εἶναι. Σκεφτεῖτε το…

Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος

https://orthodoxostypos.gr/ὅταν-εἶσαι-δὲν-χρειάζεται-νὰ-φαί/

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

    Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος

Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακας γεννήθηκε πιθανότατα το 523 μ.Χ. στη Συρία. Ήταν γιος πλούσιας και ευσεβούς οικογένειας. Σε νεαρή ηλικία, παρακολούθησε ανώτερο κύκλο μορφώσεως, ώστε να διακρίνεται ανάμεσα στους συνομήλικούς του. Εκείνος όμως, ενδιαφερόταν περισσότερο για την προσευχή, τις θεολογικές μελέτες, την συγγραφική εργασία και την άσκηση. Πήγε στο Όρος Σινά, κοντά στον φημισμένο αναχωρητή Μαρτύριο, ο οποίος καθοδήγησε πνευματικά τον νεαρό Ιωάννη. Μετά από τέσσερα χρόνια άσκησης, εκάρη μοναχός ενώ η φήμη των αρετών και της σοφίας του είχε ευρύτερα διαδοθεί. Γι' αυτό πολλοί μοναχοί και λαϊκοί, αλλά και αξιωματούχοι έρχονταν στη Μονή για να ζητήσουν τη συμβουλή του. Είχε και το χάρισμα της θαυματουργίας. Λόγω της διαβίωσής του στην Ιερά Μονή Σινά ονομάζεται και Σιναΐτης. Μετά το θάνατο του ηγούμενου της Μονής και κατόπιν απαιτήσεως των αδελφών δέχθηκε να γίνει Ηγούμενος της ιεράς Μονής Σινά για μερικά χρόνια. Η νοσταλγία, όμως, της ερημικής ζωής, έκανε τον Ιωάννη να αποσυρθεί πάλι στην έρημο και να αφοσιωθεί πάλι στις μελέτες του. Εκοιμήθη εν ειρήνη περί το 606 μ.Χ. και άφησε δύο σπουδαιότατα συγγράμματα, την «Κλίμακα» και τον «Λόγον προς τον Ποιμένα».

Η «Κλίμακα» περιλαμβάνει τριάντα λόγους περί αρετής, όπου ο καθένας λόγος περιλαμβάνει και μια αρετή, ξεκινώντας από τις πιο πρακτικές και ανεβαίνοντας σαν σκαλοπάτια κατέληξε στις θεωρητικά υψηλές. Στη πνευματική ζωή έχουμε βαθμίδες χαμηλές και υψηλές, καταστάσεις κατώτερες και ανώτερες. Γι' αυτό και το σύγγραμμα ονομάζεται Κλίμακα των αρετών. Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικά τις ιδέες του για την κοινοβιακή κυρίως, αλλά και για την ερημική ζωή, ταξινομώντας αυτές κατά τρόπο που δείχνει πορεία προς την ηθική τελείωση. Είναι γραμμένο σε κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη με χάρη και μελωδικότητα. Έχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα και παρουσιάζει πλούτο εκφράσεως, καλαισθησία και ευγένεια. Στη διακόσμηση του λόγου με εικόνες και παρομοιώσεις ο ιερός συγγραφέας είναι απαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου αναδύονται καθώς και ωραίες και επιτυχημένες προσωποποιήσεις. Από την αρχή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής το σύγγραμμά του διαβάζεται σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια. 

Επειδή είναι παγκόσμιο κειμήλιο αναλύσεως όλων των παθών και των αρετών, η Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα σε αυτή τη πνευματική περίοδο τον συγγραφέα άγιο Ιωάννη της Κλίμακας και το προτείνει για ανάγνωσμα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 30 Μαρτίου και την Δ΄ Κυριακή των Νηστειών της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

http://www.saint.gr

Βασιλιάδες, Πρόεδροι Δημοκρατίας και Περιεκτική Δημοκρατία

 1. Το δήθεν «σκάνδαλο» που προέκυψε από τις «αποκαλύψεις» μιας αποτυχημένης στάρλετ του Χόλιγουντ, που «τύλιξε» τον αφελή γιο της αδικοχαμένης Νταϊάνας (η οποία πράγματι μπορεί να ήταν θύμα βασιλικής συνωμοσίας), με προφανή στόχο την κοινωνική αναρρίχησή της που δεν κατάφερε να επιτύχει επαγγελματικά, έχει στην πραγματικότητα πολύ μεγαλύτερη κοινωνική σημασία. Αυτή ξεπερνά κατά πολύ τη συνήθη σκανδαλολογία στην οποία συνήθως εμπλέκονται παρόμοια δημόσια πρόσωπα. Άλλωστε και τα ίδια τα ΜΜΕ καθώς και τα κοινωνικά μίντια που σήμερα, μαζί, συνδιαμορφώνουν την Κοινή Γνώμη σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Υπερεθνικής Ελίτ (δηλαδή των βασικών πολυεθνικών που ελέγχουν άμεσα την παγκόσμια οικονομία και έμμεσα την πολιτική, πολιτιστική  και γενικότερα κοινωνική ζωή), έδωσαν από την αρχή τον «τόνο», έστω έμμεσα, για να τηρούνται και τα διπλωματικά τερτίπια. Ο προφανής στόχος ήταν η βρετανική βασιλική οικογένεια και στην πραγματικότητα ο ίδιος ο βασιλικός θεσμός!

2. Ο στόχος αυτός έγινε φανερός από το γεγονός της ευρύτατης δημοσιότητας που προσέφεραν τα κυριότερα αμερικανικά ΜΜΕ (και κατά συνέπεια και τα διεθνή ΜΜΕ που συνήθως «παίρνουν γραμμή» από αυτά, και φυσικά και τα «επαρχιακά» Ελληνικά) στα φληναφήματα της στάρλετ και του δήθεν «προοδευτικού» πρίγκιπα, που κατηγόρησαν ευθέως το Βρετανικό Παλάτι για ρατσισμό όσον αφορά τη συμπεριφορά της βασιλικής οικογένειας (και έμμεσα της ιδίας της βασίλισσας) απέναντι σε μια νέα πριγκίπισσα η οποία δεν ήταν αρκούντως «λευκή»! Φυσικά, και ο τελευταίος αφελής καταλαβαίνει την ανοησία του επιχειρήματoς αυτού γιατί εάν πράγματι η βασιλική οικογένεια είχε αντιρρήσεις για το χρώμα της νέας πριγκίπισσας, θα μπορούσαν απλούστατα να είχαν προειδοποιήσει τον πρίγκιπα για τις συνέπειες του δεσμού του —και το Παλάτι είχε πολλά μέσα στη διάθεσή του για να σταματήσει παρόμοιο γάμο αντί να τον ευλογήσει με παράτες και μεγαλεία… Και, βέβαια, η ίδια η μωροφιλόδοξη στάρλετ θα ήταν πιο ανόητη από ότι φαίνεται, εάν κατάλαβε τον «ρατσισμό» του Παλατιού κατόπιν εορτής.

3. Με αλλά λόγια, η «ρετσινιά» κατά του Παλατιού άλλον στόχο είχε και δεδομένης της άμεσης και ευρύτατης δημοσιότητας την οποία προσέλκυσε από σύμπαντα τα ελεγχόμενα από την Υπερεθνική Ελίτ ΜΜΕ, όπως και την άμεση υποστήριξη της κατηγορίας ακόμα και από τον Λευκό Οίκο του γνωστού άθλιου οργάνου της δήθεν «Αριστεράς», δηλαδή του Δημοκρατικού Προέδρου Μπάιντεν που «διαδέχτηκε», με τον γνωστό τρόπο, τον Τραμπ, είναι φανερό ότι η επίθεση αυτή κατά του Παλατιού είχε πολύ ευρύτερο στόχο. Δεδομένου, δηλαδή, ότι η Υπερεθνική Ελίτ δεν μπορούσε να θέσει έτσι ξαφνικά θέμα καθεστωτικό για τη Βρετανία και ιδιαίτερα για ένα θεσμό που δεν είναι εισαγόμενος (όπως π.χ. ήταν το «Ελληνικό Παλάτι»), αλλά έχει ιστορία πολλών αιώνων πίσω του, είναι φανερό ότι άλλοι ήταν οι στόχοι της, όπως φάνηκε και στη συνέχεια.

4. Bραχυπρόθεσμα, αυτό που επιδίωκε και ήδη πέτυχε η Υπερεθνική Ελίτ ήταν να εξαναγκάσει το Βρετανικό Παλάτι να επαναδηλώσει την πίστη του (και υποταγή) στην ιδεολογία της παγκοσμιοποίησης, για την οποία, πάνω από όλα, δεν είναι καν η προστασία των ατομικών δικαιωμάτων γενικά αλλά, κυρίως, η προστασία και –έμμεσα, βέβαια– ο τονισμός κάθε ‘διαφορετικότητας’ (φύλου, φυλής, σεξουαλικών προτιμήσεων κ.λπ.). Και αυτό διότι, βέβαια, η Νέα Διεθνής Τάξη (ΝΔΤ) και η παγκοσμιοποιητική ιδεολογία στην οποία βασίζεται, μπορεί να θεμελιωθεί μόνο πάνω στις «διαφορετικότητες» των πληθυσμών, οι οποίες αποκλείουν τη λαϊκή ενότητα, που ιστορικά ήταν το θεμέλιο των επαναστατικών αλλαγών, ιδιαίτερα στην εποχή μετά την ανάδυση των κρατών-εθνών. Η κατάργηση των κρατών-εθνών που επιφέρει η παγκοσμιοποίηση μπορεί να στηριχτεί μόνο σε παρόμοιες «διαφορετικότητες» τις οποίες συνενώνει η ιδεολογία του καταναλωτισμού. Δεν είναι περίεργο ότι οι ΗΠΑ ήταν το πρότυπο της νέας παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας, εφόσον διαθέτει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, και στον ΟΗΕ, ήδη από το 2014, συζητούσαν γιατί το πρότυπο μιας «νέας Ευρώπης» σαν αυτή που ανατέλλει με την Ευρωπαϊκή Ένωση, πρέπει να είναι οι ΗΠΑ. Όπως είναι φυσικό, ο βασιλικός θεσμός είναι μια παραφωνία σε μια παρόμοια Διεθνή Τάξη, ένας αναχρονισμός που πρέπει να εκλείψει, ιδιαίτερα όταν σε χώρες σαν τη Βρετανία καταφέρνει να ενώσει τον λαό σε μια ιστορική μεν και, επομένως, αναχρονιστική εθνική κυριαρχία που δεν παύει όμως να θεμελιώνεται σε αρχές κάποιας εθνικής κυριαρχίας οι οποίες είναι ασύμβατες με τη ΝΔΤ. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η Ελισάβετ είχε εκδηλωθεί ανεπίσημα υπέρ του Brexit, κάτι που η Υπερεθνική Ελίτ «εκτίμησε» ανάλογα! Και μόνο λοιπόν που ήδη αναγκάστηκε το Βρετανικό Παλάτι να επαναλάβει τη στήριξή του στις αρχές της «διαφορετικότητας» και, επομένως, να δεχτεί άμεσα ή έμμεσα την πολυ-εθνική, πολυ-φυλετική κ.λπ. κοινωνία, ουσιαστικά υποσκάπτει το ιστορικό θεμέλιο του Θρόνου — γι’ αυτό και η οργισμένη αντίδρασή του.

5. Μακροπρόθεσμα, όμως, αυτό που επιδιώκει η Υπερεθνική Ελίτ είναι οι «Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης», όπου ο «Λαός» θα είναι μια σούπα εθνών, εθνοτήτων κ.λπ. τις οποίες θα τις ενώνει όλες η προαναφερθείσα παγκοσμιοποιητική ιδεολογία, και όπου αναχρονιστικοί θεσμοί που θυμίζουν την εθνική υπόσταση των λαών θα έχουν καταργηθεί. Τότε, οι βασιλιάδες θα έχουν γίνει περιττοί και θα έχουν αντικατασταθεί από «Προέδρους Δημοκρατίας» και παρόμοιους θεσμούς οι οποίοι, βέβαια, ως μη κληρονομικοί θεσμοί, θα είναι πολύ πιο εύκολα χειραγωγήσιμοι από τους πραγματικούς ηγέτες της ΝΔΤ: την Υπερεθνική Ελίτ. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι οι λαοί πρέπει να επανέλθουν σε αναχρονιστικούς θεσμούς, όπως η βασιλεία, αλλά να πάνε ακόμα πιο πίσω στην Ιστορία, στις συνελεύσεις των πολιτών της κλασικής Αθήνας, όπου όλες οι εξουσίες θα πηγάζουν και θα εξασκούνται από άμεσα ανακλητούς πληρεξούσιους των συνελεύσεων. Στην πραγματικότητα, επομένως, κάθε άλλο παρά αναχρονιστική λύση θα ήταν η νέα αυτή δημοκρατία που θα βασιζόταν στις λαϊκές συνελεύσεις, αφού δεν θα ήταν απλώς μια πολιτική δημοκρατία, όπως στην κλασική Αθήνα, αλλά και οικονομική δημοκρατία που θα εξασφάλιζε την ισοκατανομή και της οικονομικής εξουσίας, καθώς και κοινωνική δημοκρατία, η οποία θα συνένωνε την κλασική δημοκρατική παράδοση με τη σοσιαλιστική, σε αυτό που ονομάσαμε «Περιεκτική Δημοκρατία» [θεμελίωση του προτάγματος][μια συνοπτική περιγραφή]. Με άλλα λόγια, οι σημερινοί αγώνες για την εθνική κυριαρχία, στους οποίους μετέχουμε και εμείς σαν ΜΕΚΕΑ, τελικά αποσκοπούν σε μια Περιεκτική Δημοκρατία, η οποία, στη ΝΔΤ της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, δεν είναι πια ένα απλό Ιδανικό, αλλά ο μόνος τρόπος διεξόδου από τη σημερινή πολιτική, οικονομική και πολιτιστική βαρβαρότητα.

ΜΕΚΕΑ – ΜΕΤΩΠΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ – 16/03/2021

https://www.mekea.org/βασιλιάδες-πρόεδροι-δημοκρατίας-και/

30 Μαρτίου 1822: Η Σφαγή της Χίου

 Το 1818 ο Παντιάς Ροδοκανάκης και ο Νικόλαος Μυλωνάς αποτάθηκαν στο Δημήτριο Υψηλάντη για την απελευθέρωση του νησιού από τους Τούρκους. Ζήτησαν έτσι ναυτική βοήθεια από τις Σπέτσες , την Ύδρα και τα Ψαρά, που συμφώνησαν με την ιδέα απελευθέρωσης του νησιού.  Μεγάλη μερίδα όμως Χιωτών διαφωνούσαν με την ιδέα του ξεσηκωμού, λόγω των προνομίων που κατείχαν στο νησί. 

Στις 27 Απριλίου 1821 ο Υδραίος Ιάκωβος Τομπάζης φτάνει στη Χίο με 25 πλοία με σκοπό να παρακινήσει τους Χιώτες να εξεγερθούν κατά των Τούρκων. Στέλνει κάποιον ψαριανό να μεταφέρει το μήνυμα της επανάστασης στην ύπαιθρο και στα χωριά , γιατί γνώριζε την αντίθετη στάση των προκρίτων και των κατοίκων της πόλης. Τρεις Δημογέροντες πήγαν «στου πασά τη βρύση» και επικοινώνησαν μαζί του κρυφά. Εξήγησαν τους λόγους που δεν μπορούσαν να δώσουν βοήθεια, επειδή ο περισσότερος πληθυσμός ήταν άοπλος , άπειρος και απροετοίμαστος. Επίσης του εξήγησαν ότι οι επιπτώσεις στον πληθυσμό των Ελλήνων κατοίκων της Χίου , όπως και των άλλων Χιωτών που είχαν εγκατασταθεί εκτός του νησιού(Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη),  θα ήταν τραγικές. Έτσι παρακάλεσαν τον Τομπάζη να φύγει από το νησί. Μετά από 3 μέρες ο στόλος εγκατέλειψε άπρακτος το νησί.

Οι Τούρκοι πληροφορήθηκαν το γεγονός της άφιξης των ελληνικών πλοίων έξω από το νησί, κάλεσαν τους Δημογέροντες (Μικές Βλαστός, Ιωάννης Πατρικούσης και Χατζή Πολυχρόνης Διοματάρης), για να τους πάρουν πληροφορίες. Οι Δημογέροντες αρνήθηκαν ότι γνωρίζουν κάτι σχετικά και οι Τούρκοι τους ζήτησαν να καλέσουν και άλλους πρόκριτους.  Στη συνέχεια ήρθαν 10 πρόκριτοι και ο μητροπολίτης Πλάτων με το διάκονό του Μακάριο Γαρρή. Οι Τούρκοι τους φυλάκισαν στη σκοτεινή φυλακή του κάστρου. Επιπλέον οι Τούρκοι ζήτησαν από τους Χιώτες να παραδώσουν ό,τι όπλα είχαν και να μην κυκλοφορούν τις βραδινές ώρες.

Τον Οκτώβρη του 1821 οι Τούρκοι ζήτησαν στρατιωτική βοήθεια από το σουλτάνο. Πράγματι ήρθαν 1000 στρατιώτες από την Κωνσταντινούπολη και 200 από την Κρήτη. Το Γενάρη του 1822 τρεις Χιώτες πρόκριτοι, οι Θ. Ράλλης, Ι. Σκυλίτζης και Π. Ροδοκανάκης φτάνουν στην Κωνσταντινούπολη ως ενέχυρα και ρίχνονται στη φυλακή.

Το Σάββατο 11 Μαρτίου του 1822 ο Αρχηγός της επανάστασης στη Σάμο , Λυκούργος Λογοθέτης, φτάνει στη Χίο με το Χιώτη Μπουρνιά και με 2500-4500 άνδρες(ο στόλος ήταν 8 μπρίκια και 30 βοηθητικά πλοία). Η απόβαση του Λογοθέτη έγινε ταυτόχρονα στον κόλπο της Αγίας Ελένης και στην Αγκάλη. Στο εντωμεταξύ είχαν ειδοποιηθεί αρκετοί Χιώτες , οι οποίοι έσπευσαν να ενωθούν με τους άνδρες του Λογοθέτη.  Ο Βαχήτ Πασάς στέλνει δύο τμήματα στρατού , ένα για να εμποδίσει την απόβαση και ένα άλλο στον Κάμπο, για να πλευροκοπήσει την αποβατική δύναμη του Λογοθέτη. Αρχικά οι μάχες γέρνουν προς την πλευρά των Ελλήνων. Οι Τούρκοι αναγκάζονται να κλειστούν στο κάστρο. Ο Μπουρνιάς με τους στρατιώτες του χτυπούν τους Τούρκους από το Παλαιόκαστρο(σημερινά σχολεία Βουνακίου). Στο ύψωμα της Παναγίας Τουρλωτής μια ομάδα από Σαμιώτες κανονιοβολούν την πόλη. Άλλοι επαναστάτες οχυρώνονται στο «Ψωμί»(Μπέλλα Βίστα), στο λόφο «Ασωμάτων»(Ευαγγελίστρια) και στον κάτω Γιαλό.

Η απελευθέρωση της Χίου έγινε δεκτή από τους Χιώτες με ένα αίσθημα φόβου σχετικά με την έκβαση της επανάστασης. Μάλιστα πολλοί Χιώτες πλούσιοι φεύγουν από το νησί.

Μόλις οι Τούρκοι στην Κωνσταντινούπολη μαθαίνουν το γεγονός της επανάστασης της Χίου,  στέλνουν τον Τουρκικό στόλο με ναύαρχο τον Καρά Αλή. Στις 30 Μαρτίου 1822 ο Τουρκικός στόλος (46 πλοία και 7000 στρατιώτες) φτάνει στο βόρειο τμήμα του νησιού. Λίγες ώρες μετά ενώνονται με άλλους ομοεθνείς τους που βγήκαν από το κάστρο και ξεκινούν τη σφαγή , τις λεηλασίες και το κάψιμο της πόλης. Ο Λογοθέτης και ο Μπουρνιάς αποχώρησαν προς το εσωτερικό του νησιού , λέγοντας το σύνθημα « ο σώζων εαυτό σωθήτω».

Τη Μεγάλη Παρασκευή, 31 Μαρτίου 1822, καίγεται ο ναός της Τουρλωτής και δίνεται το σύνθημα στους Τούρκους για γενική αιματοχυσία και αποτέφρωση της πόλης. Από εκείνη τη μέρα και για 4 μήνες φτάνουν Τούρκοι κατάδικοι από τις απέναντι Τουρκικές ακτές με σκοπό το φόνο, τη λεηλασία και τα λάφυρα. Υπολογίζεται ότι κατέφθασαν 40.000 Τούρκοι άτακτοι αυτήν την περίοδο. Ταυτόχρονα ο Βαχήτ Πασάς αναγγέλλει τη διαταγή του σουλτάνου να θανατώνονται βρέφη έως 3 ετών , αγόρια και άνδρες άνω των 12 ετών , γυναίκες άνω των 40 ετών , να αιχμαλωτίζονται κορίτσια και γυναίκες από 3 έως 40 ετών και αγόρια από 3 έως 12 ετών. Γλίτωναν μόνο όσοι ασπάζονταν το μωαμεθανισμό.

Οι περισσότεροι Χιώτες άρχισαν να μετακινούνται προς το εσωτερικό του νησιού για να σωθούν από το μένος των Τούρκων. Τα καταφύγιά τους ήταν αρχικά οι  Καρυές, το Αίπος, η Νέα Μονή, το μοναστήρι του Αγίου Μηνά και ο Άγιος Γεώργιος ο Συκούσης.

Το Μεγάλο Σάββατο, 1η  Απριλίου 1822 καίγεται η Σχολή της Χίου, σφαγιάζονται σχεδόν όλοι, ακόμα και οι λεπροί. Ο Βαχήτ Πασάς είχε εκδώσει διαταγή ότι όσες γλώσσες και αυτιά του πήγαιναν , τόσα περισσότερα κέρδη θα είχαν.  

Στις 2 Απριλίου 1822(Πάσχα) μπαίνουν οι Τούρκοι(15000 άνδρες) στο μοναστήρι του Αγίου Μηνά από ένα μικρό άνοιγμα που υπήρχε στον περίβολο και σφαγιάζουν τους  3000 Χιώτες που είχαν κρυφτεί. Στη συνέχεια πυρπολούν το μοναστήρι. Την ίδια μέρα το ίδιο γεγονός γίνεται και στη Νέα Μονή. Η κατάσταση γενικεύεται και σε άλλα χωριά της Χίου. Οι Σαμιώτες εγκατέλειψαν τη Χίο και έπλευσαν προς τα Ψαρά.

Την Τετάρτη 5 Απριλίου του 1822 βγάζει ανακοίνωση ο Καρά Αλής , πως όσοι Χιώτες παραδώσουν τα όπλα τους και επιστρέψουν στην πόλη , θα αφεθούν ελεύθεροι(αμνηστία). Μάλιστα εξασφάλισαν οι Τούρκοι και επιστολή του φυλακισμένου Μητροπολίτη και των Δημογερόντων , η οποία ανέφερε τις ειλικρινές προθέσεις των Τούρκων. Οι πρόξενοι της Αγγλίας , της Αυστρίας και της Γαλλίας ανέλαβαν να μεταφέρουν την πρόταση στους Χιώτες και να τους πείσουν. Οι Χιώτες εμπιστεύθηκαν τους πρόξενους και άρχισαν να επιστρέφουν και να παραδίδουν τα όπλα τους. Βέβαια, όπως ήταν αναμενόμενο, οι Τούρκοι αθέτησαν το λόγο τους και άρχισαν να σφάζουν όσους κατέβαιναν στην πόλη. Η μεγάλη σφαγή συνεχίστηκε και στην κεντρική Χίο(Βροντάδο , Πιτυός, Θυμιανά και μετά Βορειόχωρα).  Στο ακρωτήρι του Κάβο Μελανιός, απέναντι από τα Ψαρά  βρήκαν καταφύγιο περίπου 10.000 Χιώτες και περίμεναν τα ψαριανά πλοία να τους μεταφέρουν στα Ψαρά. Δυστυχώς όμως η μεγάλη θαλασσοταραχή τους στάθηκε εμπόδιο και σφαγιάσθηκαν σχεδόν όλοι από τους Τούρκους με απερίγραπτη λύσσα. Ήταν τόσο πολύ το αίμα των αθώων, που η θάλασσα «μελάνιασε» γύρω από τον κάβο και την  παραλία.

Στις 18 Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη σφαγιάζονται 3 Χιώτες όμηροι (Ράλλης, Σκυλίτζης , Ροδοκανάκης) και άλλοι 60 Χιώτες επιφανείς. Στις 23 Απριλίου του 1822 απαγχονίζονται   στην τάφρο του κάστρου της πόλης ο μητροπολίτης Πλάτων , ο διάκονός του Γαρρής και 9 πρόκριτοι. Στη συνέχεια θανατώνονται με τον ίδιο τρόπο και οι δημογέροντες που ήταν φυλακισμένοι ανά δέκα. Τα σκοτωμένα σώματά τους χλευάζονται από τους Τούρκους , οι οποίοι τα ρίχνουν μετά στη θάλασσα.

Λίγες μέρες μετά την καταστροφή , σχεδιάστηκε ναυτική επίθεση του στόλου των τριών ναυτικών νησιών εναντίον του Τουρκικού στόλου στο στενό του Τσεσμέ. Στις 18 Μαΐου πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίθεση . Οι έλληνες έκαναν αρκετές ζημιές στον Τούρκικό στόλο , αλλά απέτυχαν να πυρπολήσουν τη ναυαρχίδα του Καρά Αλή. Την 1η Ιουνίου του 1822 ο Κωνσταντίνος Κανάρης μαζί με τον Ανδρέα Πιπίνο και 40 ψαριανούς ξεκίνησαν από τα Ψαρά με 2 πυρπολικά και 4 περιπολικά πλοία και αφού μετάλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων , μπήκαν στο στενό της Χίου με βόρειο άνεμο. Κρύφτηκαν και περίμεναν να βραδιάσει. Τέλειωνε τότε το ραμαζάνι των Τούρκων και ξεκινούσε η γιορτή του μπαϊραμιού. Στην τουρκική ναυαρχίδα επικρατούσε χαρά και κέφι με πολλούς καλεσμένους και κάποιες δυστυχισμένες αιχμάλωτες,  περίπου 2000 άτομα. Τότε τα δύο πυρπολικά κατάφεραν να μπουν ανάμεσα στα τουρκικά πλοία. Ο Κανάρης κατευθύνθηκε κατά την ναυαρχίδας του Καρά Αλή , ενώ ο Πιπίνος κατά της υποναυαρχίδας. Ο Κανάρης τα κατάφερε να πυρπολήσει την ναυαρχίδα , ενώ ο Πιπίνος δεν τα κατάφερε , γιατί βιάστηκε και έγινε αντιληπτός από τους Τούρκους.  Η ναυαρχίδα όμως τυλίχθηκε στις φλόγες και μετά ανατινάχθηκε , σκοτώνοντας και τον Καρά Αλή. Στις 7 Ιουνίου εξαπολύεται και τρίτο γιουρούσι των μαινόμενων Τούρκων στα  Μαστιχοχώρια και ολοκληρώνεται η καταστροφή του νησιού.

Το νησί ερημώθηκε. Οι Τούρκοι έφεραν από τον Τσεσμέ άλλους 600 Χριστιανούς για να μαζέψουν τη μαστίχα. Αυτοί όμως αγνοούσαν την καλλιέργειά της και οι Τούρκοι αναγκάστηκαν να αφήσουν ελεύθερους αρκετούς Μαστιχοχωρίτες για να καλλιεργήσουν τους σχίνους. 

Μετά την καταστροφή, από τους 117.000 Χριστιανούς που ήταν ο τότε πληθυσμός της Χίου , έμειναν περίπου 1800 -2000 άνθρωποι. 21.000 ήταν οι φυγάδες(κατέφυγαν στα Ψαρά, Τήνο, Σύρο, Άνδρο, Αγκώνα, Τεργέστη, Μασσαλία, Οδησσό, Μάλτα, Λονδίνο)  και 52.000 οι αιχμάλωτοι. Υπολογίζουμε δηλαδή ότι σφαγιάσθηκαν περίπου 52.000 Χιώτες.

Η καταστροφή της Χίου συγκλόνισε όχι μόνο τον Ελληνισμό , αλλά και όλη την Ευρώπη. Οι εφημερίδες έγραφαν άρθρα εκφράζοντας τον αποτροπιασμό τους για τη μεγάλη σφαγή. Βιβλία κυκλοφορούσαν στην Αγγλία, Γαλλία , Γερμανία και οι φιλέλληνες προσπαθούσαν να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη για να βοηθήσουν τα θύματα. Από τη μεγάλη σφαγή της Χίου εμπνεύστηκε ο μεγάλος Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά και ο Βίκτωρ Ουγκώ στο ποίημά του «Το Ελληνόπαιδο».

ΠΗΓΗ: chioshistory.gr

 

Έναρξη της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα

 Τα τελευταία χρόνια διεξάγεται μια ολομέτωπη επίθεση της προοδευτικής ιστοριογραφίας ενάντια σε κάθε εθνικό «μύθο», μεταξύ άλλων ενάντια σε καθετί που θέλει την εκκλησία να έχει μια ουσιαστική συμβολή στην διάσωση της ελληνικότητας του γένους μας κατά τα τετρακόσια χρόνια της τουρκικής κατοχής, αλλά και στο ξέσπασμα της επανάστασης του 1821. Ένας από αυτούς τους μύθους, είναι και η έναρξη της Επανάστασης στην Αγία Λαύρα στις 25 Μαρτίου 1821. Κατ’ ουσίαν όμως ασχολούνται με την ημερομηνία της 25ης Μαρτίου, διότι κατ’ αυτούς η επανάσταση είχε ξεκινήσει κάποιες μέρες νωρίτερα, ενώ η 25η Μαρτίου επιλέχθηκε μετά από αρκετά χρόνια, μόνον και μόνον για να συνδεθεί η εκκλησία με την επανάσταση, παρ’ όλο που στην αρχή την είχε καταδικάσει και αφορίσει.

Ως ημέρα έναρξης της επανάστασης είχε οριστεί από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη «ως ευαγγελιζομένη την πολιτικήν λύτρωσιν του ελληνικού έθνους» η 25η Μαρτίου, εορτή του Ευαγγελισμού για τους Ορθοδόξους. Οι συγκεντρωμένοι στη συνέλευση της Βοστίτσας πρόκριτοι της Πελοποννήσου εξέτασαν ως εναλλακτικές ημερομηνίες κήρυξης της Επανάστασης την 23 Απριλίου και την 21 Μαΐου, εορτές του Αγίου Γεωργίου και των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης αντίστοιχα, σε περίπτωση που δεν είχαν πληροφορηθεί τις διαθέσεις της Ρωσίας, αλλά κατέληξαν επίσης στην 25η Μαρτίου, εκτός εάν λάμβαναν πρόσκληση μετάβασης στην Τριπολιτσά.

Στην Αγ. Λαύρα συγκεντρώθηκαν για σύσκεψη στις 14 Μαρτίου του 1821 εκείνοι οι πρόκριτοι του Μοριά που είχαν αποφύγει να πάνε στην Τριπολιτσά, όπου τους είχαν καλέσει οι Τούρκοι, ως απόδειξη για την πίστη τους και την υποταγή τους. Εκεί, έντρομοι και απελπισμένοι, συζητούσαν για το ποια θα έπρεπε να είναι η στάση τους απέναντι στην προγραμματισμένη για τις 25 Μαρτίου επανάσταση. Τότε, αφού ακούστηκαν διάφορες προτάσεις πανικού και απελπισίας, πρυτάνευσε τελικά η πρόταση του Φωτήλα για έγκριση της επικείμενης επανάστασης και συμμετοχή τους σ’ αυτήν. Αμέσως μετά την αποδοχή της πρότασης Φωτήλα διασκορπίσθηκαν.

Στις 17 Μαρτίου, ο Π.Π. Γερμανός και οι άλλοι προύχοντες της Β. Πελοποννήσου, βρίσκονται στην Αγ. Λαύρα, όπως και χιλιάδες άνθρωποι για την πανήγυρη του Αγ. Αλεξίου, δηλαδή ημέρα που πανηγυρίζει η μονή μιάς και εκεί βρίσκεται η κάρα του αγίου, ως δωρεά του Αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου από το 1398. Όλοι μαζί, «κεφαλές» και απλοί προσκυνητές, γίνονται συμμέτοχοι στην εξέγερση, με την τέλεση δοξολογίας και με την ορκωμοσία των αγωνιστών. Ο Π.Π. Γερμανός λοιπόν βρέθηκε πραγματικά στην Αγ. Λαύρα, όχι όμως στις 25 Μαρτίου αλλά λίγες μέρες νωρίτερα, όποτε και ευλόγησε και τα ιερά όπλα και των επαναστατών.

Αυτή η συγκέντρωση των αγωνιστών στην Αγ. Λαύρα, λίγο αργότερα μετατοπίσθηκε χρονικά από τις 14 στις 25 Μαρτίου. Και αυτό έγινε μάλλον από καθαρή σύγχυση. Άλλωστε, το ότι ο Π.Π. Γερμανός στις 25 Μαρτίου δεν ήταν στην Αγ. Λαύρα το πληροφορούμαστε από τα ίδια τα απομνημονεύματά του, όπου δεν αναφέρει απολύτως τίποτε γι’ αυτό. Η Αγία Λαύρα λοιπόν δεν είναι ούτε ένα ανύπαρκτο γεγονός, ούτε, πολύ περισσότερο, ένας μύθος για τη δημιουργία εθνικής ταυτότητας. Είναι απλώς μια χρονολογική σύγχυση λίγων ημερών, η οποία σε κάθε περίπτωση αποδίδει τον αρχικό σχεδιασμό του επικεφαλής της Επανάστασης Αλέξανδρου Υψηλάντη.

Πηγές
antibaro.gr
cognoscoteam.gr
el.wikipedia.org
alfavita.gr

https://timisto1821.gr/έναρξη-της-επανάστασης-στην-αγία-λαύρ/

30 Μαρτίου 1822: Η Σφαγή της Χίου

 Η Χίος, τον 19ο αιώνα, βρισκόταν σε τροχιά μεγάλης οικονομικής και πνευματικής άνθησης. Στο νησί ζούσαν 30.000 ντόπιοι, οι περισσότεροι από τους οποίους ασχολούνταν με το εμπόριο, 2.000 Τούρκοι, 2.000 καθολικοί και λίγοι εβραίοι.

Οι Χιώτες είχαν μάλιστα ανοίξει εμπορικούς οίκους σε όλα τα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης, καταφέρνοντας να αποκομίσουν τεράστια κέρδη.

Εκείνη την εποχή, στο νησί υπήρχε ένα περίφημο Γυμνάσιο όπου φοιτούσαν νέοι από όλη την Ελλάδα και στο οποίο είχαν διδάξει οι Αδαμάντιος Ρώσιος, Αθανάσιος Πάριος, Δωρόθεος Πρώιος, Κωνσταντίνος Βαρδάλαχος, Ιωάννης Τσελεπής και Νεόφυτος Βάμβας. Δεν είναι τυχαίο ότι η Χίος θεωρούνταν μαζί με την Κωνσταντινούπολη και τη Σμύρνη, φάρος του ελληνικού πνεύματος. Εξάλλου το νησί βρισκόταν υπό την προστασία της αδελφής του σουλτάνου Μαχμούτ Β΄ και είχε σημαντικές φοροελαφρύνσεις.

Η «Σφαγή της Χίου» από το Μουσείο του Λούβρου

Εκτός από τα μοναστήρια και τις εκκλησίες που ήταν γεμάτες σπουδαίες αγιογραφίες και εικόνες αμύθητης αξίας, το νησί διέθετε νοσοκομείο, βιβλιοθήκη, τυπογραφείο και λεπροκομείο. Στην πρωτεύουσα είχε την έδρα του ο μουτεσελίμης και ο καδής, αλλά διορίζονταν από την Κωνσταντινούπολη μόνο για τους τύπους. Πραγματικοί κυβερνήτες και δικαστές ήταν οι πέντε δημογέροντες πού εκλέγονταν μία φορά το χρόνο και διοικούσαν την κοινότητα σύμφωνα με τα βυζαντινά ήθη και έθιμα.

Η ευνοϊκή μεταχείριση του νησιού, σύμφωνα με ορισμένες ιστορικές πηγές, είχε κάνει τους Χιώτες να μην δείχνουν ενδιαφέρον να επαναστατήσουν έναντι του δυνάστη.

Μάλιστα, αν και υπήρχε πλούτος, δεν είχαν οπλίσει ούτε τα πολεμικά πλοία τους, ούτε και είχαν συγκεντρώσει όπλα για να πάρουν μέρος στην επανάσταση. Ο Δημήτριος Υψηλάντης γνώριζε τις αδυναμίες αυτές και δεν προώθησε κάποιο επαναστατικό σχέδιο για την Χίο, αφού για να ξεσηκωθεί η Χίος θα έπρεπε να υπάρξει η στήριξη ολόκληρου του ελληνικού στόλου και η αποστολή εμπειροπόλεμων στρατευμάτων από την Στερεά Ελλάδα.

Ο «Θάνατος του Καρά Αλή» από την Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού

Η σπίθα ανάβει

Τον Μάρτιο του 1922, ο αρχηγός της επανάστασης στη Σάμο Λυκούργος Λογοθέτης αποβιβάζεται στη Χίο με 1.500 άνδρες και μαζί με τον Χιώτη Αντώνη Μπουρνιά ξεσηκώνουν τον λαό. Η σπίθα ανάβει παρά τις διαφωνίες των κατοίκων.

Οι Τούρκοι μαζί με τη φρουρά του νησιού οχυρώνονται στο κάστρο και δεν παραδίδονται. Στο φρούριο έχουν φυλακίσει τον μητροπολίτη Πλάτωνα και μερικούς πρόκριτους της πόλης, ενώ στην Πόλη έχουν στείλει κρατούμενους τους Θεόδωρο Ράλλη, Μικέ Σκυλίτζη και Παντελή Ροδοκανάκη. Τα νέα φτάνουν στον Σουλτάνο που θεωρεί ότι οι Χιώτες τον πρόδωσαν, ενώ την ίδια στιγμή φοβάται πως θα χάσει τα έσοδα από τους φόρους για τα μαστιχόδεντρα που του πλήρωναν. Διατάζει τον έμπιστο ναύαρχο Καρά Αλή να καταπνίξει την επανάσταση.

Η επανάσταση πνίγεται στο αίμα

Στις 30 Μαρτίου του 1822 και μετά από έντονο κανονιοβολισμό, ο Καρά Αλή αποβιβάζει στην ακτή 7.000 άνδρες και με τη συνδρομή της τουρκικής φρουράς καταστέλλει εύκολα και σύντομα την εξέγερση, εκμεταλλευόμενος τον κακό σχεδιασμό της και τις έριδες για την αρχηγία μεταξύ Μπουρνιά και Λογοθέτη. Οι δυο τους υποχώρησαν στο εσωτερικό του νησιού φωνάζοντας «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».

Η σφαγή είχε ήδη αρχίσει. Για μήνες το νησί πνιγόταν στο αίμα. Πολλές πηγές αναφέρουν πως 42.000 άνθρωποι σφαγιάστηκαν, 23.000 διέφυγαν στο εξωτερικό και την ηπειρωτική Ελλάδα, 50.000 έγιναν σκλάβοι ενώ περίπου 1.500-2.000 άνθρωποι διασώθηκαν.

Η εκδίκηση του Κανάρη

Ο ελληνικός στόλος ήταν πολύ μικρότερος από τον οθωμανικό και δεν μπορούσε να τον αντιμετωπίσει σε μάχη. Για αυτό το λόγο πάρθηκε η απόφαση από τους Έλληνες να εκδικηθούν την καταστροφή της Χίου με πυρπολικά. Ο Κωνσταντίνος Κανάρης από τα Ψαρά και ο Ανδρέας Πιπίνος από την Ύδρα κατόρθωσαν με τα πυρπολικά τους να μπουν μέσα στο λιμάνι της Χίου, τη νύχτα της 6ης Ιουνίου (1822), όταν οι Τούρκοι γιόρταζαν το Μπαϊράμι και συμποσίαζαν στα πλοία τους. Ο ναύαρχος Καρά Αλής είχε καλέσει στη ναυαρχίδα τους αξιωματικούς του στόλου για ολονύχτιο γλέντι.

«Η Σφαγή της Χίου», ο περίφημος πίνακας του Ευγένιου Ντελακρουά

Ο Κανάρης κατόρθωσε να γαντζώσει το πυρπολικό του στη ναυαρχίδα και να του βάλει φωτιά. Ο Πιπίνος το κόλλησε στην υποναυαρχίδα, αλλά δεν το γάντζωσε καλά, αυτό ξεκόλλησε και παρασυρμένο από τον αέρα κάηκε χωρίς να κάνει ζημιά. Όμως το πυρπολικό του Κανάρη μετέδωσε τη φωτιά στη ναυαρχίδα και γρήγορα πήρε φωτιά η μπαρουταποθήκη της, τινάζοντας τη ναυαρχίδα στον αέρα. Περίπου 2.000 Τούρκοι βρήκαν το θάνατο μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο αρχηγός του στόλου, ο Καρά Αλής, ο οποίος χτυπημένος από ένα καιόμενο κομμάτι κατάρτι μπήκε σε μία βάρκα και ξεψύχησε μόλις έφτασε στην ακτή.

Το κατόρθωμα αυτό ενθουσίασε την Ελλάδα και όλο τον κόσμο και ενέπνευσε πολλούς σημαντικούς ξένους λογοτέχνες και καλλιτέχνες.

Ένας από αυτούς ήταν ο Ευγένιος Ντελακρουά που ζωγράφισε τον πίνακα «Η Σφαγή της Χίου», παίζοντας σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση της γαλλικής κοινής γνώμης για τον επαναστατικό αγώνα των Ελλήνων. Το 2009, ένα αντίγραφο του πίνακα εκτέθηκε στο τοπικό Βυζαντινό Μουσείο της Χίου, αλλά αποσύρθηκε από τον Νοέμβριο του 2009. Αν και η απόσυρση έγινε στο πλαίσιο της βελτίωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ο ελληνικός Τύπος διαμαρτυρήθηκε για την απομάκρυνση του πίνακα.

http://www.pontos-news.gr/article/162139/30-martioy-1822-i-sfagi-tis-hioy

Ο ΑΓΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ – Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΣΤΗ ΛΑΡΝΑΚΑ

 Λάρνακα, το αρχαίο Κίτιο. Μια από τις πιο ωραίες και αρχαίες εκκλησίες της Κύπρου στολίζει την πόλη αυτή του φιλοσόφου Ζήνωνα, τη Λάρνακα: είναι η εκκλησία του αγίου Λαζάρου, του φίλου του Χριστού, κτισμένη πάνω από τον τάφο του αγίου, ο οποίος διετέλεσε, κατά την παράδοση, πρώτος Επίσκοπος Κιτίου. Για λίγα σχετικά και κατατοπιστικά λόγια ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή στο παρελθόν.

Ο άγιος Λάζαρος, (Ελεάζαρ στα εβραϊκά) ήταν Εβραίος και καταγόταν από τη Βηθανία, μια κώμη τρία περίπου χιλιόμετρα στ’ ανατολικά της Ιερουσαλήμ. Είναι γνωστός ως “τετραήμερος και φίλος του Χριστού”: “τετραήμερος” από το γεγονός της ανάστασης του από το Χριστό τέσσερις μέρες μετά το θάνατο και την ταφή του. “φίλος του Χριστού” γιατί έτσι τον αποκαλεί η Αγία Γραφή , επισημαίνοντας τους φιλικούς δεσμούς του Κυρίου με όλη την οικογένεια: “Ηγάπα [ο Χριστός] την Μάρθαν και την αδελφήν αυτής [Μαρίαν] και τον [αδελφόν αυτών]Λάζαρον”, μας πληροφορεί ο ευαγγελιστής Ιωάννης.

Πολλές φορές ο Χριστός φιλοξενήθηκε στο σπίτι τους . Κατά τη διάρκεια της τελευταίας πορείας Του από τη Γαλιλαία προς τα Ιεροσόλυμα, όπου πήγαινε για να σταυρωθεί “υπέρ της του κόσμου ζωής”, κι ενώ ακόμα βρισκόταν μακριά, οι δύο αδελφές τον ειδοποίησαν ότι ο αδελφός τους, άρρωστος βαριά, πέθαινε: “Κύριε , ίδε ον φιλείς ασθενεί”. Κι ο Κύριος, που δήλωσε πως αυτή η ασθένεια “ούκ έστι προς θάνατον αλλ’ υπέρ της δόξης του θεού”, καθυστέρησε δύο μέρες κι ύστερα ξεκίνησε για τη Βηθανία, όπου έφθασε τέσσερις μέρες μετά την ταφή του Λαζάρου. Συγκινημένος στάθηκε μπροστά στο μνήμα και – σαν Κύριος της ζωής και του θανάτου – τον επανέφερε στη ζωή παρ’ όλον ότι ήταν “τεταρταίος” και “ήδη ώζε”

Αργότερα ο Λάζαρος αναγκάστηκε να ζητήσει καταφύγιο στο Κίτιο της Κύπρου, φεύγοντας την επιβουλή των αρχιερέων και φαρισαίων που ζητούσαν να τον σκοτώσουν:

“Εβουλεύσαντο δε οι αρχιερείς ίνα και τον Λάζαρον αποκτείνωσιν, ότι πολλοί δι’ αυτόν υπήγον των Ιουδαίων και επίστευον εις τον Ιησούν”. (Οι αρχιερείς τότε απεφάσισαν να θανατώσουν και τον Λάζαρον, διότι εξ αιτίας του πολλοί από τους Ιουδαίους έφευγαν και πίστευαν εις τον Ιησούν).

Πιθανότερος χρόνος φυγής του θεωρείται το 33 μ.Χ., και, συγκεκριμένα, ο καιρός του διωγμού που ξέσπασε μετά το λιθοβολισμό του πρωτομάρτυρος Στεφάνου, οπότε πολλοί χριστιανοί της Ιουδαίας “διασπαρέντες από της θλίψεως της γενομένης επί Στεφάνω, διήλθον έως Φοινίκης και Κύπρου και Αντιοχείας”

Κατά την παράδοση της Εκκλησίας ο Λάζαρος ήταν τριάντα ετών το 33 μ.Χ. όταν ο Χριστός τον ανέστησε εκ νεκρών . Έζησε δε άλλα τριάντα χρόνια στο Κίτιο και απέθανε γύρω στο 63 μ.Χ. σε ηλικία εξήντα ετών. Εδώ λοιπόν τον βρήκαν οι Απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας, όταν ήλθαν στην Κύπρο το 45 μ.Χ. και τον χειροτόνησαν πρώτο Επίσκοπο Κιτίου. Εποίμανε το ποίμνιό του για δεκαοχτώ χρόνια (45-63 μ.Χ.), οπότε πέθανε για δεύτερη φορά και ετάφη στο Κίτιο, εκεί όπου σήμερα υψώνεται ο βυζαντινός ναός του.

Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες από τη ζωή του ως Επισκόπου στο Κίτιο γιατί δεν διασώθηκαν ή δεν υπήρξαν σχετικές γραπτές πηγές. Το έργο του όμως, όπως κι εκείνο των άλλων Επισκόπων της Κύπρου του πρώτου αιώνα, δεν θα πρέπει να ήταν καθόλου εύκολο λόγω της δύναμης που είχαν οι δυο αντίθετες προς το Χριστιανισμό δυνάμεις: η ειδωλολατρεία από την μια, που, εξ αιτίας της λατρείας της Αφροδίτης, ήταν πολύ δημοφιλής στην Κύπρο. και ο αντιχριστιανικός φανατισμός της εδώ πολυάριθμης και ισχυρής Ιουδαϊκής κοινότητας, από την άλλη, η οποία αντιδρούσε και αντενεργούσε με κάθε τρόπο στο έργο των Χριστιανών. Η Εκκλησία της Κύπρου χρειάστηκε να παλέψει σκληρά για πολύ καιρό ακόμα έως ότου εδραιωθεί.

line

Ο ναός του αγίου στη Λάρνακα ήταν από πολύ παλιά γνωστός στο χριστιανικό κόσμο και αποτελούσε, μέχρι και τα πρώτα χρόνια του 20ου αιώνα, απαραίτητο συμπλήρωμα στο προσκύνημα των Αγίων Τόπων. Εκτός αυτού πολλές θεραπείες και άλλα θαύματα επιτελούνταν εδώ με τη χάρη του, όπως μας πληροφορεί στις εντυπώσεις του παλιός ξένος περιηγητής, ο Pietro Della Valle, Ρωμαίος ευγενής, που επισκέφθηκε τη Λάρνακα και το ναό στα 1614 και 1626: όπως αναφέρει, στις επιφυλάξεις του για το αν πρόκειται πράγματι για τον Λάζαρο το φίλο του Χριστού, του δόθηκε η απάντηση ότι “η αλήθεια αυτή αποδεικνύεται από τα θαύματα που ο άγιος επιτελεί στο ναό καθημερινά, θεραπείες κ.ά.”. Θα πρέπει λοιπόν να αποτελούσε μεγάλο προσκύνημα, όχι μόνο για ντόπιους μα και για ξένους προσκυνητές.

Η σημασία του σαν ιερό προσκύνημα επαυξήθηκε σήμερα, μετά την ανεύρεση, στις 23 Νοεμβρίου 1972 (κατά τη διάρκεια εργασιών ανακαίνισης του ναού), μέρους των λειψάνων του αγίου βαθιά κάτω από την αγία Τράπεζα, μέσα σε μαρμάρινη λάρνακα.

Όπως είναι γνωστό το λείψανο του αγίου είχε πρωτοβρεθεί το 890 μ.Χ. στον τάφο του, μέσα στο μικρό ναό, που υπήρχε την εποχή εκείνη και μέσα σε μαρμάρινη λάρνακα στην οποία ήταν χαραγμένα (όχι όμως στα ελληνικά) τα εξης: “Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού”. Ο τότε αυτοκράτορας του Βυζαντίου Λέων ΣΤ΄ ο Σοφός, σύμφωνα με τη συνήθεια που επικρατούσε, μετέφερε το ιερό λείψανο στην Κωνσταντινούπολη και σ’ αντάλλαγμα έστειλε χρήματα και τεχνίτες για να κτίσουν το ναό που βλέπουμε σήμερα. Είναι όμως αδιανόητο να δεχτούμε ότι οι τότε Κιτιείς είχαν δώσει ολόκληρο το λείψανο χωρίς να κρατήσουν ένα μικρό μέρος για την πόλη τους . Γι΄ αυτό το γεγονός ότι σήμερα βρέθηκε στον τάφο μέρος μόνο λειψάνου και όχι ολόκληρο λείψανο, αποτελεί μια ισχυρή ένδειξη για την αυθεντικότητά του.

Τη μεταφορά αυτή του ιερού σκήνους από το Κίτιο στην Κωνσταντινούπολη αποθανάτισε ο τότε Επίσκοπος Καισαρείας Αρέθας σε δύο πανηγυρικές ομιλίες, που έγραψε γι’ αυτόν ακριβώς το σκοπό. Στην πρώτη εκθειάζει το γεγονός της αφίξεως του λειψάνου στην Κωνσταντινούπολη από την Κύπρο, ενώ στη δεύτερη περιγράφει λεπτομερώς την πομπή που σχηματίστηκε από τον αυτοκράτορα για τη μεταφορά του λειψάνου από την Χρυσούπολη στο ναό της Αγίας Σοφίας. Ο Λέων ΣΤ΄, εκτός από το ναό που έκτισε στο Κίτιο επ’ ονόματι του αγίου Λαζάρου, έκτισε και δεύτερο στην Κωνσταντινούπολη προς τιμή του αγίου. Κατά παράδοση ο εκάστοτε αυτοκράτορας παρευρίσκετο στη λειτουργία κατά το Σάββατο του Λαζάρου σ ΄αυτή την εκκλησία. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους το 1204, οι Σταυροφόροι, εκτός από τους άλλους θησαυρούς που μετέφεραν στη Δύση, μετέφεραν και το λείψανο του αγίου στη Μασσαλία, απ’ όπου όμως αργότερα χάθηκε. Εκμεταλλευθέντες μάλιστα οι Φράγκοι το γεγονός αυτό καλλιέργησαν παλαιότερα, για λόγους θρησκευτικούς και εθνικιστικούς, τη φήμη ότι εκεί και όχι αλλού έζησε ο Λάζαρος σαν επίσκοπος.

Η περίφημη αυτή αρχαία εκκλησία του αγίου Λαζάρου, κτισμένη όπως αναφέρθηκε, πάνω στον τάφο του, είναι ότι πολυτιμότερο έχει να επιδείξει η Λάρνακα. Ποιος να μπει μέσα και να μη κατανυγεί! Ένα πρωτοχριστιανικό μεγαλείο τη χαρακτηρίζει, ένα “δωρικό” μεγαλείο, που σε εντυπωσιάζει και σε συναρπάζει. Μα και το περίφημο εικονοστάσι της που, με τα ξυλόγλυπτα αριστουργήματά του, μοιάζει με τεράστια χρυσοκέντητη δανδέλλα, ποιος να το αντικρίσει και να μη νοιώσει κατάνυξη και θαυμασμό! Αναρίθμητες μορφές στολίζουν τα εκτεταμένα πλάτη και ύψη του: μορφές πάγκαλες, πανάγιες, μορφές “μυστικές” γεμάτες “ειρήνη του Θεού που υπερέχει πάντα νούν”, μορφές αγίων που σε κάθε λειτουργία κι εσπερινό λες και κατεβάζουν τον ουρανό στη γη. Μοιάζει, αληθινά, το πανώριο εικονοστάσι με “νοητό στερέωμα” κι οι εικόνες του “αστέρες πολύφωτοι” – αληθινός πίνακας “πανηγύρεως πρωτοτόκων εν ουρανοίς απογεγραμμένων” – (Εβρ. Ιβ’23), πίνακας που θυμίζει τόσο ζωντανά τον κόσμο του “επέκεινα”!

Η εκκλησία του αγίου Λαζάρου είναι μια από τις τρεις εκκλησίες με τρεις τρούλους που υπάρχουν στην Κύπρο. Οι τρεις αυτές εκκλησίες (η ερειπωμένη εκκλησία που κτίστηκε στο διάδρομο που οδηγεί από τη βασιλική του αγίου Επιφανίου στο βαπτιστήριό της, η εκκλησία του Απ. Βαρνάβα και αυτή του αγίου Λαζάρου) διαφέρουν από τις άλλες πολύτρουλλες εκκλησίες της Κύπρου και αποτελούν ιδιαίτερο τύπο, στον οποίο συνδυάζονται τρεις συνεπτυγμένοι εγγεγραμμένοι σταυροειδείς με τρούλο.

Κτίστηκε στα τέλη του 9ου αιώνα, γύρω στο 890 μ.Χ., από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Λέοντα Στ’ το Σοφό. Κτισμένη εξ ολοκλήρου από πέτρα, είναι τρίκλιτη, με τους τρεις τρούλους στο μεσαίο κλίτος. Οι τρεις τρούλοι είναι σήμερα κομμένοι. Κατερρίφθησαν τον καιρό της Τουρκοκρατίας όταν, κατά την παράδοση, Τούρκος αξιωματούχος διέταξε την κατεδάφιση τους επειδή, μπαίνοντας στο λιμάνι της Λάρνακας, προσευχήθηκε εκλαμβάνοντάς τους σαν θόλους τουρκικού τεμένους. Σύμφωνα με άλλη άποψη, καταστράφηκαν από σεισμό, άγνωστο πότε.Το 1734 όταν επισκέφθηκε την εκκλησία ο Ρώσσος μοναχός Βασίλι Μπάρσκυ, ήταν ήδη κατεσραμμένοι.

Στα τέλη της Φραγκοκρατίας κτίστηκε η στοά, που βλέπουμε στη νότια πλευρά του ναού. Το 1857 κτίστηκε το σημερινό καμπαναριό. Μέχρι τότε ο ναός εστερείτο λιθόκτιστου κωδωνοστασίου γι’ αυτό και οι καμπάνες ήταν τοποθετημένες πάνω σε ξύλινο βάθρο. Είναι γνωστό ότι οι Τούρκοι, από το 1571 που κατέλαβαν την Κύπρο, μέχρι τα μέσα σχεδόν του 19ου αιώνα, δεν επέτρεπαν την ύπαρξη καμπαναριών ούτε τη χρήση καμπάνων στις χριστιανικές εκκλησίες. Μόλις το 1856 το επέτρεψαν, ύστερα από απαίτηση της ορθόδοξης χριστιανικής Ρωσσίας, αλλά μόνο κατόπιν βεζυρικής άδειας. Στη Λευκωσία μόλις το 1858 επετράπη να στηθεί μια και μόνη καμπάνα στον ι. Ναό Φανερωμένης. Στη Λάρνακα, αντίθετα, ο ναός του αγίου Λαζάρου είχε καμπάνες πολύ πριν το 1856, γενόμενες σιωπηρά ανεκτές από τους Τούρκους κι αυτό γιατί οι Λαρνακείς είχαν πολύ μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων λόγω της υπάρξεως των Προξενείων και μεγάλης ευρωπαϊκής παροικίας στην πόλη τους. Κατά την περίοδο όμως της Φραγκοκρατίας, ο ναός θα πρέπει να είχε άλλο εξ ίσου επιβλητικό καμπαναριό, αν κρίνουμε από παλιά σχέδια της Λάρνακας που δημοσίευσαν στην Ευρώπη περιηγητές των περασμένων αιώνων και όπου ο άγιος Λάζαρος διακρίνεται με τους τρούλους του ακέραιους και με ψηλό καμπαναριό. Τούτο θα πρέπει να κατεδαφίστηκε αργότερα από τους Τούρκους. Επειδή οι Βυζαντινοί δεν έκτιζαν ψηλά καμπαναριά, υποθέτουμε ότι τούτο θα είχε κτισθεί κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας, κατά το πρότυπο των ψηλών ιταλικών καμπαναριών. (Την ιταλική αυτή επίδραση τη βλέπουμε ακόμα και σήμερα στα καμπαναριά όλων των παλαιών εκκλησιών της Λάρνακας).

P7040030c

Τα παράθυρα του ναού ήταν, παλαιότερα, στενόμακρα και άφηναν λίγο μόνο εξωτερικό φως να εισχωρεί στο εσωτερικό αυτό εξ άλλου επέβαλλε και η βυζαντινή εκκλησιαστική αρχιτεκτονική, που επεδίωκε το κατανυκτικό ημίφως στο εσωτερικό των ναών. Γενικά η αρχιτεκτονική του ναού, σπάνιου αρχαίου ρυθμού, φαίνεται ότι εντυπωσίαζε τους ξένους, αν κρίνουμε από τις εντυπώσεις ενός άλλου περιηγητού, του Alexander Drummond, Άγγλου Πρόξενου στο Χαλέπι της Συρίας, που επισκέφθηκε την Κύπρο το 1745 και ο οποίος γράφει τα εξής: “Στην πόλη των Αλυκών (όπως ήταν τότε γνωστή στους ευρωπαίους η Λάρνακα), υπάρχει εκκλησία αφιερωμένη στον άγιο Λάζαρο. H αρχιτεκτονική είναι τέτοια που ποτέ δεν έχω ξαναδεί “. Αλλά και ο προαναφερθείς Pietro Della Valle (1614-1626), περιγράφει το ναό σαν “αρχαίο, με ωραιότατη αρχιτεκτονική διαρρύθμιση”.

Το ξυλόγλυπτο εικονοστάσι, εξαιρετικής τέχνης, θεωρείται ένα από τα ωραιότερα στην Κύπρο και είναι (όπως και το εξ ίσου θαυμάσιο εικονοστάσι του ναού του Τρυπιώτη στη Λευκωσία), έργο του δόκιμου λεπτουργού Χατζησάββα Ταλιαδώρου, που καταγόταν από την ενορία Τρυπιώτη. Η κατασκευή του άρχισε το 1773 και τελείωσε το 1782. Λίγο αργότερα, το 1793-1797 επιχρυσώθηκε και συμπληρώθηκε η αγιογράφησή του από το ζωγράφο Μιχαήλ Προσκυνητή ή Χατζημιχαήλ και τους συνεργάτες του. Το εικονοστάσι κοσμούν συνολικά 120 εικόνες θαυμάσιας τέχνης: 13 μεγάλες στην κάτω σειρά και 60 μικρότερες πάνω (σε δύο σειρές από 30 εικόνες η καθεμμία), 25 στη βημόθυρα των τριών πυλών του ιερού και 4 στο σύμπλεγμα του Εσταυρωμένου στην κορυφή με συμβολική παράστασή του “πελεκάνου” στη βάση του σταυρού. Οι υπόλοιπες είναι 16 μικρές κυκλικές εικόνες στο ήμισυ του ύψους του εικονοστασίου και 2 στην κορυφή.

Αριστούργημα ξυλογλυπτικής τέχνης αποτελεί επίσης η αγία Τράπεζα, έργο κι αυτό του 1773, καθώς και ο δεσποτικός θρόνος, πάνω στον οποίο υπάρχει εικόνα του αγίου Λαζάρου ως Επισκόπου με ημερομηνία 1734.

Μέσα στο ναό φυλάσσονται και οι εξής πολύτιμες και αρχαίες εικόνες, που ίσως να ανήκαν σε παλαιότερο εικονοστάσι: μια του αγίου Λαζάρου ως Επισκόπου, φέροντος “πολυσταύριον φελόνιον”, (μέσα 16ου αιώνα), και μια της Αναστάσεως του Λαζάρου, εξ ίσου παλαιά, βυζαντινής λαϊκής τεχνοτροπίας. Αξιοσημείωτες είναι τέλος και τέσσερις άλλες μεγάλες εικόνες που, τοποθετημένες σε ξυλόγλυπτα τέμπλα, κοσμούν τους τέσσερις πεσσούς του κεντρικού θόλου: της Παναγίας με ρωσσικό διάκοσμο, της αναστάσεως του Λαζάρου, του αγίου Νικολάου και του αγίου Γεωργίου με σκηνές από το βίο του περιμετρικά της κεντρικής παραστάσεως, έργο του 1717 του Ιακώβου Μόσκου του Κρητός.

Φαίνεται ότι, παλαιότερα, ολόκληρος ο ναός ήταν αγιογραφημένος, γιατί μέχρι τον περασμένο αιώνα σώζονταν μερικές τοιχογραφίες στους πεσσούς του κεντρικού θόλου. Οι τοιχογραφίες του ναού καταστράφηκαν απο άγνωστη αιτία κατά την πολύκαιρη διάρκεια ύπαρξης του ναού ή κατ’ άλλη εκδοχή πρέπει να καταστράφηκαν, πιθανότατα, από την πολλή υγρασία που επικρατεί στην περιοχή της Λάρνακας και ειδικότερα της ενορίας Σκάλας, όπου το υψόμετρο ελάχιστα διαφέρει εκείνου της θάλασσας. (Μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα μάλιστα οι περιοχές νοτιοδυτικά του ναού μέχρι την Αλυκή αποτελούσαν λιμνώδεις εκτάσεις, γνωστές σαν “λίμνες τ’ άι Λαζάρου”).

line

Στα πολύ παλιά χρόνια, όταν η περιοχή Σκάλας ήταν ακόμα σχεδόν ακατοίκητη και η πόλη περιοριζόταν μόνο στην παλιά Λάρνακα, ο άγιος Λάζαρος, μονήρης όπως ήταν, λειτουργούσε σαν μοναστήρι. Τον καιρό της Φραγκοκρατίας μετατράπηκε σε μοναστήρι Βενεδικτίνων (καθολικών) μοναχών.

Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κύπρο το 1570, κατακράτησαν το ναό (όπως έκαμαν για όλες τις εκκλησίες, που κατείχαν οι Λατίνοι) μέχρι το 1589, οπότε τον εξαγόρασε η ορθόδοξη εκκλησία για 3,000 “άσπρα” αργυρά νομίσματα. Συγχρόνως δόθηκε και στους Λατίνους το δικαίωμα να λειτουργούν δύο φορές το χρόνο στη βόρεια κόγχη του ιερού: την ημέρα του αγίου Λαζάρου και την ημέρα της Μαρίας της Μαγδαληνής, μετατραπέντος του αριστερού κλίτους του ναού (από τη βόρεια κόγχη του ιερού μέχρι τη βόρεια είσοδο του ναού) σε παρεκκλήσιο των Λατίνων. Το δικαίωμα τους αυτό καταργήθηκε το 1794 κατόπιν ενεργειών του αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου (1767-1810) και του Κιτίου Μελετίου Α’ (1776-1797), επειδή οι Λατίνοι, εκμεταλλευόμενοι αυτό ήγειραν αξιώσεις συνιδιοκτησίας επί του ναού. Πάνω στη βόρεια είσοδο του ναού υπάρχει ακόμη ο λατινικός πεντάσταυρος και στη βόρεια κόγχη του ιερού διατηρείται ακόμη το λατινικό “αλτάριον”, που μαρτυρούν το πέρασμα αυτό των Λατίνων από το ναό.

Όταν, από τις αρχές του 18ου αιώνα, η περιοχή Σκάλας άρχισε να αναπτύσσεται και να ολοκληρώνεται σαν δεύτερη πόλη κοντά στη παλιά Λάρνακα, ο άγιος Λάζαρος έγινε ο ενοριακός ναός ολόκληρης της νέας πόλης Σκάλας. Μέχρι όμως τα μέσα του 19ου αιώνα εξακολουθεί να ονομάζεται “μοναστήρι” (όπως βλέπουμε στα σχετικά έγγραφα της εποχής), ενώ είχε προ πολλού παύσει να είναι τέτοιο. Οι οντάδες του γύρω-γύρω, το μοναστηριακό τυπικό που διατήρησε, οι πολλές ακολουθίες και το πολυπληθές ιερατικό προσωπικό, που είχε, εξακολουθούσαν να του προσδίδουν όψη μοναστηριού.

Αυτά τα γύρω του ναού δωμάτια, περίπου είκοσι παλαιότερα, χρησίμευαν στους προηγούμενους αιώνες και σαν ξενώνας στον οποίο διέμεναν περαστικοί ξένοι, προσκυνητές, χατζήδες, εμπορευόμενοι κ.α. Στο βορειοδυτικό τμήμα του περιβόλου υπάρχει μικρό κοιμητήριο Διαμαρτυρομένων με ωραίους μαρμαρόγλυπτους τάφους, στο οποίο είναι θαμμένοι Ευρωπαίοι έμποροι, ναυτικοί, Άγγλοι πρόξενοι και Αμερικάνοι ιεραπόστολοι που πέθαναν στη Λάρνακα.

Σαν το μοναδικό θρησκευτικό κέντρο της Σκάλας (της μιας δηλαδή από τις δύο δίδυμες τότε πόλεις ), είχε 4-5 ιερείς (εκτός από τον ή τους διακόνους). Οι ιεροτελεστίες στο ναό αυτό γίνονταν πάντα με κάποια επισημότητα και μεγαλοπρέπεια. Από υπάρχουσες ενδείξεις συμπεραίνουμε ότι στα μέσα του περασμένου αιώνα γίνονταν δύο λειτουργίες κάθε Κυριακή και σε μερικές μεγάλες γιορτές.

line

DSC_4256

Ο ναός του αγίου Λαζάρου δέθηκε κατά τρόπο μοναδικό με τη ζωή των πολιτών της Σκάλας – Λάρνακας. Ας μας επιτραπεί εδώ μια ιστορική παρένθεση: Οι παλαιότερα ξεχωριστές αυτές πόλεις ιδρύθηκαν το Μεσαίωνα στη θέση και πάνω στα ερείπια του αρχαίου Κιτίου. Στην αρχή, επί Φραγκοκρατίας – Ενετοκρατίας, μόνο η Λάρνακα υπήρχε σαν πόλη, σε απόσταση ενός μιλίου από την ακτή, γνωστή στους Ευρωπαίους με το όνομα Salines (Αλυκές), ενώ η Σκάλα, γνωστή στους Ευρωπαίους με το όνομα Marina περιοριζόταν σε λιμενικές αποθήκες και ένα μικρό συνοικισμό κοντά στη θάλασσα και γύρω από το ναό του αγίου Λαζάρου και το μικρό μεσαιωνικό καστρο, για τις ανάγκες του λιμανιού και την εκμετάλλευση της Αλυκής, (το αλάτι της οποίας, παραγόμενο τότε σε πολύ πιο μεγάλες ποσότητες από τις σημερινές, ήταν περιζήτητο στην Ευρώπη λόγω της εξαιρετικής του ποιότητας). Όταν τον 15ον αιώνα το λιμάνι της μεσαιωνικής Αμμοχώστου παρήκμασε, άρχισε να αναπτύσσεται το της Λάρνακας, σε σημείο που για πέντε αιώνες (15ος μέχρι τέλους 19ου) να είναι ένα από τα εμπορικότερα λιμάνια της Ανατολικής Μεσογείου, ένα από τα σπουδαιότερα κέντρα του τότε διαμετακομιστικού εμπορίου μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής. Γι’ αυτό διάφορα τότε κράτη της Ευρώπης (Γαλλία, Αγγλία Αυστρία, Νεάπολις, Βενετία, Ραγούζα, Σικελία, Ισπανία, Ρωσσία, Ελλάς, Ολλανδία κ.α) εγκαθίδρυσαν στη Λάρνακα παροικίες τους και Προξενεία. Με τη σπουδαιότητα αυτή που άρχισε ν’ αποκτά το λιμάνι της και τη ζωηρή κίνηση πλοίων που παρετηρείτο, ο μέχρι τότε ασήμαντος παραθαλάσσιος συνοικισμός άρχισε ν’ αναπτύσσεται, ιδίως από τα τέλη του 17ου – αρχές του 18ου αιώνα και να σχηματίζει σιγά-σιγά μια νέα πόλη, τη Σκάλα. Στο δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα ήταν ήδη μια ολοκληρωμένη πολιτεία δίπλα στη Λάρνακα, με έντονα εξευρωπαϊσμένη ζωή λόγω της παρουσίας εκατοντάδων Ευρωπαίων (εμπόρων, Προξένων κ.α.) που είχαν εγκατασταθεί μόνιμα στις δύο δίδυμες πόλεις. Έτσι, στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η πόλη Σκάλα-Λάρνακα αποτελούσε τη βιτρίνα της Κύπρου και το σημείο επαφής της με το εξωτερικό, μια ακτίνα φωτός και πολιτισμού στους σκοτεινούς εκείνους χρόνους της σκλαβιάς. Αν η Λευκωσία ήταν η διοικητική πρωτεύουσα της Κύπρου, η Λάρνακα ήταν η διπλωματική και εμπορική της πρωτεύουσα, που μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα εξακολουθούσε να κρατά τα πρωτεία της κοινωνικής, μορφωτικής, πολιτιστικής, εμπορικής κλπ, ζωής του νησιού. Μετά όμως τη μεταφορά των Προξενείων στη Λευκωσία και την ανάπτυξη των λιμένων Αμμοχώστου και Λεμεσού, η Λάρνακα πέρασε σε δεύτερη μοίρα κι έχασε την παλιά της αίγλη και σπουδαιότητα.

Ο ναός του αγίου Λαζάρου δέθηκε τόσο στενά με τη ζωή της πόλης, ώστε η ιστορία του ν’ αποτελεί ιστορία και της ίδιας της πόλης. Από τον 18ο μέχρι τα μέσα σχεδόν του 20ου αιώνα – ήταν το θρησκευτικό, εθνικό, φιλανθρωπικό και εκπαιδευτικό κέντρο της πόλης, ο άξονας γύρω από τον οποίο περιστρεφόταν η θρησκευτικοκοινωνική ζωή της. Γράφει χαρακτηριστικά ο ιστοριοδίφης Ν.Γ. Κυριαζής στο βιβλίο του “Η πόλης της Λάρνακας υπό το φως ιστορικών εγγράφων”: “Εκ των ελαχίστων εν Κύπρω ναών, όσοι επέσυραν την προσοχήν και απησχόλησαν την ιστορία, ο ναός του αγίου Λαζάρου αναμφιβόλως υπάρχει ο καταλαβών εξέχουσαν θέσιν εις την ενοριακήν ναογραφίαν της Κύπρου” και “Ολίγοι ναοί έχουσι να επιδείξωσι την του αγίου Λαζάρου πολυσχιδή και κοινωφελή δράσιν. Ίδρυσε και συνετήρησε Σχολεία, εμερίμνησε δια Νοσοκομεία και Νεκροταφείον, εβοήθησε πτωχούς, εγένετο φρουρός και θεματοφύλαξ των συμφερόντων των πολιτών, προστάτης και παραστάτης παντός έχοντος ανάγκην, εκπρόσωπος ισχυρός και συνετός της πόλεως και των συμφερόντων της…”

Τα του ναού διευθύνονταν από Επιτροπή η οποία μέχρι το 1854 οριζόταν αριστίνδην, ενώ από το 1854 και μετά εκλέγεται από τους ενοριάτες. Σχετικές πληροφορίες για πρόσωπα και δραστηριότητες της Επιτροπής έχουμε από το 1734 ενώ για τους προηγούμενους χρόνους στερούμεθα στοιχείων. Η Επιτροπή του ναού εθεωρείτο στα χρόνια εκείνα της Τουρκοκρατίας και Επιτροπή ολόκληρης της κοινότητας Σκάλας και σ’ αυτήν προσέφευγαν οι πολίτες για πάσης φύσεως υποθέσεις των. Σεβαστή από όλους, πρόβαλλε σαν εκπρόσωπος της θελήσεως της κοινότητας και καθίστατο υπολογίσιμη δύναμη στις σκέψεις και τις αποφάσεις των τότε Τουρκικών αρχών.

Στον τομέα της Παιδείας η συμβολή του ναού του αγίου Λαζάρου υπήρξε πραγματικά μοναδική. Στη Σκάλα-Λάρνακα λειτουργούσαν από τις αρχές του 19ου αιώνα σχολεία, τα οποία όμως ήσαν ιδιωτικά και στα οποία μόνο λίγοι εύποροι μπορούσαν να φοιτήσουν. Γι΄ αυτό ο ναός μερίμνησε για την ίδρυση δημοσίων Σχολείων, τα οποία συντηρούσε, μαζί με τη μονή αγίου Γεωργίου του Κοντού, μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας.

Συγκεκριμένα και χάρη της ιστορίας αξίζει να σημειωθεί ότι εδώ στη Λάρνακα είχε ιδρυθεί το 1733 η πρώτη στην Κύπρο μετά την Τουρκική κατάκτηση Σχολή με πρώτο δάσκαλο τον διάκονο Φιλόθεο. Στις αρχές του 19ου αιώνα ακολουθεί η ίδρυση και άλλων ιδιωτικών σχολείων. Το 1822 ιδρύθηκε η Ελληνική Σχολή ή Σχολαρχείο, στο οποίο δίδαξαν ονομαστοί καθηγητές, όπως οι Δημ. Θεμιστοκλέους (1822-48), Αθ. Σακελλάριος (1849-53), Χρύσανθος Ιωαννίδης (1860-80), Νικόλαος Λανίτης (1880-96), Σίμος Μενάρδος (1896-7) κ.α. Το 1830 ιδρύθηκε το Αλληλοδιδακτικό Λάρνακας. Ο ναός του Αγίου Λαζάρου μερίμνησε ώστε η ιδιωτική εκπαίδευση να καταστεί δημόσια, ιδρύοντας δημόσια σχολεία τα οποία και συντηρούσε, μαζί με την ι. Μονή Αγίου Γεωργίου Κοντού, μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας. Συγκεκριμένα , το 1857 ίδρυσε στον περίβολο, πίσω από την εκκλησία, το “Δημόσιον Αλληλοδιδακτικόν Σχολείον” (το κτίριο του οποίου διατηρείται μέχρι σήμερα με τη σχετική επιγραφή στην πρόσοψη), το οποίον υπήρξε η επί κοινοτικής βάσεως συνέχεια του παλιού Αλληλοδιδακτικού Σκάλας. (Το κτίριο αυτό εχρησιμοποιείτο μέχρι το 1910, οπότε η Σχολή στεγάστηκε αλλού σαν Αρρεναγωγείο Σκάλας). Το 1859 ιδρύθηκε το Παρθεναγωγείο Σκάλας και λίγο μετά το Παρθεναγωγείο Λάρνακας, ενώ η Ελληνική Σχολή ή Σχολαρχείο μετατρεπόταν κι αυτό σε δημόσιο. Έτσι, στα μέσα του περασμένου αιώνα, η εκπαίδευση από ιδιωτική μετετράπη σε δημόσια, χάριν στις ενέργειες της Εκκλησιαστικής Επιτροπής του Αγίου Λαζάρου. Χάριν πάλιν της ιστορίας σημειώνουμε ότι το 1898 η Ελληνική Σχολή μετετράπη σε Ημιγυμνάσιο και, τελικά, το 1911, στο γνωστό Παγκύπριο Εμπορικό Λύκειο Λάρνακας (και νύν Παγκύπριο Λύκειο Λάρνακας) που ακτινοβολούσε σ΄ όλη την Κύπρο για δεκαετίες.

Παρόμοια ήταν η μέριμνα του ναού στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και τις πρώτες δεκαετίες της Αγγλοκρατίας στον τομέα της φιλανθρωπίας και κοινωνικής πρόνοιας, ελλείψει φιλανθρωπικών σωματείων και κρατικής μέριμνας.

Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι, όταν Πρόεδρος της Επιτροπής ήταν ο ιστοριοδίφης Ν. Γ. Κυριαζής (1922-24 και 1927-28), ιδρύθηκε και “Μουσείον Αγίου Λαζάρου “, το οποίο στεγαζόταν στον περίβολο του ναού, στο κτίριο του Αλληλοδιδακτικού Σχολείου και περιλάμβανε δεκάδες βυζαντινών εικόνων που πρέπει να ανήκαν σε παλαιότερο εικονοστάσι, καθώς και άλλα εκκλησιαστικά αντικείμενα. Τα κειμήλια αυτά μεταφέρθηκαν αργότερα, δυστυχώς, στο μεσαιωνικό κάστρο της τουρκικής συνοικίας Σκάλας, στο οποίο στεγάσθηκε το τότε το Επαρχιακό Μουσείο Λάρνακας, με συνέπεια να πέσουν στα χέρια των Τούρκων, κατά την Τουρκοκυπριακή ανταρσία του 1963, και να χαθούν. Το μουσείο έχει επανασυσταθεί και λειτουργεί στη νοτιοανατολική στοά του περίβολου του ναού από το 1990.

Σήμερα με την ανάληψη από το κράτος όλων των τομέων κοινωνικής δραστηριότητας, ο ρόλος του ναού περιορίστηκε στη θρησκευτική ζωή της πόλης. Οι μεγάλες καμπάνες που στολίζουν το τιτάνιο καμπαναριό, στέλλουν, σχεδόν καθημερινά, τη γλυκιά μελωδία τους στα πέρατα της πόλης. Ο γνωστός ήχος τους αποτελεί χαρακτηριστικό και οικείο ήχο για τους Λαρνακείς, που έσμιξε με την καθημερινή τους ζωή, ένα ήχο που για ολόκληρες γενιές τώρα μας καλεί στις λειτουργίες και τους εσπερινούς, σε κατανυκτικές ακολουθίες, σε γάμους και σε κηδείες, σε επίσημες δοξολογίες αλλά και στις ταπεινές παρακλήσεις.

Τελειώνοντας την ιστορική τούτη αναδρομή, ας ευχηθούμε ο άγιος Λάζαρος, ο και πολιούχος της Λάρνακας, να φυλάττει την πόλη του από κάθε κακό και να πρεσβεύει για τους πιστούς. Αλλά κι εμείς πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τι θησαυρό διαθέτει η πόλη μας και να προσπαθήσουμε να ξαναγίνει η χιλιόχρονη εκκλησία με τον αγιασμένο τάφο τόπος πανορθοδόξου προσκυνήματος. Ιδίως στο τριήμερο, που αρχίζει την παραμονή της γιορτής του αγίου με το μεγάλο εσπερινό και συνεχίζεται την επαύριο, “Σάββατο του Λαζάρου”, με πανηγυρική λειτουργία το πρωί και μεγάλη λιτανεία στους δρόμους της πόλης το απόγευμα και τελειώνει την Κυριακή των Βαίων με πανηγυρική πάλι λειτουργία. Τέτοιες μέρες οι πιστοί της Λάρνακας νοιώθουν πιο κοντά στους Αγίους Τόπους, ζουν πιο έντονα τις παραμονές του θείου Πάθους και τα ένδοξα προεόρτια της Αναστάσεως, σε μια δεύτερη μα πραγματική “Βηθανία”, κοντά στο μνήμα του αγαπημένου φίλου του Χριστού.

line

ΛΑΪΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ

Το πέρασμα του αγίου Λαζάρου από το Κίτιο συνδέθηκε με διάφορες παραδόσεις. Σύμφωνα με μια τέτοια παράδοση, στα τριάντα αυτά χρόνια που έζησε μετά την ανάστασή του, δεν γέλασε ποτέ -εκτός από μια φορά , όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο δοχείο, οπότε χαμογέλασε λέγοντας: “ο πηλός κλέβει τον πηλό”-συγκλονισμένος από το θέαμα των αλυτρώτων ψυχών, που είδε στον άδη κατά την εκεί τετραήμερη παραμονή του. (Δεν είχε λάβει ακόμα χώραν η λυτρωτική θυσία του Χριστού πάνω στο σταυρό και η Ανάστασή Του, η οποία και ελύτρωσε τον άνθρωπο από τα δεσμά του άδη και της αιώνιας καταδίκης).

Μια άλλη παράδοση συνδέει το πέρασμα του αγίου από το Κίτιο-Λάρνακα με τις εκεί πλησίον ευρισκόμενες Αλυκές. Η παράδοση αυτή θέλει τις Αλυκές την εποχή εκείνη απέραντο αμπέλι . Διψασμένος οδοιπόρος ο άγιος, κάποια μέρα, ζήτησε από τον ιδιοκτήτη λίγο σταφύλι για να ξεδιψάσει. Εκείνος αρνήθηκε κι όταν ο άγιος του έδειξε ένα καλάθι που φαινόταν να είναι γεμάτο σταφύλι, εκείνος απάντησε ότι περιέχει άλας. Τότε ο άγιος, για να τιμωρήσει την κακία και υποκρισία των ανθρώπων εκείνων, μετέτρεψε δια θαύματος το απέραντο αμπέλι σε λίμνη άλατος.

Εκτός από αυτά, υπάρχει και παράδοση περί επισκέψεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στην Κύπρο και ειδικά στο Κίτιο, για συνάντηση του Λαζάρου. Η παράδοση αυτή , αγιορείτικης προελεύσεως, αναφέρει ότι ο Λάζαρος εθλίβετο πολύ που δεν έβλεπε τη Μητέρα του Κυρίου. Γι αυτό, ύστερα από σχετική συνεννόηση, έστειλε πλοίο στην Παλαιστίνη και την παρέλαβε μαζί με τον ευαγγελιστή Ιωάννη και άλλους μαθητές, για να τους φέρει στην Κύπρο. Πριν φθάσουν όμως εδώ μεγάλη τρικυμία και ενάντιος άνεμος τους παρέσυρε μέχρι το βόρειο Αιγαίο, στις ακτές του όρους Άθω (δηλαδή του Αγίου Όρους). Εκεί η Παναγία, μετέστρεψε στη χριστιανική πίστη τους ειδωλολάτρες κατοίκους και ζήτησε από τον Υιόν Της σκέπη και προστασία για όσους θα ασκούνται χριστιανικά στο όρος τούτο. Επειτα αναχώρησε και έφθασε, επί τέλους, στην Κύπρο, στο Κίτιο, όπου συνάντησε το Λάζαρο, στον οποίο έφερε δώρο επισκοπικό ωμοφόριο και επιμανίκια, τα οποία είχε κάμει με τα ίδιά της τα χέρια. Και αφού ευλόγησε την κατά Κίτιον Εκκλησία επέστρεψε στα Ιεροσόλυμα.

Είναι τόσο ισχυρή και τόσο διαδεδομένη σ’ ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο, μηδέ της Ρωσσίας εξαιρουμένης, η παράδοση για την έλευση και χειροτονία του αγίου Λαζάρου στο Κίτιο, ώστε η έλλειψη σχετικών γραπτών πηγών του πρώτου αιώνα να μην αναιρεί, πιστεύομε, την πραγματικότητά της. Βοώσαν παράδοσιν αποτελεί εξ’ άλλου και ο αρχαίος ναός του αγίου, κτισμένος πάνω στον κατά παράδοση τάφο του.

Κατά το Σάββατο του Λαζάρου υπήρχε παλαιότερα στη Λάρνακα – όπως και σε πλείστα άλλα μέρη της Κύπρου – το έθιμο να περιέρχονται τα παιδιά, κατά ομάδες, τα σπίτια και να τραγουδούν το άσμα του Λαζάρου ή κάλαντα του Λαζάρου. Το έθιμο αυτό αποκτούσε ιδιαίτερη σημασία στην ενορία Σκάλας (Αγίου Λαζάρου), όπου γινόταν ολόκληρη ιεροτελεστία με αναπαράσταση της εγέρσεως του αγίου. Περιγραφή του εθίμου, όπως γινόταν στα τέλη του περασμένου αιώνα, έχει ως εξής:

΄΄Οι επίτροποι και οι διάκονοι του ναού έντυναν ένα αγόρι της περιοχής, το Λαζαρόπαιδο, με κίτρινες μαργαρίτες που είχαν πλεχθεί ειδικά για τη γιορτή. Ο μητροπολίτης με τους ιερείς και τους πιστούς περίμεναν στο μεγάλο δωμάτιο υποδοχής, τραγουδώντας πένθιμα άσματα με τη συνοδεία πένθιμης μουσικής. Το Λαζαρόπαιδο έπεφτε στη συνέχεια σε ένα στρώμα από λουλούδια και φύλλα, τριαντάφυλλα, ανθούς πορτοκαλιάς και ροδιάς, κλαδιά δάφνης, μυρσίνης και φοινικιάς. Ο πρωτοπαπάς διάβαζε το ευαγγέλιο και όταν έφθανε στη φράση “Λάζαρε δεύρο έξω” ύψωνε τη φωνή του, όπως αναφέρεται ότι είχε κάμει κι ο Χριστός. Ενώ ακουγόταν αυτή η φράση, οι ιερείς κι οι διάκονοι τοποθετούσαν το σταυρό στο κεφάλι του παιδιού, το θυμιάτιζαν και το ράντιζαν με κλαδιά μυρσίνης βουτηγμένα σε αγίασμα. Ο υποτιθέμενος νεκρός Λάζαρος τότε “αναστηνόταν”. Το Λαζαρόπαιδο σηκωνόταν, οι γυναίκες το ράντιζαν με ροδόσταγμο, το έραιναν με ροδοπέταλα κι έβαζαν στο στόμα του γλυκό, μια γουλιά κρασί και μια μπουκιά ψωμί. Τότε οι φλογέρες , τα βιολιά και τα λαγούτα, μαζί με την εκκλησιαστική χορωδία, άρχιζαν ένα χαρμόσυνο ύμνο τον οποίο τραγουδούσε μαζί και η κοινότητα. Όποιος πλησίαζε, φώναζε δυνατά : “Ο Λάζαρος αναστήθηκε…”. Κατόπιν οι Σκαλιώτες, (Λαρνακιώτες) που αποτελούσαν την επιτροπή για τη γιορτή, άρχιζαν να μοιράζουν κόλλυβα, φαγητά ποτά, γλυκίσματα και ψωμιά. Πρόσφεραν επίσης κουμανταρία (το περίφημο γλυκό κυπριακό κρασί) και ζιβανία (τσίπουρο). Συγχρόνως ράντιζαν τον κόσμο με ροδόσταγμο από ασημένιες μυροχόες (μερρέχες) και θυμιάτιζαν για το βάσκανο μάτι. Έτσι τελείωνε η ιεροτελεστία στην αυλή της εκκλησίας του Αγίου Λαζάρου. Κατόπιν η επιτροπή για την γιορτή κι ολόκληρη η “πομπή του Λαζάρου”, με αναμμένα κεριά, πήγαιναν μέχρις αργά τη νύχτα στα σπίτια όπου υπήρχαν αυτοσχέδια “στρώματα του Λαζάρου”, στολισμένα με λουλούδια και κλαδιά. Στα σπίτια κερνούσαν τους επιτρόπους και τους ιερείς, προσφέροντάς τους γλυκά , ψωμιά, τσιγάρα, χρήματα κ.ά. Η διαδρομή της λιτανείας αυτής ήταν καθορισμένη.΄΄

Ιερομ. Σωφρόνιος Γ. Μιχαηλίδης

Λάρνακα – Κύπρος

https://agioslazaros.org.cy/ιστορια-ναου/

Κάποιες φορές οι δαίμονες εμφανίζονται ως Άγγελοι…

 Ιερομόναχος Σεραφείμ Ρόουζ

Αν οι δαίμονες εμφανίζονται ως άγγελοι και λένε τα πράγματα που θα έλεγαν οι άγγελοι, τότε πως μπορεί κανείς να διακρίνει ποια είναι η αλήθεια;

Α: Αυτή είναι μια πολύ καλή ερώτηση. Πρέπει να ταπεινωθείς∙ πρέπει να είσαι σε μια κατάσταση όπου θα θέλεις την αλήθεια του Θεού, κι όχι να ψάχνεις για «εμπειρίες».

Φυσικά, θα έλεγα να γίνεις ένας Ορθόδοξος Χριστιανός και να ανακαλύψεις όλους τους κανόνες που κατευθύνουν μια χριστιανική ζωή. Αυτό βοηθά, παρ’ ότι …δεν είναι εγγύηση γιατί μπορείς να πλανηθείς και ως Ορθόδοξος Χριστιανός επίσης.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας παρέχουν βασικές συμβουλές. Για παράδειγμα, λένε ότι, αν κάποιος εμφανιστεί σε σένα ως άγγελος φωτός, δείξε δυσπιστία.

Ο Θεός δεν θα σε επικρίνει αν θέλει πραγματικά να εμφανιστεί σε σένα κι εσύ Τον απορρίπτεις, επειδή αν πραγματικά θέλει να σου στείλει κάποιο μήνυμα, θα έρθει ξανά και θα βρει έναν τρόπο να σε πλησιάσει.

Στην πραγματικότητα, σε επαινεί που είσαι δύσπιστος, επειδή δεν θέλεις να πέσεις σε πλάνη.

Αυτοί που είναι σε πιο προοδευμένη πνευματική κατάσταση, με περισσότερη πείρα σ’ αυτά τα πράγματα, έχουν δράσει με άλλους τρόπους.

Έχουμε ένα παράδειγμα από τον βίο του αγίου Αντωνίου του Μεγάλου, ο οποίος έβλεπε δαίμονες όλη την ώρα. Όταν τον ρώτησαν πως μπορούσε να διακρίνει τα πνεύματα, είπε, «Όταν εμφανίζεται ένας άγγελος, νιώθω πολύ ήρεμος, ενώ όταν εμφανίζεται ένας δαίμονας, ακόμα κι αν μοιάζει σαν άγγελος, νιώθω μια ενόχληση.»

Πάντως αυτή είναι μια πολύ επικίνδυνη προσέγγιση για αρχάριους, γιατί μπορεί να νιώθετε πολύ ήρεμος και με τους δαίμονες αν δεν έχετε πείρα.

Η βασική απάντηση στο ερώτημά σας είναι και πάλι, το να μπείτε στην τάξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Καθώς θα διαβάζετε συμβάντα σαν αυτά του Aγίου Νικήτα και δείτε πως παρουσιάζουν τον εαυτό τους οι δαίμονες, τότε μπορείτε συχνά, μόνο με το που θα γνωρίζετε ένα τυπικό τρόπο με τον οποίο προσπαθούν να σας κοροϊδέψουν, να αποκρούσετε μια πλάνη στη στιγμή.

ΠΗΓΗ

https://simeiakairwn.wordpress.com/2021/02/27/κάποιες-φορές-οι-δαίμονες-εμφανίζοντ/