Δυο «ξένοι» στο ίδιο κόμμα - Πώς ερμηνεύουν τις κινήσεις του Παπανδρέου οι «δικοί» του - Τι σχεδιάζει ο Βενιζέλος
Ώριμες συνθήκες για τεκτονικές αλλαγές στη βάση της πολιτικής, των προσώπων και των συμμαχιών, διαμορφώνονται στον χώρο που κάποτε κάλυπτε το ΠΑΣΟΚ με αφορμή τις γενικότερες πολιτικές εξελίξεις, την επικυριαρχία του ΣΥΡΙΖΑ και την ανάγκη για ένα νέο σχέδιο για τη χώρα. Οι ζυμώσεις κορυφώνονται αλλά ακόμη δεν υπάρχει περιεχόμενο για την όποια «αλλαγή»!
Του Βασίλη Βασιλόπουλου
Σε ένα κόμμα που κινδυνεύει να γίνει εξωκοινοβουλευτικό, ακούγεται παράδοξο να συγκρούονται για την ηγεσία οι νυν και πρώην πρόεδροι χωρίς να έχουν ακόμα διαμορφώσει μια άλλη ιδεολογική και πολιτική πρόταση. Προφανώς ο καυγάς αφορά τον ευρύτερο πολιτικό χώρο της κεντροαριστεράς και του κέντρου, που αποτελούσαν ανέκαθεν τη μεγαλύτερη δεξαμενή ελλήνων ψηφοφόρων. Όμως, η ρευστότητα σε αυτό το χώρο είναι μεγάλη και οι διαρροές δεν επιτρέπουν ομογενοποίηση και οπαδισμό πίσω από κανένα παλιό πρόσωπο.
Υπό αυτές τις συνθήκες ο σημερινός πρόεδρος του κόμματος θέλει να προλάβει τον Παπανδρέου πριν κάνει νέο κόμμα και να εγκλωβίσει τα στελέχη σε μια και μοναδική πολιτική έκφανση στο χώρο.
Οι γκρίνιες όμως και οι φυγόκεντρες τάσεις των δικών του καταγράφονται και είναι μεγάλες. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η διαρροή ψηφοφόρων, ενώ όπως φαίνεται από τις μετρήσεις, σημαντικό ποσοστό ανένταχτων στελεχών και πολιτών με σημείο αναφοράς τους την κεντροαριστερά, δηλώνουν ανοιχτά ότι θα στήριζαν τον πρώην πρωθυπουργό.
Αυτά μακροσκοπικά, διότι μια πιο προσεκτική παρατήρηση του χώρου και της κινητικότητας, δείχνει ότι υπάρχει μια εμπεδωμένη αντίληψη για το πώς θα πρέπει να εξελιχθούν τα πράγματα στο κόμμα που δέσποζε κάποτε στον χώρο από την αριστερά έως τη δεξιά.
Προς επίρρωση, οι κομματικοί που δεν απογαλακτίστηκαν από το ΠΑΣΟΚ ανεχόμενοι την διοίκηση Βενιζέλου βλέπουν τώρα την ευκαιρία και το άλλοθι να εκπαραθυρώσουν τον σημερινό πρόεδρο και να απαιτήσουν μια νέα εποχή αποσφαλμάτωσης και επανασύνδεσης με τα δυνητικά κοινά του κέντρου.
Από την άλλη πλευρά, άνθρωποι που άσκησαν εξουσία ή μετείχαν στα κομματικά όργανα επί διακυβέρνησης Παπανδρέου δεν είναι διατεθειμένοι να υπηρετήσουν κάτι νέο στα τυφλά και απαιτούν αριστερή στροφή, αποκήρυξη μνημονίου και νέες προτάσεις, αντιλήψεις και δομές.
Κοινός τόπος ότι η επόμενη μέρα θα πρέπει να έχει ρεαλιστικό σχέδιο για τη χώρα, πέρα και έξω από την επιτήρηση και τη μειωμένη κυριαρχία, εντός ευρώ και με διάθεση εξωστρεφή για να συνομιλήσει με όλες τις δυνάμεις της αριστεράς και του κέντρου. Παράλληλα, να έχει νέα πρόσωπα και όχι απαραίτητα τον Παπανδρέου, ενώ ο ρόλος των πεπειραμένων δεν θα είναι αμελητέος, αλλά κατά βάση υποστηρικτικός.
Τι λένε όσοι αυτοπροσδιορίζονται ως Παπανδρεϊκοί αλλά δεν ικανοποιήθηκαν ακόμα από τα όσα επαγγέλλεται ο ΓΑΠ
Είναι ένα κείμενο υποδεέστερο των αναγκών διότι έβαλε στο ίδιο τσουβάλι τον ΣΥΡΙΖΑ με αυτή την κυβέρνηση και επιμένει στη θεωρία του μνημονίου. Καλεί σε μεταβατική κυβέρνηση εθνικής ενότητας αλλά η παρούσα Βουλή δεν μπορεί να υλοποιήσει κάτι τέτοιο λόγω συσχετισμού. Έπρεπε να αποκηρύξει το μνημόνιο με την ερμηνεία που δόθηκε από το δίδυμο της συγκυβέρνησης. Πολλοί δικοί του απογοητεύτηκαν για τους παραπάνω λόγους και δεν είναι όλοι θερμόαιμοι όπως η περίπτωση του Γιώργου Παναγιωτόπουλου. Όλοι αυτοί θεωρούν ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα νέο σχέδιο, μια νέα ιδεολογικο-πολιτική βάση προοδευτική και να διαμορφωθεί η «άλλη αριστερά» που θα βρεθεί στη θέση να είναι ο πρώτος συνομιλητής του ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη θύελλα που ο κ. Τσίπρας θα αναζητήσει στηρίγματα. Επίσης κάνουν κριτική στο γεγονός ότι ο Παπανδρέου δεν έχει ήδη χτίσει συμπαγή σχέση με τη ΔΗΜΑΡ του κ. Κουβέλη.
Πως ερμηνεύουν τις κινήσεις του Παπανδρέου οι δικοί του
Το κείμενο δείχνει ότι έριξε τη ζαριά και όλοι αναμένουν το αποτέλεσμα μόλις αποτύχει η προσπάθεια εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας. Μιλά για νέο σχέδιο και αδειάζει αυτή την απαράδεκτη κυβέρνηση και τον Βενιζέλο. Κερδίζει χρόνο για να παρουσιάσει νέα ατζέντα και προάγει τις θέσεις του. Δείχνει αυτοπεποίθηση ότι γνωρίζει την απήχηση που έχει είτε δημιουργήσει νέο κόμμα είτε πάρει πίσω το ΠΑΣΟΚ από τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Είναι σαφής ο εκβιασμός στον Βενιζέλο να εγκαταλείψει το ΠΑΣΟΚ, διαφορετικά θα μείνει εκτός Βουλής το δικό του μόρφωμα.
Ο Παπανδρέου φέρεται να εκμυστηρεύτηκε σε συνομιλητές του: «έκλεισε, προχωράμε» και ότι σε σχέση με τον διεθνή οικονομικό και πολιτικό παράγοντα είπε ότι «στο εξωτερικό ήταν πιο εύκολο, ενώ στο εσωτερικό δυσκολεύτηκε». Λέει ότι προτάσσει τις θέσεις, τις επιλογές , τις αξίες και τις ιδέες του για τη διαμόρφωση ενός σχεδίου να βγει η χώρα από την τρικυμία χωρίς την ανάγκη των δανειστών. Αυτό το σχέδιο θεωρεί ότι είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα για όποια διαπραγμάτευση με ΔΝΤ και ευρωπαίους. Συμφωνήθηκε να βγουν βουλευτές να αδειάσουν δημόσια τον Βενιζέλο, να ζητήσουν συνέδριο και αλλαγή ηγεσίας αλλά και να κάνουν κριτική για τη «σπασμωδική επιλογή» εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας. Η αρχή έγινε με τον Θάνο Μωραΐτη και αναμένονται και άλλες δημόσιες δηλώσεις εντός της εβδομάδας από πρόσωπα όπως Σαχινίδης, Σηφουνάκης, Κεδίκογλου και άλλοι.
Το σχέδιο Βενιζέλου και η ανάλυση των δύο «ξένων» στο ίδιο κόμμα
Ο Βενιζέλος καίγοντας τον Σαμαρά, ελπίζει ότι θα διασωθεί και θα μπει στη Βουλή με στόχο να αυτοπροταθεί (με τη στήριξη του Σόϊμπλε και του Γκάμπριελ) για πρωθυπουργός τύπου Κράξι όταν μετά από 3 μήνες κλείσει η παρένθεση διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως πιστεύει. Πρέπει ωστόσο να προλάβει τη μαζική φυγή στελεχών και οπαδών, η οποία ήδη καταγράφεται. Πριν τον εγκαταλείψουν επιχειρεί να αποφύγει την κατάρρευση.
Την ίδια ώρα στελέχη του μιλάνε για την ανάγκη στροφής με την ευκαιρία της λήξης αυτής της διακυβέρνησης, προτείνοντας συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Δυσκολεύονται ωστόσο να προσδιορίσουν την ατζέντα μιας τέτοιας συνεργασίας χωρίς αλλαγή ηγεσίας, διότι δεν θα έχουν αποσυνδεθεί από τις πολιτικές, που άσκησε ή συναίνεσε να εφαρμοστούν ο σημερινός πρόεδρος. Είναι περίπου τόσο θολό το σχήμα, που ακούγεται ως περισσότερο επικοινωνιακό, παρά ουσιαστικό αφού (όπως παραδέχονται κατ' ιδίαν) θα ήθελαν να συνετίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ να δεχθεί τα μνημόνια και να αθωώσει την προηγούμενη διακυβέρνηση, παρά να συνεργαστούν σε άλλη προοδευτική βάση. Επιμένουν δηλαδή να συμπεριφέρονται με ηγεμονισμό, όταν οι συσχετισμοί και μόνον, διακωμωδούν αυτή τους τη στάση. Δεν παύουν πάντως να εκδηλώνουν προθέσεις εγκατάλειψης του σημερινού καθεστώτος.
ΟΙ σχεδιασμοί και των δυο φαίνεται να είναι βασισμένοι στην παραδοχή ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αντέξει στις μυλόπετρες των δανειστών και θα πέσει, προκειμένου να μην υπογράψει παράταση του μνημονίου και ενδεχομένως περισσότερα και σκληρότερα μέτρα. Μάλιστα υπάρχουν ορισμένοι που λένε ότι στις πρώτες δυο εβδομάδες ο Τσίπρας θα λυγίσει.
Η ανάγνωση αυτή δεν γίνεται τυχαία αφού και οι δυο «βλέπουν» ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δημοσκοπικά δεν επικυριαρχεί σε τεράστια ποσοστά όπως θα ανέμενε κανείς, ενώ από την ανθρωπογεωγραφία του και τις δηλώσεις στελεχών δεν συνάγεται κανένα ριζοσπαστικό συμπέρασμα – πρόταση για το μέλλον, αλλά υποθάλπονται συντηρητικές αντιλήψεις στο εσωτερικό του.
«Είναι και ο ΣΥΡΙΖΑ μέρος του προβλήματος συντήρησης», μας έλεγαν συνεργάτες του κ. Παπανδρέου, ελπίζοντας να αλλάξει αυτό στο μέλλον με διάλογο και ευρύτερη συμμετοχή σε αυτών των δυνάμεων και των πολιτών που θέλουν να συνδιαμορφώσουν το σχέδιο εξόδου, παραγωγής πλούτου με νέο παραγωγικό μοντέλο και αναδιανομή. «δεν μπορείς να μοιράσεις φοροαπαλλαγές διότι αύριο θα ζητήσεις από τους ίδιους τα διπλάσια με την παρούσα κατάσταση των δημόσιων οικονομικών», έλεγαν χαρακτηριστικά για τις δεσμεύσεις ΣΥΡΙΖΑ, στηλιτεύοντας και το σχετικό κυβερνητικό παιχνίδι με τη δικαιοσύνη και τα αναδρομικά σε δικαστές και ενστόλους αλλά και εν γένει τη φορολογική πολιτική.