Αρκετοί είναι αυτοί που φοβούνται ότι σήμερα θα ενταθεί το φαινόμενο ανάληψης καταθέσεων από τους πελάτες των τραπεζών.
Η δημοσιοποίηση της ανάγκης -την οποία προληπτικά διατύπωσαν και οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες (Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Eurobank)- να ενταχθούν στον ELA, τον μηχανισμό έκτακτης παροχής ρευστότητας της Τραπέζης της Ελλάδος, εκτιμάται ότι θα «σπρώξει» αρκετούς καταθέτες στα γκισέ των τραπεζών.
Μπορεί ο ELA να αποτελεί μια φυσική ασπίδα προστασίας κατά της παγίδας ρευστότητας, η οποία δημιουργήθηκε σταδιακά από τις πολιτικές εξελίξεις τους τελευταίου;ς μήνες, όμως δεν παύει να δημιουργεί ανησυχίες σε καταθέτες, οι οποίοι φοβούνται ότι η χώρα εισέρχεται ξανά σε ένα αχαρτογράφητο μονοπάτι.
Η δημοσιοποίηση της ανάγκης -την οποία προληπτικά διατύπωσαν και οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες (Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα και Eurobank)- να ενταχθούν στον ELA, τον μηχανισμό έκτακτης παροχής ρευστότητας της Τραπέζης της Ελλάδος, εκτιμάται ότι θα «σπρώξει» αρκετούς καταθέτες στα γκισέ των τραπεζών.
Μπορεί ο ELA να αποτελεί μια φυσική ασπίδα προστασίας κατά της παγίδας ρευστότητας, η οποία δημιουργήθηκε σταδιακά από τις πολιτικές εξελίξεις τους τελευταίου;ς μήνες, όμως δεν παύει να δημιουργεί ανησυχίες σε καταθέτες, οι οποίοι φοβούνται ότι η χώρα εισέρχεται ξανά σε ένα αχαρτογράφητο μονοπάτι.
Απόσυρση χρημάτων
Ηδη, την περασμένη Παρασκευή αρκετοί καταθέτες έσπευσαν να αποσύρουν χρήματα από τις τράπεζες, ενώ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου η κίνηση ήταν αυξημένη στα ΑΤΜ των τραπεζών. Η αυξημένη απόσυρση χρημάτων σχετίζεται και με το ότι τα καταστήματα ήταν χθες ανοικτά, καθώς ήταν η πρώτη Κυριακή των χειμερινών εκπτώσεων.
Ηδη, την περασμένη Παρασκευή αρκετοί καταθέτες έσπευσαν να αποσύρουν χρήματα από τις τράπεζες, ενώ κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου η κίνηση ήταν αυξημένη στα ΑΤΜ των τραπεζών. Η αυξημένη απόσυρση χρημάτων σχετίζεται και με το ότι τα καταστήματα ήταν χθες ανοικτά, καθώς ήταν η πρώτη Κυριακή των χειμερινών εκπτώσεων.
Εκτός Ε.Ε. η επιλογή των πλουσίων
Από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2014, όταν άρχισε να γίνεται ορατό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, σε συνδυασμό με τις πρόωρες εκτιμήσεις πολιτικών και του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος για επικείμενο περιορισμό της διαθέσιμης ρευστότητας, αρκετοί μεγαλοκαταθέτες έστειλαν χρήματα στο εξωτερικό. Η κινητοποίησή τους ήταν άμεση, καθώς είχαν λογαριασμούς στο εξωτερικό, κάτι που δεν διαθέτει η πλειονότητα των πολιτών.
Από τις αρχές Δεκεμβρίου του 2014, όταν άρχισε να γίνεται ορατό το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, σε συνδυασμό με τις πρόωρες εκτιμήσεις πολιτικών και του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος για επικείμενο περιορισμό της διαθέσιμης ρευστότητας, αρκετοί μεγαλοκαταθέτες έστειλαν χρήματα στο εξωτερικό. Η κινητοποίησή τους ήταν άμεση, καθώς είχαν λογαριασμούς στο εξωτερικό, κάτι που δεν διαθέτει η πλειονότητα των πολιτών.
Η «γραμμή» που δόθηκε ήταν τα χρήματα να κατατεθούν εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης, ώστε να αποφύγουν τυχόν συστημικό κίνδυνο και τη διολίσθηση του ευρώ, εν όψει της απόφασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ποσοτική χαλάρωση στις 22 Ιανουαρίου 2015, κάτι που ήδη προεξοφλείται και έχει δημιουργήσει πιέσεις στο ευρωπαϊκό νόμισμα. Ηδη, η ισοτιμία ευρώ - δολαρίου έχει υποχωρήσει στα 1,16 δολάρια, που είναι η χαμηλότερη εδώ και πολλά χρόνια.
Επίσης, η επιλογή να σταλούν τα χρήματα έξω από τα σύνορα της Ε.Ε. υποστηρίχθηκε από το ότι στην Ε.Ε. θα εφαρμοστεί από το 2017 φορολογική οδηγία οι τοπικές Αρχές να εντοπίζουν και να συλλέγουν φόρους κατοίκων άλλων χωρών της Ενωσης (και να αποδίδουν τους φόρους στον τόπο κατοικίας), ώστε να μην υπάρχει αποφυγή φορολογίας.
Συνεπώς, όσοι έστειλαν τα χρήματά τους στην Ελβετία τώρα κερδίζουν, διότι μεσολάβησε και η άρση της ελεγχόμενης ισοτιμίας του ελβετικού νομίσματος με το ευρώ, με αποτέλεσμα την ανατίμηση του ελβετικού φράγκου σε μία νύχτα.
Συνολικά, τον Δεκέμβριο οι καθαρές εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες ανήλθαν σε περίπου 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ, με αποτέλεσμα το σύνολο των καταθέσεων να προσεγγίζει τα 160 δισ. Για τον Ιανουάριο, με δεδομένες τις τελευταίες εξελίξεις και την αυξημένη ένταση του φαινομένου, τραπεζίτες υπολογίζουν ότι οι εκροές καταθέσεων θα ξεπεράσουν τα 5 δισ. ευρώ, άρα οι καταθέσεις θα βρεθούν στο επίπεδο των 150 δισ. ευρώ.
Εκτός της πολιτικής αβεβαιότητας, δηλαδή από το ενδεχόμενο να μη σχηματιστεί κυβέρνηση μετά τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής και η νέα κυβέρνηση να μην έρθει σε συμφωνία με την τρόικα, κάτι που μπορεί να προκαλέσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις, οι φόβοι των καταθετών επεκτείνονται πλέον και στην επιβολή φόρου επί των καταθέσεων.
Ηδη, ορισμένοι πολιτικοί από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης -που βρίσκεται πρώτο στην προτίμηση ψήφου, σύμφωνα με τις σφυγμομετρήσεις- μιλούν για φόρο βάσει του περιουσιολογίου, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων.
Η αλήθεια είναι ότι τέτοιος φόρος συζητήθηκε και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, και το μόνο που προκάλεσε ήταν η μόνιμη εκροή καταθέσεων. Αντ' αυτού, όπως όλοι γνωρίζουμε, επιλέχτηκε η αύξηση του φόρου στο 15% -από 10% που ήταν προηγουμένως- επί των τόκων των καταθέσεων.
Πάντως, ο φόρος που συζητείται είναι της τάξης του 1%, που σημαίνει ότι στα 164 δισ. καταθέσεων αναλογεί φόρος 16.400.000 ευρώ, ποσό το οποίο είναι πάρα πολύ μικρό.
Γιατί προσέφυγαν στον ELA για ενίσχυση της ρευστότητας
Η προσφυγή στον ELA, τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας, ήταν αποτέλεσμα μιας σταδιακής αφαίρεσης κεφαλαίων από την οικονομία τους τελευταίους τρεις μήνες. Οι τράπεζες αύξησαν απότομα την εξάρτησή τους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τους τελευταίους τρεις μήνες σε πάνω από 62 δισ. ευρώ, από 44,85 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος Νοεμβρίου. Η ρευστότητα των τραπεζών περιορίστηκε εξαιτίας της μείωσης των καταθέσεων, της αγοράς έντοκων γραμματίων του Δημοσίου, της μη ανανέωσης χρηματοδότησης μέσω της διατραπεζικής αγοράς και της μείωσης της αξίας των εγγυήσεων που δίνουν οι ελληνικές τράπεζες στην ΕΚΤ. Ετσι, διατύπωσαν το αίτημα να αντλήσουν ρευστότητα από τον ELA μέσω της Τραπέζης της Ελλάδος, που δεν απαιτεί υψηλής ποιότητας εγγυήσεις, όπως η ΕΚΤ.
Χρήστος Ιωάννου
http://www.dimokratianews.gr/content/31553/%CF%84%CE%B9%CF%84%CF%81%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B8%CE%AD%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B9%CF%82-%CF%84%CF%81%CE%AC%CF%80%CE%B5%
