Μετά την κίνηση της Τουρκίας να υλοποιήσει αμέσως τα όσα είχε ανακοινώσει για κάθοδο στις 20 Οκτωβρίου του ερευνητικού πλοίου «Μπαρμπαρός» στην περιοχή την οποία είχε δεσμεύσει εντός της καθορισμένης ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Λευκωσία αποφασίζει σήμερα να προχωρήσει στη λήψη και νέων μέτρων αντίδρασης.
Αυτό που έχει ξεκαθαριστεί είναι ότι τα μέτρα θα είναι αποκλειστικώς πολιτικά, νομικά και διπλωματικά και δεν υπάρχει πρόθεση στρατιωτικής αντίδρασης. Η επιλογή αυτή αποτελεί κοινή απόφαση της Λευκωσίας και της Αθήνας.
Κατά τη χθεσινή πολύωρη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου και μετά την ενημέρωση των ηγετών των πολιτικών κομμάτων από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αντηλλάγησαν και κατατέθηκαν απόψεις γύρω από τα μέτρα τα οποία θα μπορούσαν να ληφθούν ως απάντηση στην παραβίαση της ΑΟΖ. Τα μέτρα που συζητήθηκαν πρόκειται να τύχουν επεξεργασίας σήμερα, δεύτερη ημέρα συνεδρίας του Εθνικού Συμβουλίου, έτσι ώστε να αποφασιστούν και να ανακοινωθούν από την κυβέρνηση όσα είναι έτοιμα να εφαρμοστούν. Εξετάζονται παράλληλα μέτρα τα οποία όμως δεν θα ανακοινωθούν σήμερα, αλλά εάν και εφόσον εφαρμοστούν.
Παράλληλα η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει τους ενεργειακούς και περιφερειακούς σχεδιασμούς της, στο πλαίσιο του μηνύματος που θέλει να προωθήσει πέρα από τις όποιες, χλιαρές ή ισχυρές, αντιδράσεις μεγάλων χωρών. Οι υπουργοί Εξωτερικών Κύπρου, Αιγύπτου και Ελλάδας θα συναντηθούν στις 29 Οκτωβρίου για προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής των τριών χωρών στο Κάιρο στις 8 και 9 Νοεμβρίου, ενώ θα έχει προηγηθεί η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στην Κύπρο.
Εκτός από τα πολιτικοδιπλωματικά μέτρα που περιλαμβάνουν ακόμα και το ενδεχόμενο προσφυγής στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, η Λευκωσία εξετάζει και νομικής φύσεως μέτρα.
Εξετάζεται το ενδεχόμενο προσφυγής της Λευκωσίας όσο και της ιταλικής εταιρείας ΕΝΙ, κατά της Τουρκικής Κρατικής Εταιρείας Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) αλλά και άλλων που ενδέχεται να εμπλέκονται στις δραστηριότητες του «Μπαρμπαρός» και τις έρευνες που πραγματοποιεί, σε μια προσπάθεια να μπουν πρακτικά εμπόδια σε αυτές. Μελετάται επίσης το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, με την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία θα ζητεί γνωμοδότηση (και όχι απόφαση, μιας και δεν αναγνωρίζεται από την Τουρκία) για τις παραβιάσεις της ΑΟΖ.
Ψυχραιμία
Οι αρχές ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας χθες ήταν από νωρίς το πρωί σε εγρήγορση αναμένοντας την εμφάνιση του «Μπαρμπαρός» στα νοτιοανατολικά της Κύπρου, παρακολουθώντας συνεχώς την πορεία του από τη στιγμή που απέπλευσε από το λιμάνι της Μερσίνας προχθές.
Το «Μπαρμπαρός» χθες βρισκόταν στο θαλάσσιο οικόπεδο 3 κάνοντας κινήσεις προετοιμασίας για πόντιση καλωδίων, όπως τουλάχιστον εκτιμούν οι ειδικοί που παρακολουθούν τις κινήσεις του. Εισήλθε στο τεμάχιο 3 περίπου στις 11 το πρωί και ακολούθησε πορεία προς τα νότια με ελαφρά κλίση στα δυτικά. Το απόγευμα έκανε στροφή και κινήθηκε βορειοανατολικά χωρίς όμως να απομακρυνθεί από την κυπριακή ΑΟΖ. Το «Μπαρμπαρός» συνοδεύεται από το πλοίο υποστήριξης «Bravo» με σημαία Γιβραλτάρ, ενώ το επίσης υποστηρικτικό πλοίο «Deep Supporter» δεν έδινε στίγμα στα ραντάρ και μάλλον δεν ακολούθησε την πορεία. Τα δύο πλοία παρακολουθούνται στενά, για σκοπούς προστασίας, από την κορβέτα «Gelibolu».
Ασκήσεις
Χθες άρχισε στα ανατολικά της θαλάσσιας περιοχής, από το ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα, μεγάλη ρωσική ναυτική άσκηση η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί σήμερα. Η άσκηση, που πραγματοποιείται κατά ένα μέρος της εντός της κυπριακής ΑΟΖ, διεξάγεται με χρήση πραγματικών πυρών. Η θαλάσσια περιοχή που δεσμεύθηκε, έκτασης 4.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εφάπτεται της περιοχής που δέσμευσε η Τουρκία, χωρίς ωστόσο να ενοχληθεί το «Μπαρμπαρός» να διέλθει και να κατευθυνθεί νοτίως της Κύπρου.
Σήμερα αρχίζει στον κυπριακό εναέριο χώρο και άσκηση του Ισραήλ η οποία ήταν προγραμματισμένη πριν η Τουρκία ανακοινώσει τη δέσμευση θαλάσσιου χώρου στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό που σημειώνεται είναι ότι η άσκηση, αν και θα μπορούσε να ακυρωθεί, θα διεξαχθεί κανονικά και μάλιστα με χρήση μαχητικών αεροσκαφών τα οποία θα πετάξουν πάνω από την Κύπρο πραγματοποιώντας εικονικές προσβολές στόχων και βυθίσεις. Η άσκηση στοχεύει τόσο στην εκπαίδευση των στελεχών της ισραηλινής αεροπορίας, όσο και στην εκπαίδευση της κυπριακής Εθνικής Φρουράς, η οποία χρησιμοποιεί σε «πραγματικές» συνθήκες τα αντιαεροπορικά συστήματα που διαθέτει (BUK, TOR κ.λπ.).
Η Εθνική Φρουρά παρακολουθεί τις εξελίξεις αλλά δεν υπήρξε κανενός είδους κινητοποίηση ή επιφυλακή που να δημιουργεί την εντύπωση της λήψης έκτακτων μέτρων. Οπως ανέφερε στην «Ε» στρατιωτική πηγή, δεν αναμένεται κλιμάκωση της έντασης καθώς κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να είναι μέσα στις επιδιώξεις της Τουρκίας, η οποία καταγράφει απλώς διεκδικήσεις έστω και με απαράδεκτο και προκλητικό τρόπο, ισχυριζόμενη ότι ενεργεί για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων.
Παράλληλα, για να υπάρξει ένταση σε στρατιωτικό επίπεδο, ανέφερε η ίδια πηγή, θα πρέπει να υπάρχουν και τα μέσα από την ελληνοκυπριακή πλευρά, κάτι που δεν υφίσταται. Οσο για την απουσία της Ελλάδας με πλοία και αεροσκάφη, η ίδια στρατιωτική πηγή ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αν βγάλεις το όπλο θα πρέπει να το χρησιμοποιήσεις ή να εκτεθείς». Σε αυτή την περίπτωση δεν τίθεται θέμα χρήσης στρατιωτικών μέτρων και ως εκ τούτου η αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων από την Ελλάδα θα έκανε κακό στην προσπάθεια να εκτεθεί η Τουρκία.
* Καταδικάζουν την προκλητικότητα της Τουρκίας ΚΚΕ και ΔΗΜΑΡ
Επικίνδυνη εξέλιξη, που συνδέεται με την όξυνση του ανταγωνισμού στην περιοχή για τον έλεγχο του ορυκτού πλούτου, χαρακτήρισε το ΚΚΕ τον πλου του τουρκικού σεισμογραφικού σκάφους «Barbaros» εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Το ΚΚΕ διαπίστωσε ότι η κίνηση αυτή αποτελεί υλοποίηση των τουρκικών απειλών για την έναρξη σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ και καταδίκασε την προκλητικότητα της Τουρκίας, που «παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και διαιωνίζει με όλα τα μέσα το καθεστώς κατοχής μεγάλου τμήματος του νησιού». Για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά και παράνομη όσο και προκλητική ενέργεια έκανε λόγο η ΔΗΜΑΡ.
Επεσήμανε πως η τουρκική κυβέρνηση εκδηλώνει την επιθετικότητά της σε μια στιγμή που οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή είναι εξαιρετικά ασταθείς, δημιουργώντας επιπλέον κινδύνους και απειλές για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
** «Δεν άκουσαν τη φωνή της νομιμότητας»
«Δυστυχώς, η Τουρκία δεν άκουσε τη φωνή της διεθνούς κοινότητας, δεν άκουσε τη φωνή του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, δεν άκουσε τη φωνή της διεθνούς νομιμότητας», δήλωσε χθες ο υπουργός Εξωτερικών Ευάγγελος Βενιζέλος με αφορμή την παρουσία του τουρκικού ερευνητικού σκάφους «Barbaros» εντός της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και την αυξανόμενη πίεση που ασκεί στη Λευκωσία η Αγκυρα.
Ο κ. Βενιζέλος έκανε λόγο για «βάναυση προσβολή του διεθνούς δικαίου της θάλασσας», καθώς στην περιοχή αυτή της Ανατολικής Μεσογείου «δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας» και επεσήμανε ότι «η Τουρκία, η οποία δεν διεκδικεί κάτι εκεί, φαίνεται να ενεργεί εκεί εξ ονόματος του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους», καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «ο πυρήνας της υπόθεσης είναι η άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την υπόσταση και τη διεθνή νομική προσωπικότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας». «Η Τουρκία υπονομεύει το διάλογο στην Κύπρο και δημιουργεί μια εστία κρίσης», τόνισε, τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών, καλώντας την Αγκυρα «να ανακρούσει πρύμναν», όχι μόνο «σε ό,τι αφορά το πλοίο, αλλά και την εξωτερική της πολιτική». Ν.Τ.
