Τρίτη 21 Οκτωβρίου 2014

Η Ελλάδα πρέπει να μείνει στην... εντατική λίγο ακόμη

Η Ελλάδα πρέπει να μείνει στην... εντατική λίγο ακόμη

MARK GILBERT / BLOOMBERG

Δεν είναι ευχάριστο να είσαι στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Οπότε είναι απολύτως κατανοητό για την Ελλάδα να θέλει να πάρει εξιτήριο από το καθεστώς της στενής παρακολούθησης που βιώνει από το 2010, όταν ζήτησε οικονομική βοήθεια της τάξεως των 240 δισ. ευρώ. Η αγορά ομολόγων, όμως, στέλνει το μήνυμα στην Ελλάδα πως χρειάζεται να παραμείνει στην... εντατική για λίγο καιρό ακόμη.

Οι αποδόσεις στα 10ετή ελληνικά ομόλογα εκτοξεύθηκαν στο 9% από το 6,5% που ίσχυε μία εβδομάδα πριν. Αν και το μέγεθος της ανόδου αντανακλά εν μέρει το γενικότερο κλίμα αναταραχής που επικράτησε στις διεθνείς αγορές, η πορεία αυτή ήταν προδιαγραμμένη, ανεξάρτητα από το εάν οι εταιρείες των παγκόσμιων χρηματιστηρίων αποφασίσουν να κατευθύνουν τις μετοχές τους νότια για τον χειμώνα. Προϋπόθεση στο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας είναι η τακτική αξιολόγηση της οικονομικής προόδου της χώρας από κλιμάκιο της τρόικας – δηλαδή την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη συνέχεια, η τρόικα προχωράει σε συστάσεις υπό τη μορφή μιας αυστηρής δίαιτας ως προς τη δημοσιονομική και οικονομική διαχείριση της χώρας. Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αντώνης Σαμαράς, ενθουσιώδης από την υποχώρηση του κόστους δανεισμού της χώρας μέχρι και το 5,56% στις αρχές Σεπτεμβρίου, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα ήθελε πίσω την ελευθερία του.

Κατόπιν τούτου, οι αγορές ομολόγων έδωσαν τη δική τους ετυμηγορία. Οδηγώντας τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων στα ύψη, οι επενδυτές εξέφρασαν συλλογικά την άποψη ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε θέση να δανείζεται αποκλειστικά και απευθείας από τις αγορές, χωρίς δηλαδή τη στήριξη αυτών των ξένων οργανισμών. Η επιδείνωση της οικονομικής προοπτικής στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, η επικείμενη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των τεστ κοπώσεως από την ΕΚΤ, που μπορεί να εκθέσουν μια αδυναμία στην κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών και η πιθανότητα κοινοβουλευτικών εκλογών στην Αθήνα στις αρχές του επόμενου έτους είναι αρκετοί λόγοι για να αποχωρήσει κανείς από τις αγορές ομολόγων της χώρας.

Την κατάσταση αυτή δεν βοηθάει το γεγονός ότι προηγείται στις δημοσκοπήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα της αντιπολίτευσης που επιθυμεί να καταργήσει αρκετές μεταρρυθμίσεις που έλαβαν χώρα μετά την κρίση χρέους στην Ευρωζώνη και να επανέλθει στο ζήτημα του ελληνικού χρέους προχωρώντας σε νέα διαγραφή.

Τον Απρίλιο, η Ελλάδα επανήλθε στις αγορές ομολόγων για πρώτη φορά μετά την αναδιάρθρωση χρέους, το 2012. Η κυβέρνηση δανείστηκε 3 δισ. ευρώ σε μια δημοπρασία όπου η προσφορά ξεπέρασε τη ζήτηση, με τις εντολές να φθάνουν τα 20 δισ. ευρώ. Συν τοις άλλοις, η απόδοση του 10ετούς υποχώρησε στο 4,95% από το 5,25% που αναμενόταν. Οι επενδυτές πλήρωσαν τότε λίγο παραπάνω από 99 σεντς για πενταετείς τίτλους. Σήμερα, εάν ρευστοποιούσαν τη θέση τους θα λάμβαναν 91,3 σεντς περίπου. Με άλλα λόγια, οι επενδυτές ήταν πρόθυμοι να δανείσουν στην Ελλάδα για μία πενταετία με απόδοση κατά 4,4% μεγαλύτερη από τη Γερμανία. Σήμερα θα ζητούσαν πρόσθετη απόδοση της τάξεως του 7% αντί του 4,4%. Είναι διαφορετική υπόθεση η χρηματοδότηση μιας χώρας όταν οι επενδυτές επί μία δεκαετία ζητούν απόδοση 6% ή λιγότερο. Δεν είναι, όμως, βιώσιμο να επιτευχθεί κάτι τέτοιο όταν το κόστος δανεισμού κινείται στο 9%. Η Ελλάδα χρειάζεται να δίνει μεγαλύτερη σημασία στην ετυμηγορία των αγορών και να συνεχίσει, όσο κι αν είναι εκνευριστικό, τη θεραπεία της.
Έντυπη