ΦΕΡΝΑΝΤΟ «ΠΙΝΟ» ΣΟΛΑΝΑΣ «Μας θυμίσατε τη δική μας τραγωδία»
Ο κινηματογραφιστής που κατέγραψε τη χρεοκοπία μιας ολόκληρης κοινωνίας μιλάει στο «Βήμα»
Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΤΣΙΑΡΑ
Αθήνα - Κυριακή 23 Μαΐου 2010
Εδώ Αθήνα. Εκεί Μπουένος Αϊρες. Η φωνή του 74χρονου «Πίνο» στο τηλέφωνο ακούγεται βαθιά, σταθερή, συχνά οργισμένη. Δείχνει να παρακολουθεί την κατάσταση στην Ελλάδα με αυξημένο ενδιαφέρον. «Η Ελλάδα είναι στα πρωτοσέλιδα, γίνονται ειδικές εκπομπές στην τηλεόραση, σας συζητάει εδώ ο κόσμος.Μόλις ακούσαμε για τους νεκρούς σας, θυμηθήκαμε τη δική μας τραγωδία του 2001» λέει. Η Αργεντινή κάποια στιγμή, μετά τη χρεοκοπία του 2001, έδιωξε το ΔΝΤ. Του το υπενθυμίζουμε. Οι τόνοι ανεβαίνουν. «Το ΔΝΤ είναι όργανο οικονομικής αποικιοποίησης. Μια αστυνομία που δρα για λογαριασμό των μεγάλων επιχειρήσεων των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το ιστορικό του στη Λατινική Αμερική τη δεκαετία του ΄90 είναι μια αληθινή τραγωδία. Αυτό που αποκαλούμε “διεθνές πιστωτικό σύστημα” στην πραγματικότητα έχει πεθάνει, αλλά δεν έχουμε βρει τη δύναμη να το μεταρρυθμίσουμε». Ο «Πίνο» έζησε από πρώτο χέρι τον πρωτοφανή ξεσηκωμό των Αργεντινών ενάντια στην ασφυκτική οικονομική κηδεμονία, το «αρχεντινάσο» (argentinazo), όπως έμεινε στη σύγχρονη Ιστορία. Είναι βουλευτής του Μπουένος Αϊρες. Πόσο έχει αλλάξει η πόλη του τανγκό; Υπάρχει σήμερα περισσότερη φτώχεια, μεγαλύτερη ανεργία; «Τα τελευταία χρόνια είδαμε αυτό που λέμε “βιώσιμη ανάπτυξη”. Από το 2003 άρχισε η ανάκαμψη στη βιομηχανία. Αλλά με μεγάλο κοινωνικό κόστος. Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Νέστορ Κίρσνερ υποτίμησε κατακόρυφα το πέσο:ως και 100%! Ξέσπασε ένα κύμα τρομερής φτώχειας, ωστόσο η υποτίμηση επέτρεψε την επανάκτηση πολλών βιομηχανιών. Αντικαταστάθηκαν εισαγωγές από εγχώρια προϊόντα, έγινε αναδιάρθρωση επιχειρήσεων» εκτιμά.
Αλλά η κρίση δεν ξεπεράστηκε, Και όταν ο ευαίσθητος σκηνοθέτης του «Νότου» («Εl Sur») φθάνει να μιλήσει για το πώς επιβιώνουν οι περισσότεροι συμπατριώτες του, φωνάζει θυμωμένος- σχεδόν σαν έλληνας συνταξιούχος: «Εχουμε σήμερα ένα 30% του πληθυσμού κάτω από τα όρια της φτώχειας!Και πληθωρισμό 14%. Στρατιές είναι οι φτωχοί! Οι κυβερνήσεις των Κίρσνερ ακολούθησαν προοδευτικές πολιτικές στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις διεθνείς σχέσειςαλλά δεν άλλαξαν το οικονομικό μοντέλο. Οι τράπεζες κυριαρχούν πάλι. Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με το ΔΝΤ, είναι βαθιά συνδεδεμένη με τις πετρελαϊκές και εξορυκτικές επιχειρήσεις και τις εταιρείες που εξάγουν δημητριακά. Ζητεί πάλι να αυξήσει το εξωτερικό χρέοςκαι δεν έχει επιβάλει δομικές μεταρρυθμίσεις, ούτε οικονομικές ούτε κοινωνικές».
Η όποια αισιοδοξία του, λέει, βασίζεται μόνο στην «αγωνιστική ετοιμότητα» των λαών. Και μας αποχαιρετά συναισθηματικά, σαν να πρόκειται για τηλεφωνική συνομιλία όχι με κορυφαίο καλλιτέχνη αλλά με προσφιλή συγγενή: «Στέλνω έναν αδελφικό χαιρετισμό σε όλους τους Ελληνες. Και ας εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να χαιρετίσω τον παλιό μου φίλο, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο» .
Η ευρωπαϊκή Αριστερά έπαψε να σκέφτεται
- Υπάρχουν περιθώρια στην Ευρώπη για μια νέα Αριστερά,σαν αυτή που βλέπουμε στη Λατινική Αμερική την τελευταία δεκαετία;
«Τo τραγικό στην περίπτωση της Ευρώπης είναι ότι παράλληλα με την ευρωπαϊκή ενοποίηση καταστράφηκαν και οι δυνάμεις της Αριστεράς. Η ευρωπαϊκή Αριστερά υπήρξε συνένοχη στην αποικιοποίηση των χωρών του αναπτυσσόμενου κόσμου. Εμείς έτσι το βλέπουμε... Οταν ήλθε ο Φελίπε Γκονζάλες στην Αργεντινή, ήλθε ως εκπρόσωπος των συμφερόντων των μεγάλων επιχειρήσεων της Ισπανίας. Μαζί με τους δικούς μας κυβερνώντες ιδιωτικοποίησαν όλες τις δημόσιες υπηρεσίες της Αργεντινής. Τα ίδια έκαναν και οι γάλλοι Σοσιαλιστές. Και η ιταλική Αριστερά απλώς δεν υπάρχει πια! Σταμάτησαν να σκέφτονται... Το ένδοξο Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας αντάλλαξε την εξάρτησή του από τη Σοβιετική Ενωση με μια νέα εξάρτηση από το φιλελεύθερο αμερικανικό μοντέλο, τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ- αυτό είναι φάρσα! Η Αριστερά της Λατινικής Αμερικής αντιστέκεται στον οδοστρωτήρα των ευρωπαϊκών πολυεθνικών επιχειρήσεων».
Μπορεί να σκοτωθούν 3 ή 23 άνθρωποι...
- Εχετε κάποιο προσωπικό μήνυμα για τον ελληνικό λαό;
Υπάρχει ελπίδα ή είναι όλα «μαύρα»;
(Διστάζει) «Το μόνο που μπορώ να πω στον πολυαγαπημένο ελληνικό λαό είναι ότι, όταν οι λαοί αντιστέκονται σε μέτρα τα οποία τους επιβάλλουν μεγαλύτερη υποταγή, σκληρότερους οικονομικούς έλεγχους και τους στερούν τα δικαιώματά τους, ε, τότε αρχίζει το πραγματικό κύμα για την επανάκτηση του δημόσιου πλούτου. Σίγουρα δεν αρκεί μόνο η διαμαρτυρία. Πρέπει η διαμαρτυρία να γίνει πολιτική δύναμη ικανή να αλλάξει την Ιστορία, τον ρου των γεγονότων. Κοιτάξτε, όταν ο λαός αντιστέκεται μπορεί να σκοτωθούν 3 ή 23 άνθρωποι-αλλά περισσότεροι δεν θα σκοτωθούν. Γιατί οι κυβερνήσεις πέφτουν! Η κυβέρνηση του Φερνάντο ντε λα Ρούα, στα τέλη του 2001, αψήφησε τη λαϊκή διαμαρτυρία, όπως κάνει σήμερα και η κυβέρνηση της Ελλάδας. Και κατέληξε να φύγει με το ελικόπτερο! Πώς αψηφάς έναν εξεγερμένο λαό που έχει καταλάβει όλες τις πλατείες της χώρας;».
Στο σινεμά και στους αγώνες με αναπηρικό αμαξίδιο
OΦερνάντο «Πίνο» Σολάνας είναι ο σημαντικότερος σκηνοθέτης τους αργεντίνικου σινεμά. Γεννήθηκε το 1936, σπούδασε θέατρο,μουσική και νομικά.Εντονα πολιτικοποιημένος από τα φοιτητικά του χρόνια, γυρίζει παράνομα το 1968 τo πρώτο του ντοκυμαντέρ «La Ηora de los Ηornos» για την αποικιοκρατία και τις χούντες της Λατινικής Αμερικής.Το 1975 γυρίζει την πρώτη του ταινία μυθοπλασίας,«Los Ηijos de Fierro».Απειλές κατά της ζωής του και μια απόπειρα απαγωγής τον υποχρεώνουν να αυτοεξοριστεί στην Ευρώπη.
Επιστρέφει στο Μπουένος Αϊρες το 1983 και γυρίζει τα περίφημα «Τανγκό του έρωτα», με την υπέροχη μουσική των Κάρλος Γκαρδέλ και Αστορ Πιατσόλα.Το 1988 ακολουθεί «Ο Νότος», ίσως η πιο γνωστή ταινία του διεθνώς.
Το 1991 παρακρατικοί τον πυροβολούν στα πόδια.Μένει παράλυτος,αλλά συνεχίζει να κινηματογραφεί.Το 1994 εκλέγεται βουλευτής Μπουένος Αϊρες με 1 εκατ.ψήφους.
Απογοητεύεται και το ΄97 επιστρέφει στο σινεμά.Το 2002,εν μέσω της χειρότερης κρίσης που είδε ποτέ η Αργεντινή,ξαναπιάνει την κάμερα και βγαίνει με το αναπηρικό αμαξίδιο στους δρόμους για να συλλέξει υλικό για ένα νέο ντοκυμαντέρ που θα ολοκληρωθεί δύο χρόνια αργότερα.Είναι η πολυβραβευμένη «Ανάμνηση μιας ληστείας». Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές από κοινό και κριτική. Το 2007 επανεξελέγη βουλευτής.
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=333344&ct=2&dt=23/05/2010
Ο κινηματογραφιστής που κατέγραψε τη χρεοκοπία μιας ολόκληρης κοινωνίας μιλάει στο «Βήμα»
Συνέντευξη στον ΓΙΩΡΓΟ ΤΣΙΑΡΑ
Αθήνα - Κυριακή 23 Μαΐου 2010
Εδώ Αθήνα. Εκεί Μπουένος Αϊρες. Η φωνή του 74χρονου «Πίνο» στο τηλέφωνο ακούγεται βαθιά, σταθερή, συχνά οργισμένη. Δείχνει να παρακολουθεί την κατάσταση στην Ελλάδα με αυξημένο ενδιαφέρον. «Η Ελλάδα είναι στα πρωτοσέλιδα, γίνονται ειδικές εκπομπές στην τηλεόραση, σας συζητάει εδώ ο κόσμος.Μόλις ακούσαμε για τους νεκρούς σας, θυμηθήκαμε τη δική μας τραγωδία του 2001» λέει. Η Αργεντινή κάποια στιγμή, μετά τη χρεοκοπία του 2001, έδιωξε το ΔΝΤ. Του το υπενθυμίζουμε. Οι τόνοι ανεβαίνουν. «Το ΔΝΤ είναι όργανο οικονομικής αποικιοποίησης. Μια αστυνομία που δρα για λογαριασμό των μεγάλων επιχειρήσεων των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το ιστορικό του στη Λατινική Αμερική τη δεκαετία του ΄90 είναι μια αληθινή τραγωδία. Αυτό που αποκαλούμε “διεθνές πιστωτικό σύστημα” στην πραγματικότητα έχει πεθάνει, αλλά δεν έχουμε βρει τη δύναμη να το μεταρρυθμίσουμε». Ο «Πίνο» έζησε από πρώτο χέρι τον πρωτοφανή ξεσηκωμό των Αργεντινών ενάντια στην ασφυκτική οικονομική κηδεμονία, το «αρχεντινάσο» (argentinazo), όπως έμεινε στη σύγχρονη Ιστορία. Είναι βουλευτής του Μπουένος Αϊρες. Πόσο έχει αλλάξει η πόλη του τανγκό; Υπάρχει σήμερα περισσότερη φτώχεια, μεγαλύτερη ανεργία; «Τα τελευταία χρόνια είδαμε αυτό που λέμε “βιώσιμη ανάπτυξη”. Από το 2003 άρχισε η ανάκαμψη στη βιομηχανία. Αλλά με μεγάλο κοινωνικό κόστος. Η κυβέρνηση του πρώην προέδρου Νέστορ Κίρσνερ υποτίμησε κατακόρυφα το πέσο:ως και 100%! Ξέσπασε ένα κύμα τρομερής φτώχειας, ωστόσο η υποτίμηση επέτρεψε την επανάκτηση πολλών βιομηχανιών. Αντικαταστάθηκαν εισαγωγές από εγχώρια προϊόντα, έγινε αναδιάρθρωση επιχειρήσεων» εκτιμά.
Αλλά η κρίση δεν ξεπεράστηκε, Και όταν ο ευαίσθητος σκηνοθέτης του «Νότου» («Εl Sur») φθάνει να μιλήσει για το πώς επιβιώνουν οι περισσότεροι συμπατριώτες του, φωνάζει θυμωμένος- σχεδόν σαν έλληνας συνταξιούχος: «Εχουμε σήμερα ένα 30% του πληθυσμού κάτω από τα όρια της φτώχειας!Και πληθωρισμό 14%. Στρατιές είναι οι φτωχοί! Οι κυβερνήσεις των Κίρσνερ ακολούθησαν προοδευτικές πολιτικές στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις διεθνείς σχέσειςαλλά δεν άλλαξαν το οικονομικό μοντέλο. Οι τράπεζες κυριαρχούν πάλι. Η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με το ΔΝΤ, είναι βαθιά συνδεδεμένη με τις πετρελαϊκές και εξορυκτικές επιχειρήσεις και τις εταιρείες που εξάγουν δημητριακά. Ζητεί πάλι να αυξήσει το εξωτερικό χρέοςκαι δεν έχει επιβάλει δομικές μεταρρυθμίσεις, ούτε οικονομικές ούτε κοινωνικές».
Η όποια αισιοδοξία του, λέει, βασίζεται μόνο στην «αγωνιστική ετοιμότητα» των λαών. Και μας αποχαιρετά συναισθηματικά, σαν να πρόκειται για τηλεφωνική συνομιλία όχι με κορυφαίο καλλιτέχνη αλλά με προσφιλή συγγενή: «Στέλνω έναν αδελφικό χαιρετισμό σε όλους τους Ελληνες. Και ας εκμεταλλευτώ την ευκαιρία για να χαιρετίσω τον παλιό μου φίλο, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο» .
Η ευρωπαϊκή Αριστερά έπαψε να σκέφτεται
- Υπάρχουν περιθώρια στην Ευρώπη για μια νέα Αριστερά,σαν αυτή που βλέπουμε στη Λατινική Αμερική την τελευταία δεκαετία;
«Τo τραγικό στην περίπτωση της Ευρώπης είναι ότι παράλληλα με την ευρωπαϊκή ενοποίηση καταστράφηκαν και οι δυνάμεις της Αριστεράς. Η ευρωπαϊκή Αριστερά υπήρξε συνένοχη στην αποικιοποίηση των χωρών του αναπτυσσόμενου κόσμου. Εμείς έτσι το βλέπουμε... Οταν ήλθε ο Φελίπε Γκονζάλες στην Αργεντινή, ήλθε ως εκπρόσωπος των συμφερόντων των μεγάλων επιχειρήσεων της Ισπανίας. Μαζί με τους δικούς μας κυβερνώντες ιδιωτικοποίησαν όλες τις δημόσιες υπηρεσίες της Αργεντινής. Τα ίδια έκαναν και οι γάλλοι Σοσιαλιστές. Και η ιταλική Αριστερά απλώς δεν υπάρχει πια! Σταμάτησαν να σκέφτονται... Το ένδοξο Κομμουνιστικό Κόμμα της Ιταλίας αντάλλαξε την εξάρτησή του από τη Σοβιετική Ενωση με μια νέα εξάρτηση από το φιλελεύθερο αμερικανικό μοντέλο, τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ- αυτό είναι φάρσα! Η Αριστερά της Λατινικής Αμερικής αντιστέκεται στον οδοστρωτήρα των ευρωπαϊκών πολυεθνικών επιχειρήσεων».
Μπορεί να σκοτωθούν 3 ή 23 άνθρωποι...
- Εχετε κάποιο προσωπικό μήνυμα για τον ελληνικό λαό;
Υπάρχει ελπίδα ή είναι όλα «μαύρα»;
(Διστάζει) «Το μόνο που μπορώ να πω στον πολυαγαπημένο ελληνικό λαό είναι ότι, όταν οι λαοί αντιστέκονται σε μέτρα τα οποία τους επιβάλλουν μεγαλύτερη υποταγή, σκληρότερους οικονομικούς έλεγχους και τους στερούν τα δικαιώματά τους, ε, τότε αρχίζει το πραγματικό κύμα για την επανάκτηση του δημόσιου πλούτου. Σίγουρα δεν αρκεί μόνο η διαμαρτυρία. Πρέπει η διαμαρτυρία να γίνει πολιτική δύναμη ικανή να αλλάξει την Ιστορία, τον ρου των γεγονότων. Κοιτάξτε, όταν ο λαός αντιστέκεται μπορεί να σκοτωθούν 3 ή 23 άνθρωποι-αλλά περισσότεροι δεν θα σκοτωθούν. Γιατί οι κυβερνήσεις πέφτουν! Η κυβέρνηση του Φερνάντο ντε λα Ρούα, στα τέλη του 2001, αψήφησε τη λαϊκή διαμαρτυρία, όπως κάνει σήμερα και η κυβέρνηση της Ελλάδας. Και κατέληξε να φύγει με το ελικόπτερο! Πώς αψηφάς έναν εξεγερμένο λαό που έχει καταλάβει όλες τις πλατείες της χώρας;».
Στο σινεμά και στους αγώνες με αναπηρικό αμαξίδιο
OΦερνάντο «Πίνο» Σολάνας είναι ο σημαντικότερος σκηνοθέτης τους αργεντίνικου σινεμά. Γεννήθηκε το 1936, σπούδασε θέατρο,μουσική και νομικά.Εντονα πολιτικοποιημένος από τα φοιτητικά του χρόνια, γυρίζει παράνομα το 1968 τo πρώτο του ντοκυμαντέρ «La Ηora de los Ηornos» για την αποικιοκρατία και τις χούντες της Λατινικής Αμερικής.Το 1975 γυρίζει την πρώτη του ταινία μυθοπλασίας,«Los Ηijos de Fierro».Απειλές κατά της ζωής του και μια απόπειρα απαγωγής τον υποχρεώνουν να αυτοεξοριστεί στην Ευρώπη.
Επιστρέφει στο Μπουένος Αϊρες το 1983 και γυρίζει τα περίφημα «Τανγκό του έρωτα», με την υπέροχη μουσική των Κάρλος Γκαρδέλ και Αστορ Πιατσόλα.Το 1988 ακολουθεί «Ο Νότος», ίσως η πιο γνωστή ταινία του διεθνώς.
Το 1991 παρακρατικοί τον πυροβολούν στα πόδια.Μένει παράλυτος,αλλά συνεχίζει να κινηματογραφεί.Το 1994 εκλέγεται βουλευτής Μπουένος Αϊρες με 1 εκατ.ψήφους.
Απογοητεύεται και το ΄97 επιστρέφει στο σινεμά.Το 2002,εν μέσω της χειρότερης κρίσης που είδε ποτέ η Αργεντινή,ξαναπιάνει την κάμερα και βγαίνει με το αναπηρικό αμαξίδιο στους δρόμους για να συλλέξει υλικό για ένα νέο ντοκυμαντέρ που θα ολοκληρωθεί δύο χρόνια αργότερα.Είναι η πολυβραβευμένη «Ανάμνηση μιας ληστείας». Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές από κοινό και κριτική. Το 2007 επανεξελέγη βουλευτής.