ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΤΟΥ 1918. Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ
Αύγουστος του 1916 – Σεπτέμβριος του 1918. Άλλα δύο χρόνια σκλαβιάς και τυραννίας για τους Δραμηνούς. Αυτή τη φορά, από τους Γερμανοβουλγάρους.
Αιτία; Ως συνήθως ο διχασμός της Ελληνικής ηγεσίας.
Ας δούμε λοιπόν με λίγα λόγια και αυτό το «κατόρθωμα» της ηγεσίας του τόπου μας που θυσίασε τον Ελληνισμό της Αν. Μακεδονίας ελέω της….. ασυμφωνίας της.
Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος ξεκινά το καλοκαίρι του 1914.
Η Ελλάδα παραμένει ουδέτερη, έχοντας όμως δύο «γείτονες» που εύχονται κάποιο λάθος της για να την ξανασκλαβώσουν.
Τούρκοι και Βούλγαροι είναι στενοί σύμμαχοι των Γερμανών.
Βασιλιάς των Ελλήνων ο Κωνσταντίνος με πρωθυπουργό τον Βενιζέλο. Ο πρώτος θέλει συμμαχία με τους Γερμανούς και ο δεύτερος με την Entente, δηλαδή με τους Αγγλογάλλους κ.λ.π.
Ό ένας τραβά από τη μια και ο άλλος από την άλλη, μέχρι που στις 5 Οκτωβρίου του 1915 το σχοινί σπάζει. Ο Βενιζέλος ευρισκόμενος στη Θεσσαλονίκη ως πρωθυπουργός, επιτρέπει τα Αγγλογαλλικά στρατεύματα να αποβιβαστούν στην Θεσσαλονίκη. Χωρίς χρονοτριβή ο βασιλιάς διαλύει την βουλή και παύει εκ των καθηκόντων του τον Βενιζέλο. Αυτός με τη σειρά του δημιουργεί νέα κυβέρνηση με έδρα την Θεσσαλονίκη. Δηλαδή κάνει δικό του κράτος.
Η ανταπάντηση του βασιλιά και στα πλαίσια των «στρατιωτικών διευκολύνσεων» ήταν να επιτρέψει την είσοδο των Γερμανοβουλγάρων στην Αν. Μακεδονία οι οποίοι με κάθε …..μεγαλοπρέπεια καταφθάνουν στη Δράμα στις 6 Αυγούστου του 1916.
Τα βάσανα για τον Ελληνισμό της Δράμας και πάλι στο προσκήνιο. Η πείνα φέρνει αρρώστιες. Η κάθε αντίδραση φέρνει και κρεμάλα. Οι Βούλγαροι δε χαρίζονται. Θυμούνται το ΄13 και εκδικούνται.
Σεπτέμβριος του 1918. Τα δύο χρόνια της σκληρής τυραννίας παίρνουν τέλος και οι Δραμηνοί αναπνέουν και πάλι ελεύθεροι.
Πως έζησαν όμως αυτά τα δύο χρόνια οι Έλληνες της Δράμας; Πόσο υπέφεραν από την απάνθρωπη συμπεριφορά των Βουλγάρων; Πως απελευθερώθηκε η Δράμα από τον Ελληνικό στρατό; Πως ξεκίνησε η επαναλειτουργία του Ελληνικού κράτους στην Αν. Μακεδονία;
Αυτά και άλλα πολλά αντλούμε από την εφημερίδα το «ΦΩΣ» σε ανταποκρίσεις δημοσιογράφου ο οποίος παρακολούθησε από κοντά τα γεγονότα της απελευθέρωσης της περιοχής μας.
29.9.1918
Η ΔΡΑΜΑ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΣΗΜΕΡΟΝ
ΑΛΛΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΕΚ ΣΕΡΡΩΝ
ΣΕΡΡΑΙ 28 (Του απεσταλμένου μας). – Πληροφορούμαι ασφαλώς ότι η κατάληψις της Δράμας υπό των στρατευμάτων μας θα επιτελεσθή σήμερον καθ’ όσον οι Βούλγαροι υποχωρούν βραδέως.
- Η Καβάλλα όπως σας έγραψα κατελήφθη την πρωίαν της
Δευτέρας μέσον του Παγγαίου υπό των στρατευμάτων Νεγρεπόντη.
- Εις την οικονομικήν εφορείαν των Σερρών ευρέθησαν δυο
χρηματοκιβώτια τα οποία εστάθη αδύνατον να ανοιχθούν. Πλην των στατιστικών και των άλλων εγγράφων, τα οποία μέχρι σήμερον εγνώσθησαν, εξακολουθεί η ανεύρεσις Βουλγαρικών διαταγών σχετικών με τον εξαφανισμόν του Ελληνισμού. Τα έγγραφα τούτα συλλεγόμενα θα αποτελέσουν ιδιαιτέραν βίβλον.
- Καθ’ εκάστην καταφθάνουν ενταύθα πλείστα τρόφιμα και είδη
αποστελλόμενα υπό της Γ. Διοικήσεως Θ/νίκης. Εντός ολίγου συντελείται και η σύστασις συσσιτίου τη πρωτοβουλία της επιτίμου κ. Αδοσίδου ήτις υπερανθρώπως εργάζεται όπως ανακουφίση τους παθόντας κατοίκους.
- Χθες έφθασαν έτερα τμήματα της μεραρχίας Σερρών.
- Τα στρατεύματά μας έφθασαν χθες προ του Σαρίσαμπαν, όπου
ευρίσκονται ακόμη βούλγαροι.
- Κατά μήκος της οδού Γιουβέζνης – Δεχάν – Σερρών συναντά τις
συνοδείας παλινοστούντων. Αι υπηρεσίαι των καταλαμβανομένων μερών συγκεντρούνται ενταύθα. Ανεχώρησαν χθες δια Σιδηρόκαστρον ο υποδιοικητής και αι άλλαι υπηρεσίαι της πόλεως ταύτης.
- Την τελευταίαν στιγμήν έφθασαν ενταύθα νέα είδησις καθ’ ην οι
Βούλγαροι υποχωρούντες εξακολουθούν να διαρπάζουν τα κτήνη και τα σιτηρά των χωρικών.
30.9.1918
ΠΩΣ ΚΑΤΕΛΗΦΘΗ Η ΔΡΑΜΑ
ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΩΝ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ
Ομογενής συμπολίτης, ευτυχήσας να εισέλθη εις Δράμαν εκ των πρώτων και μετά του ελληνικού στρατού, αφιχθείς δε ενταύθα χθες δι’ αεροπλάνου, είχε την καλωσύνην να μας παράσχη τας κατωτέρω πληροφορίας περί της εισόδου του στρατού μας εις την Δράμαν και της καταστροφής την οποίαν υπέστησαν τα μέρη ταύτα εκ μέρους των απογόνων του Κρούμου.
Η απελευθέρωσις της Δράμας κατά την διαβεβαίωσιν του εν λόγω ομογενούς συνετελέσθη την μετά μεσημβρίας της παρελθούσης Τρίτης, οπότε ημιλαρχία ιππικού εισήλθε και κατέλαβε την πόλιν.
Την επομένην σύνταγμα ευζωνικού υπό τον αντισυνταγματάρχην Παπανικολάου εισήρχετο εις Δράμαν υπό τας ενθουσιώδεις ζητωκραυγάς και επευφημίας του εναπομείναντος πληθυσμού.
- ΠΑΝΤΟΥ ΟΡΓΙΑ
Είνε αφάνταστα τα όργια τα οποία και εις την πόλιν ταύτην και την περιφέρειαν διέπραξαν οι απόγονοι του Κρούμου. Αι ληστείαι, διαρπαγαί, δηώσεις, ατιμώσεις και φόνοι ήταν εις την ημερησίαν διάταξιν. Δεν παρήρχετο ημέρα χωρίς να σημειωθή και εις φόνος εις την πόλιν ή εις την περιφέρειαν. Άπας ο άρρην πληθυσμός έχει εκτοπισθή εις το εσωτερικόν της Βουλγαρίας εναπέμεινον δε μόνον αι γυναίκες και οι γέροντες, πολλοί δε απέθανον εκ πείνης. Την αυτήν τύχην είχον και οι ιερείς και διδάσκαλοι εις δε τους ναούς ελειτούργουν βουλγαριστί.
Ο γνωστός από τον μακεδονικό αγώνα Βούλγαρος αρχικομιτατζής Πανίτσας και ο επίσης γνωστός βιβλιοπώλης Σαμαρτήεφ κυριολεκτκώς ωργίασαν εις την περιφέρειαν Δράμας. αυτοί δε ελήστευσαν και κατέστρεψαν την εις τους πρόποδας του Παγγαίου ιστορικήν Μεγάλην Μονήν της Εικοσιφοινίσσης.
Άπαντες οι Βούλγαροι υπάλληλοι και στρατιωτικοί εθησαύρισαν. Ηνάγκασαν τους κατοίκους να δέχωνται υποχρεωτικώς μιαν λίραν Τουρκικήν αντί 180 λεβίων, εν δε εκατοντάδραχμον ελληνικόν αντί 500 λεβίων. Το ρουσφετολόγιον εγίνετο φανερά. Δια να μεταβή εις Οθωμανός να επιθεωρήση το κτήριον εις την περιφέρειαν έπρεπε να διαθέση 10000 λέβια και άνω.
- ΤΟ ΠΛΙΑΤΣΙΚΟ
Κατά τας αυτάς αφηγήσεις το πλιάτσικο ήτο εις την ημερησίαν διάταξιν. Όλα τα έπιπλα της Καβάλλας και άλλα πολύτιμα είδη δια σειράς αμαξών διήρχοντο καθ’ εκάστην εκ Δράμας και απεστέλλοντο εις Παλαιάν Βουλγαρίαν φανερά δε εξετίθεντο εν Σόφια εις δημοπρασίαν. Αλλά και κατά την τελευταίαν υποχώρησιν του βουλγαρικού στρατού δεν παρέλειψαν οι Βούλγαροι να ληστεύσωσι τα σιτηρά, κτήνη και άλλα είδη, εις τούτο δε οφείλεται και η βραδύτης της υποχωρήσεως αυτών.
Κάποιος ανθυποπλοίαρχος (!) και λιμενάρχης Καβάλλας ονόματι Αγγελώφ λέγεται δεν κατώρθωσε να κάμη περιουσίαν άνω των δυο εκατομμυρίων.
Η σιδηροδρομική γραμμή από Δεμίρ Ισσάρ μέχρι Σερρών και Τοπόλιανης έχει καταστραφή, καθόσον οι Βούλγαροι έχουν μεταφέρη και αυτάς ακόμη τας σιδηροδρομικάς ράβδους. Λειτουργεί μόνον η σιδηροδρομική γραμμή από του σιδηροδρομικού σταθμού Τοπόλιανη – Δράμας και εκείθεν μέχρι Δεδέαγατς
1.10.1918
ΟΡΑΚΤΙΒΑΝ ΕΙΣ ΔΡΑΜΑΝ ΚΑΙ ΚΑΒΑΛΛΑΝ
ΟΡΓΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΩΝ
ΣΕΡΡΑΙ 28 (του απεσταλμένου μας). – Απόψε ανεχώρησε μεταβαίνων εις Δράμαν δι’ αυτοκινήτου ο Κυβερνητικός Επίτροπος κ. Ρακτιβάν. Τον κ. υπουργόν συνοδεύει ο ναμάρχης Δράμας Αλή βέης Ναίπ Ζαδέ και τινες εκ των ανωτέρων υπαλλήλων της Νομαρχίας. Ως εγνώσθη, ο κ. Ρακτιβάν θα παραμείνη εις Δράμαν και Καβάλλαν επί 5 ημέρας.
- Αύριον αναχωρούν εις Δράμαν και Καβάλλαν οι εναπομείναντες
υπάλληλοι.
- Αι ληφθείσαι ενταύθα πληροφορίαι βεβαιούν ότι και εις την
Δράμαν, και ιδία εις τα νότια και νοτιοανατολικά χωρία της οι κάτοικοι υπέστησαν τα πάνδεινα εκ μέρους των Βουλγάρων και των Τούρκων.
- Προχθές ανεχώρησεν εις Δεμίρ Ισσάρ ο υποδιοικητής κ. Αχ.
Παπαδάτος. Εις την πόλιν ευρέθησαν εν συνόλω 2.100 κάτοικοι, οι περισσότεροι πρόσφυγες εκ Θράκης, καθόσον οι εντόπιοι, όλοι σχεδόν εξετοπίσθησαν. Και εκεί επίσης ο πληθυσμός υπέφερεν αληθή μαρτύρια. Η διαπόμπευσις γυναικών δια της αποψιλώσεως των τριχών της κεφαλής των, επί τη προφάσει λήψεως προφυλακτικών μέτρων κατά της μεταδόσεως του εξανθηματικού τύφου, εσημειώθη και εις Δεμίρ Ισσάρ εν ευρυτάτη κλίμακι.
3.10.1918
ΤΑ ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΔΡΑΜΑΣ
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΡΑΒΙΟΥ
ΣΕΡΡΑΙ 30 (του ανταποκριτού μας). – Από Δραμινούς, οι οποίοι εισήλθον μετά του στρατού μας εις την Δράμαν και επέστρεψαν χθες ενταύθα μανθάνομεν τας κατωτέρω νεωτέρας λεπτομερείας περί των οργίων των Βουλγάρων εις την πόλιν εκείνην και την περιφέρειάν της.
- Εις την Δράμαν είχον συγκεντρωθή αρκεταί χιλιάδες κατοίκων της
Καβάλλας και οι πληθυσμοί της περί το Παγγαίον υπαίθρου χώρας, ούτως ώστε ο πληθυσμός της πόλεως είχεν υπερβή κατά τους πρώτους μήνας της βουλγαροκρατίας τας 60 χιλιάδας.
- Μετά την εκτόπισιν των δημοσίων υπαλλήλων του πρώην
καθεστώτος και των ιερέων εξετοπίσθη όλος ο άρρην πληθυσμός από 15-55 ετών. Όπως εις τας Σέρρας ούτω και εις την Δράμαν τα γυναικόπαιδα δια να εξασφαλίζουν το ψωμί των ειργάζοντο εις διάφορα στρατιωτικά έργα και κυρίως εις τα χαρακώματα της γραμμής ευρισκομένης πολύ μακράν της πόλεως.
- Τα ελληνικά σχολεία εκλείσθησαν. Υποχρεώθησαν δε οι κάτοικοι
να στείλουν τα παιδιά των εις το βυλγαρικόν σχολείον. Όσοι εδυστρόπουν υπεβάλλοντο εις πρόστιμον 1.000-2.000 και πλέον λεβίων και ετιμωρούντο αποστελλόμενοι εις καταναγκαστικά έργα. Υπό τους ιδίους όρους ελειτούργησαν βουλγαρικά σχολεία και εις Πρωσσοτσιάνην, Αλιστράτην, Πράβιον και άλλας κωμοπόλεις.
- Η τρομοκρατία εξασκουμένη κατά των ατύχων κατοίκων ήτο
συστηματική. Εις την Δράμαν μάλιστα εστήθη και αγχόνη, εις την οποίαν εκρεμάζοντο όσοι εκ των κατοίκων της Αν. Μακεδονίας κατεδικάζοντο εις τον τοιουτότροπον θάνατον. Η αγχόνη είχε στηθή κατ’ αρχάς εις την πλατείαν της Δημαρχίας, κατόπιν όμως μετεφέρθη προ των σχολείων.
- Εκ των κατοίκων Δράμας υπέφερον περισσότερον οι εκεί
εγκατεστημένοι πρόσφυγες εκ Μικρασίας. Εναντίον αυτών, ως φαίνεται, κατ’ εισήγησιν του διοικητού του τουρκικού στρατού και κατά των Ελλήνων, οι οποίοι έδρασαν κατά τους μακεδονικούς αγώνας οι Βούλγαροι εξήντλησαν όλην την θηριώδη μανίαν των.
- Η θηριωδία των Βουλγάρων εξέσπασε κατά του κτηνωδέστερον
τρόπον και κατά τον κλήρον μας. Οι ιερείς της περιφερείας Δράμας κυριολεκτικώς εμαρτύρησαν, ο δε Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Γερμανός μεταφερόμενος υπό κουστωδίαν από Πραβίου εις Δράμαν υπέστη τον μαρτυρικόν θάνατον δεχθείς μυρίας πληγάς δια ξιφολόγχης εις το Δικελή Τας επί της οδού Δράμας – Καβάλλας και ριφθείς εις τινα λάκκον εκεί πλησίον καθ’ ον χρόνον εξέπνεεν!!
15.10.1918
Κατ’ απόφασιν του Γεν. Διοικητού τα λειτουργούντα εις Σέρρας, Δράμαν και Καβάλλαν λαϊκά συσσίτια αυξάνονται και αποστέλλονται άλευρα και άλλα τρόφιμα εις τας κωμοπόλεις και χωρία της περιφερείας Δράμας και Σαρή Σαμπάν.
ΔΡΑΜΑ 10 – (Ιδ. Υπηρ.) – Αφίκετο ενταύθα και ανέλαβε τα καθήκοντα του ο τοποτηρητής της Μητροπόλεως Δράμας επίσκοπος Θεουπόλεως κ. Γεννάδιος, όστις συνεκάλεσε προχθές τους προκρίτους εις συνεδρίασιν και συνεσκέφθη επί του ζητήματος συλλογής εράνων εκ μέρους της κοινότητος προς ενίσχυσιν του έργου της κυβερνήσεως. Ο επίσκοπος τελέσας προχθές την θείαν λειτουργίαν εν τω μητρ. ναώ εν μέσω απείρου πλήθους κήρυξε τον θείον λόγον, εμποιήσαντα αρίστην εντύπωσιν.
ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΕΞ. ΑΝΑΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Χθες την εσπέραν επανέκαμψεν εκ της ανά την Αν. Μακεδονίαν περιοδείας του ο Αρχιστράτηγος των ελληνικών στρατευμάτων κ. Δαγκλής συνοδευόμενος υπό του διευθυντού του πυροβολικού συνταγματάρχου κ. Διγενή και του υπασπιστού του λοχαγού κ. Βεντήρη.
Ο τετιμημένος αρχιστράτηγος κατά την εις Δράμαν, Καβάλλαν και Σαρή Σαμπάν μετάβασιν του επιθεώρησε τα ελληνικά στρατεύματα και ωμίλησε προς τους αξιωματικούς και οπλίτας συγχαρείς αυτούς δια την αυτοθυσίαν και αυταπάρνησιν των. Ο στρατός εζητωκραύγασεν ενθουσιωδώς υπέρ του τετιμημένου Αρχιστρατήγου και εδήλωσεν ότι είνε έτοιμος να βαδίση όπου η φωνή της Πατρίδος τον καλέση.
Εις όλα τα μέρη της Αν. Μακεδονίας οι δυστυχείς κάτοικοι της πολυπαθούς ταύτης χώρας ενθουσιωδώς υπεδέχθησαν τον γενναίον Αρχιστράτηγον και εξεδήλωσαν διαφοροτρόπως την απελευθέρωσιν αυτών εκ του βουλγαρικού ζυγού.
16.10.1918
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΝ ΤΟΥ κ. ΔΑΓΚΛΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΝ
Κατά την μετάβασίν του, ο αρχιστράτηγος εις Δράμαν, συνεκέντρωσεν όλους τους αξιωματικούς του Σώματος Στρατού, τους οποίους προσεφώνησε, τονίσας τας υπηρεσίας, τας οποίας το Σώμα παρέσχε κατά τας τελευταίας επιχειρήσεις.
«Αι υπηρεσίαι σας, είπεν, υπήρξαν εν συνόλω εξαιρετικαί και συνετέλεσαν σπουδαίως εις την όλην επιτυχίαν των επιχειρήσεων. Είμαι βέβαιος ότι και εις το μέλλον θα εκπληρώσητε μετ’ ίσης αφοσιώσεως το προς την πατρίδα καθήκον σας, αποδίδοντας την ελευθερίαν εις τους στενάζιντας υπό τον ζυγόν αδελφούς σας.
Διάτοροι ζητωκραυγαί εκάλυψαν τον λόγον του αρχιστρατήγου, τον οποίον διαβεβαίωσαν οι αξιωματικοί ότι δύναται να στηρίζεται εκ’ αυτών. Τόσον δε ακμαίον είνε το φρόνημα των αξιωματικών και των οπλιτών, ώστε πάντες εδήλωσαν ότι παραιτούνται των αδειών αυτών μέχρι πέρατος του πολέμου.
- Προπόσεις
Οι στρατηγοί Παρασκευόπουλος και Νίδερ παρέθηκαν προς τιμήν του Αρχιστρατήγου γεύματα εν Καβάλλα και Δράμα. Αμφότεροι εις τας προπόσεις, τας οποίας ήγειρον, εξήρον την δράσιν του υπό την αρχηγίαν του κ. Δαγκλή ελληνικού στρατού και εβεβαίωσαν ότι ο στρατός είνε έτοιμος να συνεχίση την αποστολήν του.
Ο αρχιστράτηγος, απαντών, συνεχάρη τους στρατηγούς και τον στρατόν δια την συμβολήν, ην παρέσχον εις τας καθόλου επιχειρήσεις.
1.11.1918
ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ ΤΗΣ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Πληροφορούμεθα ασφαλώς ότι ο Γεν. Διοικητής της Ανατ. Μακεδονίας κ. Ρακτιβάν απεφάσισεν όπως παρασχεθή εις τους υπαλλήλους της Ανατ. Μακεδονίας εκτός των άλλων επιδομάτων και πρόσθετον επίδομα 100 δραχμών μηνιαίως.
Κατά πληροφορίας εκ Σερρών ο κ. Ρακτιβάν επανέκαμψε προχθές εκεί εκ Καβάλλας.
Εντός της προσεχούς εβδομάδος δημοσιεύεται το Βασ. Διάταγμα δια του οποίου έδρα της Γενικής Διοικήσεως Αν. Μακεδονίας ορίζεται η Δράμα.
ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟΝ ΔΡΑΜΑΣ
Αναγγέλλεται εξ Αθηνών τι δια Βασ. Διατάγματος διωρίσθη Βασ. Αντεπίτροπος του εκτάκτου στρατοδικείου Δράμας ο δικαστικός σύμβουλος κ. Παπαδόγιαννης, αντεπίτροπος εν τω εκτάκτω στρατοδικείω της πόλεως μας.
- Βουλγαρισμοί
Κατά την διαμονήν του αρχιστρατήγου εις Δράμαν και Καβάλλαν, αι αρχαί και ο πληθυσμός ανέφερον εις αυτόν εν πάση λεπτομερεία τα όργια, τα οποία διέπραξαν οι Βούλγαροι, οι οποίοι είχον εγκαταλείψει τον ελληνικόν πληθυσμόν εις το έλεος του Θεού, τόση δε ήτο η διαφόρων μέσων επιτευχθείσα εξόντωσις του ελληνικού στοιχείου, ώστε και αυτοί οι Βούλγαροι ελάμβανον μέτρα προφυλακτικά προς απόκρυψιν των νεκρών. Οι νεκροί εθάπτοντο εις διάφορα σημεία της πόλεως και προς συγκάλυψιν των ταφών, μετέβαλον τα νεκροταφεία εις αγρούς καπνοφυτείας, σήμερον δε, κατά την καλλιέργειαν των αγρωναυτών, έρχονται εις φως τα οστά των νεκρών. Εις την Δράμαν ευρέθη και μια πλήρης αποθήκη επίπλων πολυτελείας, προερχομένων εκ Καβάλλας.
Τα έπιπλα ταύτα, διαρπαγέντα υπό των Βουλγάρων, αποτελούν την 4ην αποστολήν εις Βουλγαρίαν και κατεσχέθησαν υπό των ημετέρων στρατευμάτων κατά την προέλευσιν του.
13.12.1918
ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ ΚΑΤΑΓΓΕΛΟΥΝ ΤΟΥΣ ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ
Γράφουσιν ημίν εκ Σόφιας ότι ο ιατρός Μαξίμωφ την τελευταίαν Κυριακήν έκαμε την δευτέραν του διάλεξιν από της επανόδου του, καθ’ ην μεταξύ άλλων είπε και τα εξής τερατώδη:
«Οι ανώτεροι Βούλγαροι αξιωματικοί εις το διαμέρισμα Σερρών, Δράμας και Καβάλλας ήρπασαν τα καπνά των Ελλήνων εμπόρων και τα έστειλαν εις τους συγγενείς των εν Βουλγαρία και τα επώλουν δι’ αυτών. Οι αξιωματικοί ούτοι απειλούντες τους Έλληνας ότι θα τους εξορίσουν, αφήρουν την περιουσίαν αυτών και έμπροσθεν των ομμάτων των ησέλγουν επί των γυναικών των και των θυγατέρων. Άνθρωποι πλούσιοι και βαθύπλουτοι κατήντησαν ούτω ενδεείς, ώστε να τείνουν την χείρα προς επαιτείαν εις τας οδούς».
«Οι ελώδεις πυρετοί εδεκάτιζον καθ’ εκάστην τους Έλληνας και ενώ ως ιατρός δεν ηδυνάμην να δώσω χείρα βοηθείας εις αυτούς διότι τοιαύτη μοι είχε δοθή διαταγή παρά των ανωτέρων μου, να αφήνω τους Έλληνας να αποθάνουν μέχρις ενός».
Ούτως ωμίλησεν ο ιατρός Μαξίμωφ ως γνήσιος Βούλγαρος, μετά λύπης και ψυχικής οδύνης εν διαλέξει του προς Βουλγάρους σοσιαλιστάς.
ΤΟ ΦΩΣ 13.6.1919 ΠΕΡΙ ΟΜΗΡΩΝ
ΤΑ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ ΟΡΓΙΑ
ΔΡΑΜΑ 12. – Πληροφορίαι εγκύρου πηγής βεβαιούν ότι βούλγαροι εξακολουθούν παρεμβάλλοντες παντοειδείς δυσχερείας δια την παλινόστησιν των ομήρων, οποίους διαρκώς ανακαλύπτει η Ελληνική στρατιωτική αποστολή και αποστέλλει εις τας πατρίδας των.
Οι όμηροι ούτοι μεταξύ άλλων αναγκάζονται να καταβάλλουν βαρύτατους φόρους δι’ άπαντα τα αντικείμενα τα οποία φέρουσι μεθ’ εαυτών ήτοι αποσκευάς, ενδύματα, ζώα κλπ. Μόνον δι’ ένα μόνον οι βούλγαροι εζήτησαν φόρον δεκαπέντε λίρας. Το σύνολον δε των ζητουμένων φόρων εξ εκάστης οικογενείας ανέρχεται εις χιλιάδας δραχμών.
Πολλοί εκ των ημετέρων αδυνατούντες να πληρώνουν τους ως άνω φόρους μεταφέρονται εις Πετρίτσι όπου υφίστανται μύρια βασανιστήρια εκ μέρους των βουλγάρων οίτινες διαπράττουσι ακατανόμαστα όργια κατ’ αυτών.
Ο ομογενής Ηλ. Κόικιας μη έχων να πληρώση τους φόρους τούτους μετεφέρθη εις Πετρίτσι όπου υπέστη τα πάνδεινα απελευθερωθείς μόνον άμα τη καταβολή των φόρων.
Πολλαί οικογένειαι αδυνατούν επιστρέψουν εις τας εστίας των συνεπεία των ανωτέρων λόγων.
Σχετικώς δε με τας σπασμωδικάς κινήσεις των Βουλγάρων υπάρχουν πληροφορίαι ότι η Βουλγαρική Κυβέρνησις δι’ οργάνων της εξώπλησεν άπαντας τους κατοίκους της παραμεθορίου, ζώνης εις τους οποίους διένειμεν εκτός των όπλων και χειροβομβίδας.
Ερευνα- επιμελεια
Ιωαννης Στ.Σταυριδης
Ιωαννης Στ.Σταυριδης
http://www.proinos-typos.gr/gr/index.php?option=com_content&view=article&id=12522%3A--1918----&catid=45%3Athemaproinoutypou&Itemid=107