Αντιμέτωπη με ένα τεράστιο πρόβλημα το οποίο υποτίμησε επί σειρά μηνών και πλέον είναι ανήμπορη να ελέγξει τις διαστάσεις του, βρίσκεται η κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη ότι κάθε ημέρα που περνάει, με την εισροή χιλιάδων νέων μεταναστών στη χώρα, αποτελεί και ένα πλήγμα στο ποσοστό απήχησης της στην κοινωνία.
Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο ΟΗΕ αναφορικά με το μεταναστευτικό ζήτημα στην Ελλάδα προκαλούν σοκ. Μόνο τον Ιούλιο έφθασαν στη χώρα διά θαλάσσης περίπου 50.240 μετανάστες -αριθμός που ξεπερνά το σύνολο των αφίξεων ολόκληρο το 2014- ενώ την προηγούμενη εβδομάδα (8-14 Αυγούστου) αφίχθησαν επιπλέον 20.843 μετανάστες, που μεταφράζεται σε 3.000 κατά μέσο όρο ημερησίως.
Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει σχεδόν το 50% του συνόλου των αφίξεων μεταναστών στην Ελλάδα το 2014, που ήταν 43.500. Εξ’ αυτών το 82% προέρχεται από τη Συρία, το 14% από το Αφγανιστάν και 3% από το Ιράκ. Η πλειονότητα αυτών, σύμφωνα με την UNHCR, πρέπει να λάβει το καθεστώς του πρόσφυγα.
Είναι ενδεικτικό δε ότι από τους 107.500 μετανάστες που έφτασαν στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιούλιο σχεδόν οι μισοί (50.000) διέσχισαν το Αιγαίο και έφτασαν στα ελληνικά νησιά.
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε σήμερα η Frontex, «ο αριθμός αυτός συνιστά το τρίτο διαδοχικό μηνιαίο ρεκόρ και είναι κατά πολύ μεγαλύτερος από τις 70.000 του Ιουνίου». Κατά τους επτά πρώτους μήνες του ενεστώτος έτους ο αριθμός των μεταναστών έφτασε τις 340.000 —από 123.500 την ίδια χρονική περίοδο το 2014— γεγονός που «δημιούργησε πιέσεις άνευ προηγουμένου στις αρχές ελέγχου των συνόρων στην Ιταλία, την Ελλάδα και την Ουγγαρία», συνεχίζει η ανακοίνωση που εξέδωσε ο Οργανισμός από την έδρα του στη Βαρσοβία.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετανάστευσης, σχεδόν 250.000 μετανάστες έχουν φθάσει στην Ευρώπη διά θαλάσσης φέτος, ενώ εκτιμάται ότι επιπλέον 500.000 θα αφιχθούν έως το τέλος του 2015.
«Υπάρχει κάποιος υπεύθυνος;»
Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες κατακρίνει την ελληνική κυβέρνηση για έλλειψη υπευθυνότητας, χαρακτηρίζοντας εμμέσως πλην σαφώς «ακέφαλη» τη χώρα σε αυτό το επίπεδο πολιτικής. «Είναι δύσκολο για εμάς να έρθουμε και να εργαστούμε επί τόπου αν δεν υπάρχει κάποιος υπεύθυνος», ανέφερε χαρακτηριστικά, ζητώντας πιο ενεργή και ουσιαστική παρέμβαση για την αντιμετώπιση του ζητήματος. Συνιστά να «δημιουργηθεί ένας κατάλληλος μηχανισμό ανθρωπιστικής βοήθειας και μία μοναδική δομή, η οποία θα επιφορτιστεί να συντονίσει την απόκριση έκτακτης ανάγκης σε αυτή την κρίση». Υπογραμμίζει δε, ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να υποστηρίξουν την Ελλάδα σε αυτή την προσπάθεια.
Είναι λύση η μετατόπιση του προβλήματος στα αστικά κέντρα;
«Βρισκόμαστε μπροστά σε μια κρίση. Η χώρα δεν διαθέτει ούτε τους οικονομικούς πόρους, αλλά ούτε τις υποδομές προκειμένου να αντεπεξέλθει αξιοπρεπώς απέναντι σε όλο αυτό», τόνισε σε ραδιοφωνικό σταθμό η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη. Και πρόσθεσε: «Θα πρέπει η Ευρώπη να πάρει συνολικά την ευθύνη, να αλλάξει την πολιτική που ακολουθείται και να αντιμετωπίσει το πρόβλημα κατάματα. Διότι αυτό το πρόβλημα δεν λύνεται ούτε αυστηροποιώντας διαδικασίες νομικές στην Ελλάδα, ούτε, βεβαίως, μπορούμε να αναποδογυρίσουμε τις βάρκες».
Όπως επισήμανε η κ. Γεροβασίλη, προσανατολισμός της κυβέρνησης είναι να ναυλώνει πλοία τα οποία θα μεταφέρει τους μετανάστες προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα νησιά. Μέσα στα πλοία, σύμφωνα με την ίδια, θα γίνεται και η διαδικασία ταυτοποίησης. Παράλληλα, ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο δημιουργίας νέων κέντρων υποδοχής στη Λέρο, τη Χίο και την Κω. «Είναι απαραίτητο να υπάρξουν καινούργιοι χώροι υποδοχής. Δεν μπορεί να συνεχιστούν αυτές οι τραγικές εικόνες με ανθρώπους και παιδιά που ζουν κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Υπήρξαν αντιστάσεις και από δημοτικές αρχές μπροστά στην πιθανότητα να γίνουν κέντρα υποδοχής στα νησιά, οι οποίες νομίζω ότι θα πρέπει να καμφθούν, διότι το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αλλιώς», είπε η κ. Γεροβασίλη, ενώ πρόσθεσε ότι «στόχος είναι να δημιουργηθεί και άλλος χώρος (σ.σ. πέρα από αυτόν στον Ελαιώνα), εκτός Αττικής πια, για να μεταφερθούν γρήγορα οι μετανάστες και να αποσυμφορηθούν τα νησιά».
Το ερώτημα βέβαια που προκύπτει είναι τι είδους λύση αποτελεί το να μεταφέρονται σταδιακά οι μετανάστες στα μεγάλα αστικά κέντρα (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) και να μετατοπίζεται εκεί το πρόβλημα. Δεν είναι κανείς υποστηρικτής των όρων διαβίωσης στην Αμυγδαλέζα, αλλά μήπως τελικά η μετά βαΐων και κλάδων κατάργηση της αποτέλεσε απλώς και μόνο ένα επικοινωνιακό «τρικ» άνευ παράλληλου σχεδιασμού, το οποίο εξελίσσεται σε μπούμερανγκ για την κυβέρνηση;
Και στο βάθος πρόωρες εκλογές
Ενδεικτική του ότι η κυβέρνηση έχει σηκώσει ουσιαστικά τα χέρια ψηλά ήταν η δήλωση του Αλέκου Φλαμπουράρη το πρωί της Τρίτης στο Mega: «Πώς να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα όταν μπαίνουν κάθε μέρα 5.000 πρόσφυγες στην Ελλάδα;», αναρωτήθηκε ο υπουργός Επικρατείας, αποφεύγοντας όμως να πει τι έκανε η κυβέρνηση εδώ και εφτά μήνες προκειμένου να μην διογκωθεί σε αυτό το βαθμό το πρόβλημα.
Η αντιπολίτευση την επικρίνει για το γεγονός ότι με την πολιτική της διαφήμισε ως ιδανικό προορισμό την Ελλάδα στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου. Η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης είναι ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα που λόγω ειδικών συνθηκών (πόλεμος στη Συρία, υπονόμευση από τις τουρκικές Αρχές) είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Γνωρίζουν όλοι όμως στο Μαξίμου και πρώτος απ’ όλους ο πρωθυπουργός ότι όσο συνεχίζεται αυτή η αθρόα εισροή προσφύγων, κάθε μέρα που περνά ροκανίζει και ένα «κλικ» τα (δημοσκοπικά για την ώρα) ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ. Ίσως και για αυτό, πέρα από την επικείμενη εφαρμογή των επώδυνων μέτρων του 3ου Μνημονίου, να βρίσκει περισσότερους υποστηρικτές το σενάριο των… πολύ πρόωρων εκλογών.