To 1938, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Φράνκλιν Ρούζβελτ θέσπισε τον βασικό μισθό, που ορίστηκε στα 0,25 σεντς του δολαρίου την ώρα. «Δίκαιη πληρωμή για δίκαιη εργάσιμη μέρα», έλεγε περήφανος για το μέτρο. Εβδομήντα επτά χρόνια αργότερα, τα δίκαια μεροκάματα αποτελούν ένα από τα μεγάλα ελλείμματα των ΗΠΑ.
Παρά τη μείωση της ανεργίας στο 5,4% -χαμηλό επταετίας-, το βασικό ωρομίσθιο έχει μείνει καθηλωμένο από τον Ιούνιο του 2009 στα 7,25 δολάρια σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Μια αμοιβή άδικη, άνιση και απόλυτα ανεπαρκής για να καλύψει τις ανάγκες των εργαζομένων, που τον τελευταίο χρόνο έχουν οργανώσει τεράστιες κινητοποιήσεις πιέζοντας τον έναν μετά τον άλλον δήμο να λάβει τα μέτρα που δεν έχει υιοθετήσει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση.
Το κίνημα «Μάχη για τα 15 δολάρια» έχει μετατραπεί στη μεγαλύτερη διαμαρτυρία των χαμηλά αμειβομένων στην αμερικανική ιστορία και τον περασμένο Απρίλιο έβγαλε στους δρόμους 200 αμερικανικών πόλεων δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους που απαιτούν «εδώ και τώρα» να αυξηθεί το βασικό ωρομίσθιο στα 15 δολάρια.
Την περασμένη εβδομάδα ο Δήμος του Λος Αντζελες, η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ με 3,9 εκατ. πληθυσμό, αποφάσισε να ανταποκριθεί στο αίτημα των πενιχρά αμειβομένων αυξάνοντας το βασικό ωρομίσθιο κατά 70%: από τα 9 στα 15 δολάρια (σταδιακά έως το 2020). Ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα του Σιάτλ, του Σαν Φρανσίσκο και άλλων 18 μεγάλων αμερικανικών πόλεων που πέρσι υιοθέτησαν ανάλογα μέτρα.
«Το Λος Αντζελες αντιμετωπίζει μια βαθιά κρίση φτώχειας, που αποτελεί τροχοπέδη για όλους μας, και ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή της είναι ο μεγαλύτερος βασικός», δήλωσε ο Ράστι Χικς, εκπρόσωπος της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας (AFL-CIO) και ηγέτης της μαχητικής «Συμμαχίας για την Αύξηση Μισθών». Με τη νέα νομοθεσία, εξηγεί ο Δημοκρατικός δήμαρχος Ερικ Γκαρτσέτι, θα ευνοηθούν 723.000 ωρομίσθιοι, που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
«Πρόκειται για το μεγαλύτερο πρόγραμμα κατά της φτώχειας στην ιστορία της πόλης. Η μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών θα προκαλέσει έναν “ενάρετο κύκλο” που δεν θα θέτει καμιά οικογένεια μπροστά στο δίλημμα να πληρώσει το νοίκι ή να έχει φαγητό στο τραπέζι της». Το μέτρο θα ωφελήσει ιδιαίτερα τις μειονότητες και τις γυναίκες, καθώς από τους αμειβόμενους με βασικό, το 80% είναι Αφροαμερικανοί και το 50% είναι γυναίκες.
Το αντίδοτο
Η προσαρμογή του βασικού στα όρια της αξιοπρεπούς διαβίωσης αποτελεί μία από τις πολλές αθετημένες υποσχέσεις του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα. Ο πρόεδρος κατηγορεί τους Ρεπουμπλικανούς πως έχουν μπλοκάρει το σχετικό νομοσχέδιο στο Κογκρέσο προφασιζόμενοι πως θα οδηγήσει σε απώλεια εκατοντάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας. Αλλά με τις δυναμικές κινητοποιήσεις των συνδικάτων, το θέμα έχει ήδη μπει στην πολιτική ατζέντα των προεδρικών του 2016.
Η υποψήφια με τις μεγαλύτερες πιθανότητες για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, επιστρέφοντας στις «προοδευτικές ρίζες» του κόμματος, το έχει ήδη κάνει σημαία της μάχης κατά της ανισότητας: «Ενώ πολλοί από εσάς δουλεύετε σε δυο και τρεις δουλειές για να τα βγάλετε πέρα, οι 25 πιο υψηλόβαθμοι μάνατζερ hedge funds κερδίζουν όσο συνολικά όλοι οι δάσκαλοι νηπιαγωγείων στη χώρα. Και συχνά πληρώνουν λιγότερους φόρους. Κι έτσι αναρωτιέστε: Πότε θα ανταμειφθεί δίκαια η δουλειά σας;»
Ποτέ, αν συνεχιστούν οι σημερινές πολιτικές παγώματος των μισθών, που στην πραγματικότητα συνιστούν τραγική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου, εξηγούσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Telesur ο Ραλφ Νέιντερ, πρώην υποψήφιος του Πράσινου Κόμματος για την προεδρία των ΗΠΑ, αποκαλύπτοντας πως «η αύξηση του βασικού θα ωφελούσε 30 εκατ. εργαζομένους, οι πραγματικές (αποπληθωρισμένες) αποδοχές των οποίων το 2014 ήταν μικρότερες συγκριτικά με τα δεδομένα του 1968».
Σήμερα στις ΗΠΑ 46 εκατ. πολίτες ζουν στη φτώχεια. Ανάμεσά τους 14,4 εκατ. μερικώς απασχολούμενοι και 4,4 εκατ. που εργάζονται σε καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Σύμφωνα με το Κέντρο Ερευνών Pew, 20,6 εκατομμύρια εργαζόμενοι άνω των 18 ετών (το 30% των ωρομίσθιων των ΗΠΑ) αμείβονται με τον βασικό. Πολλοί από αυτούς επιβιώνουν μόνο χάρη στα κρατικά επιδόματα. Το 2010 περισσότερα από 1,8 εκατομμύρια νοικοκυριά έλαβαν επίδομα TANF (προσωρινό βοήθημα για οικογένειες σε ανάγκη) και 18,6 εκατ. έκαναν χρήση κουπονιών για τρόφιμα.
Η αναθέρμανση
Αντίθετα απ’ ό,τι υποστηρίζουν οι Ρεπουμπλικανοί, που βλέπουν στην καθήλωση του βασικού ακόμη έναν παράγοντα αύξησης της επιχειρηματικής κερδοφορίας, ανεξάρτητες έρευνες έχουν καταδείξει πως αύξηση της ελάχιστης αμοιβής επιδρά θετικά στην οικονομία, αναθερμαίνοντας κατανάλωση και οικοδομή, αυξάνοντας την απασχόληση και εξοικονομώντας δαπάνες από επιδόματα.
Οικονομοτεχνική ανάλυση της οργάνωσης ερευνών δημοσίων πολιτικών Economic Roundtable έδειξε πως στο Λος Αντζελες αύξηση του βασικού στα 15,25 δολάρια την ώρα θα πρόσθετε 5,9 εκατ. δολάρια στις τσέπες των εργαζομένων και θα δημιουργούσε 46.400 νέες θέσεις εργασίας.
Ο δήμαρχος Γκαρτσέτι επιμένει πως η Πόλη των Αγγέλων μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για ολόκληρες τις ΗΠΑ ενισχύοντας τα επιχειρήματα των Δημοκρατικών ενόψει των προεδρικών του 2016. Αλλά δείχνει επίσης τις σθεναρές αντιστάσεις κατά της αύξησης του βασικού ωρομισθίου.
Το Λος Αντζελες είναι η μεγαλύτερη πόλη της ομώνυμης κομητείας, που αποτελείται από άλλους 87 δήμους, κανείς από τους οποίους -ανεξαρτήτως κομματικής στράτευσης των δημοτικών αρχών- δεν έχει ταχθεί υπέρ του μέτρου.
http://www.efsyn.gr/arthro/ipa-xeipa-o-vasikos-misthos
