Ολοι που ζούμε και κινούμαστε στην Αθήνα, χρησιμοποιούμε καθημερινά τα ονόματα γνωστών κεντρικών δρόμων τους οποίους συχνά διασχίζουμε καθώς και ονόματα κτιρίων, μνημείων, ιδρυμάτων και αλλων χώρων κοινής χρήσης και ωφέλειας. Ετσι αναφερόμαστε στις οδούς Συγγρού, Ριζάρη, Τοσίτσα, Αβέρωφ, Σίνα, Αρσάκη, Στουρνάρη και στο Νοσοκομείο Συγγρού, Το Ζάππειο μέγαρο, το Αρσάκειο κτίριο και εκπαιδευτήριο, το μουσείο Μπενάκη, την Βαρβάκειο σχολή, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το θωρηκτό Αβέρωφ, το Ευγενίδειο Ιδρυμα. Και όλες αυτές οι αναφορές μας, επειδή γίνονται στα πλαίσια της ρουτίνας της καθημερινότητας, δεν δίνουν την ευκαιρία αναγωγής της σκέψης μας σε αυτούς τους ανθρώπους και στο έργο τους για την πατρίδα, για το οποίο τα ονοματά τους δόθηκαν στους δημόσιους αυτούς χώρους. Αυτοί ηταν οι εθνικοί ευεργέτες, άνθρωποι που μεγαλούργησαν οικονομικά κατά τον 19ο και το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, εκτός Ελλάδος, αφού στη χώρα μας την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν οι συνθήκες για τέτοιες επιδόσεις. Και παρ΄ολο που έζησαν και εργάστηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους εκτός Ελλάδος, η καρδιά τους ηταν πάντα δεμένη με την πατρίδα την οποία όχι μόνο δεν ξέχασαν αλλά διέθεσαν μεγάλο μέρος της περιουσίας τους, και σε κάποιες περιπτώσεις ολόκληρη, για τις ανάγκες της πατρίδας η την εκπλήρωση συγκεκριμένων επιθυμιών τους, πάντα σχετικά με την ανάπτυξη του τόπου και την παροχή βοήθειας στους συμπατριώτες τους. Αξίζει τον κόπο να αναφερθούμε συνοπτικά στους μεγαλύτερους εξ αυτών και την προσφορά τους, εξ ολοκλήρου η υποστηρικτικά, στα αναφερόμενα εργα.
Γεώργιος Αβέρωφ. Θωρηκτό Αβέρωφ, Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Παναθηναϊκό στάδιο, Σχολή Ευελπίδων, Φυλακές Αβέρωφ, Ωδείο Αθηνών.
Γεώργιος Σίνας. Αστεροσκοπείο Αθηνών, Αρσάκειο, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Οφθαλμιατρείο, Αρχαιολογική εταιρία.
Σίμων Σίνας. Μητροπολιτικός Ναός Αθηνών, Ακαδημία Αθηνών.
Απόστολος Αρσάκης. Κτίριο Φιλεκπαιδευτικής εταιρίας.
Ευάγγελος και Κωνσταντίνος Ζάππας. Αναστήλωση Παναθηναϊκού Σταδίου, Ζάππειο μέγαρο, πρώτη προσπάθεια αναβίωσης των Ολυμπιακών αγώνων στην Ελλάδα.
Αντώνης Μπενάκης. Μουσείο Μπενάκη, ενίσχυση του Μακεδονικού αγώνα.
Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης. Ριζάρειος σχολή.
Ιωάννης Βαρβάκης. Βαρβάκειος σχολή.
Ανδρέας Συγγρός. Αποπεράτωση διώρυγας Κορίνθου, Μουσείο Δελφών και αρχαίας Ολυμπίας, Δημοτικό θέατρο Αθηνών, Νοσοκομείο Λοιμωδών Νόσων, Κτήμα Συγγρού, Λεωφόρος σύνδεσης Αθηνών-Φαλήρου.
Ευγένιος Ευγενίδης. Ιδρυμα Ευγενίδη.
Το κίνητρο για τα οικονομικώς ισχυρά αυτά μέλη της κοινωνίας, να διαθέσουν σημαντικά για την εποχή ποσά για εθνικούς σκοπούς, ηταν η φιλοπατρία τους και το αίσθημα παροχής βοήθειας στους συμπατριώτες τους, χωρίς ιχνος ιδιοτέλειας και υστεροβουλίας. Και φτάνουμε στην εποχή μας για να θέσουμε το εύλογο ερώτημα γιατί τα τελευταία 50 χρόνια εξέλειπε οριστικά το είδος αυτό των Ελλήνων ; Μήπως ο λόγος είναι ότι δεν υπαρχουν σήμερα τόσο ισχυροί οικονομικά πολίτες ; Όχι μόνο υπάρχουν αλλά είναι και πολύ περισσότεροι και πολύ πλουσιώτεροι από τους τότε. Ο λόγος είναι ότι σήμερα η κοινωνία εχει επιστρέψει στις μεσαιωνικές εποχές της επικράτησης του ισχυροτέρου και η φιλοπατρία εχει μετατραπεί σε μια ρητορική έννοια. Τα οικονομικώς ισχυρά μέλη της σημερινής κοινωνίας όχι μόνο δεν συμμετέχουν με τα χρήματά τους στην εθνική υπόθεση, ειδικά τώρα που η χώρα δοκιμάζεται απο μεγάλη οικονομική κρίση, αλλά υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή λειτουργώντας με γνώμονα μονο την αύξηση των δικών τους κερδών εις βάρος και των αδυνάτων πολιτών, αλλά και του κράτους. Τα υπερκέρδη όχι μόνο δεν πάνε τώρα σε εργα για την πατρίδα και τους συμπατριώτες αλλά δεν μένουν καν στη χώρα αφού υπάρχουν οι off shore εταιρίες. Δεν υπάρχει ουτε μία περίπτωση τα τελευταία 50 χρόνια οικονομικής προσφοράς που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί εθνική ευεργεσία και ο ενεργών αυτήν εθνικός ευεργέτης.
