Το σημείο όπου στήθηκε η νέα προβοκάτσια του Ισραήλ με τους 4 νεκρούς Λιβανέζους
Σαν καζάνι που βράζει περιγράφουν οι περισσότεροι αναλυτές την περιοχή της Μέσης Ανατολής, προειδοποιώντας ότι μόνο μία σπίθα αρκεί για να προκαλέσει γενικευμένη έκρηξη με απρόβλεπτες συνέπειες. Ως τέτοιου είδους εν δυνάμει σπίθες θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πολλοί παράγοντες.
Ενα νέο κύκλο βίας θα μπορούσε να πυροδοτήσει το προδιαγραφόμενο αδιέξοδο στις έμμεσες ισραηλινο-παλαιστινιακές συνομιλίες και οι πιέσεις που ασκούνται από ΗΠΑ και Ισραήλ στην παλαιστινιακή και στις αραβικές ηγεσίες να αποδεχτούν άνευ εγγυήσεων και προϋποθέσεων άμεσες διαπραγματεύσεις. Αναλόγως θα μπορούσε να λειτουργήσει η ένταση στις ισραηλινο-τουρκικές σχέσεις με αφορμή την αιματηρή, για την Τουρκία, ισραηλινή επίθεση στη νηοπομπή βοήθειας προς τη Γάζα στις 31 του Μάη και με πραγματικά αίτια το διαγκωνισμό μεταξύ των δύο, πάλαι ποτέ, καλών συμμάχων για ισχυρό ρόλο περιφερειακής δύναμης στο πλαίσιο των νέων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών στην περιοχή.
Τέλος, δεν μπορεί κανείς ν' αποκλείσει το ενδεχόμενο ξαφνικής κλιμάκωσης με αφορμή απροσδόκητα γεγονότα, όπως η εκτόξευση ρουκετών κατά της Ακαμπα στην Ιορδανία και του Εϊλάτ στο Ισραήλ. Πόσο μάλλον, που οι αιγυπτιακές αρχές ρίχνουν την ευθύνη στη «Χαμάς» ή σε παρακλάδια της, που παρεισέφρησαν στην περιοχή, προκαλώντας την οργή της οργάνωσης. Και αυτό παρά το γεγονός ότι στη Χερσόνησο του Σινά και παλαιότερα έχει καταγραφεί δράση άγνωστων ομάδων, με αδιευκρίνιστα κίνητρα, που επιδιώκουν μια γενική ένταση και εξυπηρετούν, εκτός των πιθανώς δικών τους στόχων, και άλλα σκοτεινά συμφέροντα.
Λιβανέζοι πολίτες διαμαρτύρονται στις δυνάμεις του ΟΗΕ για τη νέα πρόκληση του Ισραήλ
Σε όλα αυτά, θα πρέπει κανείς να προσθέσει και την ένταση που σοβεί με αφορμή το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Στο προσκήνιο το λιβανο-ισραηλινό «μέτωπο»
Παρ' όλα αυτά, το βλέμμα των περισσότερων αναλυτών στρέφεται στις σχέσεις Ισραήλ - Λιβάνου ως το πλέον πιθανό πεδίο που θα «δώσει» τη σπίθα της ανάφλεξης. Τα πνεύματα μεταξύ των δύο χωρών και πιο συγκεκριμένα μεταξύ της σιιτικής «Χεζμπολάχ» και του Ισραήλ, τους τελευταίους μήνες, ήταν εξαιρετικά τεταμένα.
Η «Χεζμπολάχ» κατηγορεί το Ισραήλ ότι συνεχίζει να προκαλεί παραβιάζοντας τον λιβανικό εναέριο χώρο και στήνοντας κατασκοπευτικά δίκτυα (καταγγελίες που έχουν αποδειχτεί αληθείς και έχουν διατυπωθεί και από τη λιβανική κυβέρνηση στο σύνολό της) και το Τελ Αβίβ ανταπαντά ότι η «Χεζμπολάχ» έχει ενισχύσει το πυραυλικό της οπλοστάσιο και έχει καταστεί εξαιρετικά επικίνδυνη. Η αιματηρή ανταλλαγή πυρών, στη λιβανο-ισραηλινή μεθόριο, την περασμένη Τρίτη, με αφορμή τις εργασίες κοπής ενός δέντρου από το Ισραήλ στην μπλε γραμμή του ΟΗΕ, που στοίχισε τη ζωή σε έναν Ισραηλινό αξιωματικό, τρεις Λιβανέζους στρατιώτες και έναν δημοσιογράφο, μέλος του Λιβανέζικου ΚΚ, που βρισκόταν σε ώρα εργασίας, επιβεβαίωσε ακριβώς το τεντωμένο σχοινί στο οποίο βρίσκεται η κατάσταση.
Πόσο μάλιστα, που το αιματηρό επεισόδιο έγινε υπό το βλέμμα της UNIFIL, της δύναμης του ΟΗΕ, η οποία έχει αναπτυχθεί στην περιοχή ως μέρος της απόφασης 1701, με την οποία τελείωσε η ισραηλινή επίθεση το 2006, και υποτίθεται ότι αποστολή της έχει να διατηρεί την ηρεμία στη μεθόριο. Αξίζει, δε, να υπενθυμιστεί ότι στη δύναμη αυτή συμμετέχει και η Ελλάδα, με πολεμικό της πλοίο που παίρνει μέρος στις νηοψίες στα ανοιχτά του Λιβάνου.
Η ανακοίνωση του Λιβανέζικου ΚΚ
To ΠΓ του Λιβανέζικου ΚΚ, με ανακοίνωσή του, κατήγγειλε τη βάρβαρη ισραηλινή επίθεση ενάντια στο λιβανικό στρατό στην περιοχή Αντάισαχ στο νότιο Λίβανο και επισήμανε: «Το Λιβανέζικο ΚΚ θεωρεί ότι αυτή η επίθεση ενάντια στο Λίβανο, στην εδαφική ακεραιότητα και την εθνική του κυριαρχία, δε θα μπορούσε να γίνει χωρίς την αμφίβολη σιωπή της διεθνούς νομιμότητας.
Αυτή η επίθεση έγινε, επί της ουσίας, μπροστά στα μάτια και εν γνώσει των χιλιάδων στρατιωτών της UΝΙFIL. Το Ισραήλ, με αυτό το νέο του έγκλημα, περιφρόνησε όλες τις διεθνείς αποφάσεις. Εξ αυτών η τελευταία, η απόφαση 1701, υπήρξε, όντως, μια απόφαση άδικη καθώς εφαρμόζεται στα θύματα ξεχνώντας τους πραγματικούς εγκληματίες και δίνει στους Ισραηλινούς κάθε περιθώριο να παραβιάζουν την κυριαρχία των εδαφών μας.
Το ΠΓ του Λιβανέζικου ΚΚ εφιστά την προσοχή στις επαναλαμβανόμενες απειλές ενάντια στο λαό μας και στις προετοιμασίες ενός νέου πολέμου. Καλεί τους Λιβανέζους σε εγρήγορση και σε συνεργασία με την εθνική αντίσταση και με το στρατό που κλήθηκε ν' αντιμετωπίσει αυτήν την εγκληματική επίθεση.
Το ΠΓ υποκλίνεται μπροστά στους πεσόντες μάρτυρες, τόσο στις γραμμές των στρατιωτικών όσο και στις γραμμές των δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται ο σύντροφος Ασάφ Αμπού Ραχάλ, ο οποίος έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια της τελευταίας ισραηλινής εγκληματικής επίθεσης, ενώ έκανε τη δουλειά του στο νότιο Λίβανο.
Ο σύντροφος Ραχάλ εντάχθηκε στις γραμμές του Λιβανέζικου ΚΚ το 1976 και συμμετείχε σε όλες τις φάσεις του αγώνα ως υπερασπιστής των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των φτωχών και στη συνέχεια από το 1982 ως μέλος του Λιβανέζικου Εθνικού Μετώπου Αντίστασης, που αγωνίστηκε για την απελευθέρωση της πατρίδας μας από την ισραηλινή κατοχή. Του αποτίουμε φόρο τιμής».
Εσωτερικές αντιπαραθέσεις
Την ανησυχία τους για τη περιοχή δεν κρύβουν πλέον ούτε οι αραβικές ηγεσίες. Σε πρώτο επίπεδο, όπως φαίνεται, φοβούνται το ενδεχόμενο κάποιου είδους εσωτερικής εμφύλιας αναταραχής, μεταξύ σουνιτών - σιιτών, στο Λίβανο, με αφορμή την εμπλοκή μελών της σιιτικής «Χεζμπολάχ» στη λίστα υπόπτων της δολοφονίας του πρωθυπουργού σουνίτη Χαρίρι.
Οι ηγεσίες των δύο θρησκευτικών κοινοτήτων, σήμερα, συνεργάζονται στους κόλπους μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Ομως, δεν μπορεί εύκολα να παραμεριστεί σε επίπεδο πληθυσμού η, εδώ και δεκαετίες, καλλιεργούμενη μισαλλοδοξία στη βάση των θρησκευτικών σεκτών, που διατήρησαν με κάθε τρόπο οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις σε συνεργασία με τους περιφερειακούς και Λιβανέζους συμμάχους τους, για να υποδαυλίζουν τον εθνικό διχασμό και να διευκολύνουν τις εξωτερικές παρεμβάσεις στα εσωτερικά του Λιβάνου, μετατρέποντάς τον σε πεδίο εκδήλωσης αντιπαραθέσεων που συχνά λίγο είχαν να κάνουν με την ίδια τη χώρα.
Γι' αυτό το λόγο, έσπευσαν να μεταβούν από κοινού στο Λίβανο ο Σύρος Πρόεδρος και ο Σαουδάραβας βασιλιάς, δύο ηγέτες που στήριξαν αντιμαχόμενες πολιτικές και θρησκευτικές λιβανικές οντότητες. Η ιστορική αυτή κοινή επίσκεψη είχε ως στόχο, κατ' αρχάς, να δοθεί σαφές μήνυμα ενότητας στον πληθυσμό της χώρας.
Κατά δεύτερον, όμως, είχε ως στόχο να δοθεί και ένα σαφές μήνυμα και εκτός Λιβάνου, προς το Ισραήλ. Γιατί εδώ έγκειται το δεύτερο και σημαντικότερο επίπεδο ανησυχιών με επίκεντρο το Λίβανο. Οι αραβικές ηγεσίες θεωρούν βέβαιο ότι μια οποιαδήποτε εσωτερική αναταραχή στο Λίβανο θα γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από το Ισραήλ για να εξαπολύσει νέα στρατιωτική επίθεση (αν δε γίνει και προσπάθεια να προκληθεί κιόλας από το Ισραήλ μια τέτοια αναταραχή προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως αφορμή).
Στόχος, ο ενεργειακός πλούτος
Το γιατί το βλέμμα όλων στρέφεται στη λιβανο-ισραηλινή μεθόριο θα μπορούσε να απαντηθεί, σε ένα σημαντικό βαθμό, από την επιβεβαίωση της έναρξης εργασιών για την εκμετάλλευση δύο κοιτασμάτων φυσικού αερίου που εντοπίστηκαν στα θαλάσσια όρια μεταξύ των δύο χωρών και στην είδηση ότι επίκειται έναρξη εργασιών και σε ένα τρίτο ακόμη μεγαλύτερο κοίτασμα. Οι εργασίες δρομολογήθηκαν από την ισραηλινή πλευρά με τη σύσταση μιας κοινοπραξίας που αποτελείται, τουλάχιστον με βάση όσα έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστά, από κρατικά και ιδιωτικά ισραηλινά κεφάλαια και την αμερικανική ενεργειακή εταιρεία «Noble Energy».
Πιο συγκεκριμένα, γίνονται, ήδη, εργασίες στα κοιτάσματα Ταμάρ και Νταλίτ με στόχο ν' αρχίσουν να παράγουν φυσικό αέριο από το 2012. Οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τα αποθέματα των δύο κοιτασμάτων φθάνουν τα 160 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, και μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές ανάγκες του Ισραήλ για δύο δεκαετίες. Αυτό θα ανακουφίσει τα μέγιστα το ισραηλινό κράτος, καθώς η χώρα εξαρτάται πλήρως από την εισαγωγή ενέργειας από τρίτες χώρες, η οποία της κοστίζει 1 δισεκατομμύριο δολάρια το χρόνο. Ποσό που εκτιμάται ότι θα μειωθεί στα 400 εκατομμύρια δολάρια ετησίως, την ώρα που θ' αρχίσει να εξορύσσεται φυσικό αέριο από το Ταμάρ, το ένα από τα δύο κοιτάσματα.
Και οι προοπτικές για το Τελ Αβίβ γίνονται ακόμη καλύτερες, μετά την ανακοίνωση της «Noble Energy» ότι εντοπίστηκε και τρίτο κοίτασμα, το Λεβιάθαν, το οποίο είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, καθώς τα αποθέματά του, κατά προσέγγιση, αποτιμώνται στα 450 δισεκατομμύρια κ.μ. Αν το συγκεκριμένο κοίτασμα αξιοποιηθεί, υποστήριζαν ενθουσιασμένοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι, τότε το Ισραήλ θα είναι σε θέση ακόμη και να εξάγει φυσικό αέριο προς την Ασία και την Ευρώπη, γεγονός που εκτιμάται ότι θα του εξοικονομήσει 40 δισεκατομμύρια δολάρια σε βάθος χρόνου, εκ των οποίων 16 δισεκατομμύρια θα πηγαίνουν κατευθείαν στα κρατικά ταμεία ως έσοδα.
Λιβανικό «αγκάθι» στα ισραηλινά σχέδια
Στα αισιόδοξα αυτά ισραηλινά σενάρια, εμπόδιο αποτελεί ο Λίβανος, ο οποίος διεκδικεί μέρος, αν όχι ολόκληρη την κυριότητα των κοιτασμάτων, υποστηρίζοντας ότι βρίσκονται σε λιβανικά χωρικά ύδατα. Εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Υποδομών παρουσίασε σειρά χαρτών της περιοχής που έχουν εκπονηθεί από τη «Noble Energy» και όπου ισχυρίζεται ότι τα κοιτάσματα βρίσκονται σε ισραηλινά χωρικά ύδατα. Ωστόσο, εφόσον το Ισραήλ και ο Λίβανος βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση και δεν υπάρχει συμφωνία ειρήνης, δεν έχουν καθοριστεί τελικώς και τα σύνορα των δύο χωρών, ούτε η υφαλοκρηπίδα, δηλαδή τα όρια των χωρικών υδάτων τους, κάτι που σημαίνει ότι ουδείς μπορεί με βεβαιότητα να διεκδικήσει όχι μόνο την κυριότητα των όποιων κοιτασμάτων αλλά ούτε να προχωρήσει σε εκμετάλλευσή τους.
Ταυτόχρονα, την κατάσταση περιπλέκει και το γεγονός ότι δεν υπάρχει ακόμη νομοθεσία ενεργειακής διαχείρισης στο Λίβανο (ο συντονισμός της ανάπτυξης των όποιων ενεργειακών πόρων έχει ανατεθεί στη νορβηγική ενεργειακή εταιρεία «Petroleum Geo-Service») και αυτό γιατί οι θρησκευτικές σέκτες που δυναστεύουν την πολιτική ζωή του τόπου διαγκωνίζονται ακόμη για το ποιος, στο πλαίσιο αυτού του κατακερματισμένου συστήματος, θα έχει τον τελικό λόγο επί του ελέγχου των ενεργειακών πόρων της χώρας.
Εκατέρωθεν κούρσα για το φυσικό αέριο
Στο σημείο αυτό, δεν μπορεί κανείς να μην υποθέσει ότι στις, κεκλεισμένων των θυρών, συναντήσεις που είχαν ο Σύρος Πρόεδρος και ο Σαουδάραβας μονάρχης με τις λιβανικές πολιτικές δυνάμεις τέθηκε επί τάπητος και μια προσπάθεια εύρεσης μιας κοινά αποδεκτής φόρμουλας διαχείρισης των ενεργειακών πόρων της χώρας, η οποία, εννοείται, θα διασφαλίζει και τη δυνατότητα επενδύσεων εκ μέρους τους στη νέα επικερδή δραστηριότητα. Μια φόρμουλα που θα αποτρέψει τυχόν εμφύλιες εντάσεις και δε θα επιτρέψει να αξιοποιηθεί η όποια λίστα υπόπτων για τη δολοφονία Χαρίρι για πρόκληση εμφύλιας έντασης.
Τα ισραηλινά συμφέροντα, από την άλλη, θα εξυπηρετούνταν ιδιαιτέρως στην προοπτική μιας εμφύλιας έντασης στο Λίβανο (άλλωστε είναι γνωστές οι αλλεπάλληλες ισραηλινές παρεμβάσεις σε αυτήν την κατεύθυνση, είτε διά μέσου υποστήριξης μίας από τις λιβανικές παρατάξεις, είτε διά μέσου κατασκοπευτικών δικτύων, με δολιοφθορές, προβοκάτσιες κλπ.), έτσι ώστε να δοθεί και το τελικό πρόσχημα για εξαπόλυση μιας ολομέτωπης στρατιωτικής επίθεσης κατά του Λιβάνου. Μια τέτοια επίθεση δε θα είναι μόνο η «απάντηση» για την ταπεινωτική ήττα του ισραηλινού στρατού το 2006, από τη λιβανική αντίσταση.
Μια τέτοια επίθεση έχει ζωτική σημασία για τα ενεργειακά σχέδια του Ισραήλ, αφού, εκτός της κυριότητας των κοιτασμάτων, θα του διασφαλίζει το εξής σημαντικότατο: Την ασφάλεια των όποιων εγκαταστάσεων εξόρυξης φυσικού αερίου ανεγερθούν. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αν πραγματικά δεν ισοπεδωθεί κάθε ένοπλη δύναμη αντίστασης στο Λίβανο, αλλά και ο ίδιος ο λιβανικός στρατός, και μάλιστα μέχρι το 2012, οπότε προγραμματίζεται να λειτουργήσει το πρώτο κοίτασμα. Μόνο που μια τέτοια ενέργεια είναι ηλίου φαεινότερο ότι θα πυροδοτήσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στον αραβικό κόσμο και ουδείς μπορεί ν' αποκλείσει το ενδεχόμενο να εμπλακούν σε μια τέτοια σύρραξη και άλλες αραβικές χώρες.
Υπό την έννοια αυτή, είναι μάλλον προφανές γιατί όλη η ανησυχία και όλα τα βλέμματα στρέφονται προς την ισραηλινο-λιβανική μεθόριο «φωτογραφίζοντάς» την ως το πιθανότερο σημείο «ανάφλεξης» στη Μέση Ανατολή. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι το αιματηρό επεισόδιο αυτής της βδομάδας ήταν μια «πρόβα τζενεράλε» για όσα σχεδιάζονται, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι προετοιμάζεται το έδαφος για μια νέα πολεμική σύρραξη. Πόσο μάλλον, που η ύπαρξη μιας νέας πηγής ενέργειας αντικειμενικά θέτει και νέα δεδομένα στο πλαίσιο των γενικότερων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και διαγκωνισμών που βρίσκονται σε εξέλιξη για την ευρύτερη, γεωστρατηγική και ενεργειακά, πολύτιμη περιοχή.
Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ
http://www2.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=5784443
