Γράφει ο Ανδρέας Σταλίδης.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 14 Ιανουαρίου 2020.
Η Δέσποινα Αχλαδιώτου, κυρά της Ρω, γεννήθηκε το 1890 στο Καστελλόριζο, το μεγαλύτερο νησί του ομώνυμου συμπλέγματος, στο οποίο ανήκουν 13 ακόμη νησιά και βραχονησίδες: Άγιος Γεώργιος, Αγριέλαια, Βουτσάκια, Μεγάλο Μαύρο Ποϊνί, Μικρό Μαύρο Ποϊνί, Πολύφαδος ένα, Πολύφαδος δύο, Ρω, Σαβούρα, Στρογγυλή, Τραγονέρα, Ψωμί και Ψωραδιά. Το επίσημο όνομα του νησιού είναι Μεγίστη, ως το μέγιστο στο σύμπλεγμα.
Το 1924 εγκαταστάθηκε με τον σύζυγό της, Κώστα Αχλαδιώτη, και την τυφλή μητέρα της στην Ρω, και ασχολήθηκαν με την κτηνοτροφία. Το 1940 ο άντρας της πέθανε μέσα στην ψαρόβαρκα προς το Καστελλόριζο κατά τη μεταφορά του στον γιατρό του νησιού. Τα σινιάλα δεν έγιναν εγκαίρως αντιληπτά και έτσι υπήρξε καθυστέρηση στη μεταφορά.
Το Καστελλόριζο ανήκε στην Ιταλία κατά την έναρξη του 2ου παγκοσμίου πολέμου. Αποβιβάστηκαν αρχικά οι Βρετανοί το 1941, όμως έφυγαν και επανήλθαν οι Ιταλοί. Στις 13.9.1943 το αντιτορπιλικό «Ναύαρχος Κουντουριώτης» κατέπλευσε και απελευθέρωσε το νησί. Τους επόμενους δύο μήνες Γερμανικά αεροσκάφη το βομβαρδίζουν. Οι περισσότεροι κάτοικοι προσέφυγαν στην Γάζα της Παλαιστίνης.
Η Δέσποινα Αχλαδιώτου παρέμεινε στην Ρω και είχε αντιστασιακή δράση στο ελληνικό φυλάκιο. Από τότε ξεκίνησε να υψώνει την ελληνική σημαία εκεί, κάθε μέρα, για 39 ολόκληρα χρόνια, μέχρι το 1982, όταν απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών.
Μετά την απελευθέρωση του 1945, το νησί πυρπολήθηκε από τους Συμμάχους(!) για να αποφευχθούν οι λεηλασίες. Οι κάτοικοι του νησιού επέστρεψαν αλλά όχι χωρίς απώλειες, καθότι ένα από τα τρία πλοία της επιστροφής κάηκε και πνίγηκαν 33 άνθρωποι.
Το 1947, το Καστελόριζο ως μέρος των Δωδεκανήσων, περιήλθε στην κυριαρχία της Ελλάδας στη Συνθήκη των Παρισίων.
Τον Αύγουστο του 1975, κατά την ολιγοήμερη απουσία της λόγω υγείας, ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ με συνοδεία δύο ατόμων ύψωσε την τουρκική σημαία στην Ρω. Δεύτερη τουρκική σημαία τοποθετήθηκε στην βραχονησίδα Στρογγύλη, που αποτελεί το ανατολικότερο άκρο της Ελλάδος. Λίγες ημέρες μετά, κατέπλευσε το ανθυποβρυχιακό σκάφος «Γ. Πεζόπουλος» για συμπαράσταση. Οι παρενοχλήσεις έληξαν εκεί. Τη συνέχεια την είδαμε στα Ίμια το 1996. (βλ. σχετικό άρθρο «Αντώνης Βεζυρόπουλος, ο κύρης των Ιμίων»)
Η Κυρά της Ρω βραβεύθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας με μετάλλιο για τις υπηρεσίες της κατά τον πόλεμο, την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, τον Δήμο Ρόδου κλπ.
Το μήνυμά που μας άφησε μας εμψυχώνει μέχρι σήμερα που αναδεικνύεται η σημασία του Καστελλορίζου για τον ελληνισμό.
«Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τ’ αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την Ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες. Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις Τουρκικές ακτές. Την Ελληνική Σημαία θέλω να μου τη βάλουν μαζί μου στον Τάφο»
http://www.antibaro.gr/article/25738
