21 Απρίλιος 2019, 18:03
Του Κλέαρχου Α. Κυριακίδη*
ΑΝ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΒΡΥΩΝΗ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Ο «ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ», ΠΟΣΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΞΗΓΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ, ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Ο Δρ Βρυώνης θεωρούσε ότι, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η Κωνσταντινούπολη, η Ίμβρος, η Τένεδος, τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ και τόσα άλλα μέρη υποβλήθηκαν στην ίδια συνεχιζόμενη τουρκική πολιτική. Αυτή η πολιτική, προφανώς παραμένει ίδια μέχρι σήμερα, αλλά πόσοι το συνειδητοποιούν;
Ο αείμνηστος Δρ Σπύρος Βρυώνης Jr. ήταν ένας αξιόλογος Αμερικανός ακαδημαϊκός με ελληνική καταγωγή από την Κεφαλλονιά. Γεννήθηκε στο Μέμφις του Τενεσί στις 18 Ιουλίου 1928 και πέθανε στο Σακραμέντο της Καλιφόρνιας στις 11 Μαρτίου 2019. Ήταν 90 ετών.
Κατά τη διάρκεια μιας μακρόχρονης ακαδημαϊκής καριέρας, ο Δρ Βρυώνης ανήκε στις αλληλοσυνδεόμενες επιστήμες της Ιστορίας, της Βυζαντινολογίας, των Ελληνικών Σπουδών και των Σπουδών της Εγγύς Ανατολής. Σπούδασε και εργάστηκε σε κορυφαία αμερικανικά ιδρύματα. Ένα παράδειγμα είναι το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου, το 1956, ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Η εσωτερική ιστορία του Βυζαντίου κατά τη διάρκεια των προβλημάτων, 1057-81».
Η Μικρά Ασία
Μετά το 1956, Δρ Βρυώνης έγραψε διάφορα βιβλία και άρθρα, όπως το βιβλίο «The decline of medieval Hellenism in Asia Minor and the process of Islamization from the eleventh through the fifteenth century» (University of California Press, 1971). Σε αυτό, ο Δρ Βρυώνης μελέτησε την «παρακμή» των ελληνορθόδοξων χριστιανών στη Μικρά Ασία από τον εντέκατο μέχρι τον δέκατο πέμπτο αιώνα. Όπως υποδηλώνει ο τίτλος του βιβλίου, ο Δρ Βρυώνης εξήγησε αυτήν την «παρακμή» σε σχέση με «τη διαδικασία του ισλαμισμού».
Σε αυτό και σε άλλα βιβλία, ο Δρ Βρυώνης απέδειξε ότι αυτή η «διαδικασία» περιελάμβανε διάφορα στάδια. Η «διαδικασία» ξεκίνησε με ένοπλες εισβολές, οι οποίες οδήγησαν σε θανάτους, στην κατάκτηση εδάφους και σε λεηλασία, αποικισμό και πληθυσμιακή μείωση. Επίσης, η «διαδικασία» επέβαλε την υποδούλωση των ατόμων που έπεσαν στα χέρια του κατακτητή και την εφαρμογή των διακριτικών μέτρων με σκοπό την υπόταξη των επιζώντων χριστιανών και άλλων μη μουσουλμάνων. Τέτοια μέτρα περιελάμβαναν την αφομοίωση, τη διαιώνιση της δουλείας, την κατάσχεση των περιουσιών, τη μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά, την αλλαγή των τοπωνυμίων και την κοινοτικοποίηση της κοινωνίας υπό την υπεροχή του κατακτητή. Έτσι, δημιουργήθηκε και διατηρήθηκε το οθωμανικό τουρκικό κράτος, το οθωμανικό χαλιφάτο και η οθωμανική αυτοκρατορία. Αυτή λειτουργούσε με την εθελοντική ή εξαναγκασμένη βοήθεια πολλών υποκειμένων μετά την υποταγή τους.
Η «διαδικασία» διαδραματίστηκε και στην Κύπρο μετά την πρώτη οθωμανική τουρκική εισβολή του 1570 και την επακόλουθη τουρκική κατάκτηση του 1571. Επίσης, μια παραλλαγή της έχει εφαρμοστεί στην Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ), ιδιαίτερα στις περιοχές υπό τουρκικήν κατοχήν μετά τις δύο τουρκικές εισβολές του 1974.
Η Κωνσταντινούπολη
Στο τελευταίο στάδιο της καριέρας του, ο Δρ Βρυώνης έγραψε ένα περιεκτικό βιβλίο, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2005 από τον εκδότη Greekworks.com. Μεταφράστηκε από τον Λευτέρη Γιαννακουδάκη και κυκλοφόρησε στα Ελληνικά το 2007 με τον τίτλο «O Μηχανισμός της Καταστροφής: Το τουρκικό πογκρόμ της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 και ο αφανισμός της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης» (Εστία, 2007).
Το βιβλίο αποτελείται από πάνω από 600 σελίδες, όπου απεικονίζονται, με συγκλονιστικές φωτογραφίες του Δημητρίου Καλούμενου, αποχαρακτηρισμένα έγγραφα και άλλες πρωτογενείς πηγές. Χρησιμοποιώντας αυτές, ο Δρ Βρυώνης εξηγεί την προέλευση, τη φύση και τις συνέπειες του διήμερου πογκρόμ («pogrom»), δηλαδή την επίθεση εναντίον Ελλήνων χριστιανών και άλλων στην Κωνσταντινούπολη στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955.
Ο Δρ Βρυώνης αποδεικνύει ότι το πογκρόμ οργανώθηκε από το τουρκικό κράτος, αλλά προηγήθηκαν διάφορες εξελίξεις, οι οποίες προετοίμασαν το έδαφος, όπως οι σφαγές και οι απελάσεις των Ελλήνων χριστιανών από τη Μικρά Ασία και αλλού, ειδικά μετά το 1914. Αυτές ανήκαν σε έναν ευρύτερο κατάλογο γενοκτονιών και άλλων εγκλημάτων που προκάλεσε η Τουρκία εις βάρος των χριστιανικών μειονοτήτων, ειδικά μετά το 1894. Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι το θέμα ενός νέου ακαδημαϊκού βιβλίου των Benny Morris and Dror Ze’evi, The Thirty-Year Genocide Turkey’s Destruction of Its Christian Minorities, 1894-1924 (Harvard University Press, 2019).
Του πογκρόμ του 1955 προηγήθηκαν και διάφορες κρατικές καταπιέσεις. Για παράδειγμα, από το 1923 έως το 1938, το δήθεν «κοσμικό» καθεστώς του Mustafa Kemal υιοθέτησε μια σειρά διακριτικών «νόμων» με θρησκευτικό χαρακτήρα. Ένας τέτοιος «νόμος» θεσπίστηκε στις 4 Ιουνίου 1932 και ουσιαστικά απαγόρευε στους χριστιανούς και άλλους μη μουσουλμάνους να ενταχθούν σε ορισμένα επαγγέλματα, όπως αυτά των δικηγόρων και των γιατρών.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στη Γερμανία, από το 1933, το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ εμπνεύστηκε από τον Kemal και υιοθέτησε παρόμοιους «νόμους» εις βάρος των Εβραίων και άλλων «μη Αρίων». (Δείτε, π.χ., Stefan Ihrig, Ataturk in the Nazi Imagination, Harvard University Press, 2014).
Ακόμη χειρότερο ήταν το τι έγινε στην Τουρκία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το τότε «κοσμικό» καθεστώς του Πρωθυπουργού Refik Saydam πραγματοποίησε νέα διάκριση, όταν αναβίωσε μια πρακτική που χρησιμοποιήθηκε προηγουμένως στην Τουρκία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον Μάιο του 1941, η τουρκική κυβέρνηση ίδρυσε «εργατικά τάγματα» και στρατολόγησε υποχρεωτικά τους χριστιανούς, εβραίους και άλλους μη μουσουλμάνους πολίτες της Τουρκίας, οι οποίοι ήταν άρρενες.
Η μια αδικία οδηγούσε στην άλλη, μέχρι που, τελικά, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955, ξετυλίχτηκε το πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη. Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι το πογκρόμ ξέσπασε προς το τέλος της τριμερούς διάσκεψης για την Κύπρο στο Λονδίνο και σε μια εποχή που η τουρκική προπαγάνδα ισχυριζόταν ότι «η Κύπρος είναι τουρκική».
Μεταξύ άλλων συνεπειών, το πογκρόμ είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο Ελλήνων, τον βιασμό γυναικών, την πυρπόληση εκκλησιών και τη λεηλασία καταστημάτων. Επίσης, αύξησε τον εκφοβισμό των Ελλήνων, οι περισσότεροι των οποίων, σταδιακά, ξεριζώθηκαν μόνιμα από την Κωνσταντινούπολη. Επομένως, το πογκρόμ έμοιαζε με τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» κατά των εβραίων στη Γερμανία, στις 9 και 10 Νοεμβρίου 1938.
Αναφερόμενος σε πολλαπλές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών στοιχείων που παρήχθησαν το 1960-61 στη δίκη του Adnan Menderes, του Πρωθυπουργού της Τουρκίας από το 1950 μέχρι το 1960, ο Δρ Βρυώνης εξακρίβωσε ότι το πογκρόμ ήταν ένα καλά οργανωμένο σχέδιο. Ενορχηστρώθηκε κρυφά από τον A. Menderes και από άλλα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης. Στη συνέχεια, από το 1955 έως το 1960, η συνενοχή τους κρύφθηκε.
Στο τέλος της δίκης του, ο A. Menderes κρίθηκε ένοχος για διάφορα εγκλήματα και κρεμάστηκε. Ωστόσο, σήμερα, αυτός ο εγκληματίας παραμένει ήρωας του Προέδρου Erdogan στην Τουρκία. Στις 26 Δεκεμβρίου 2014, ο Πρόεδρος Ερντογάν παρατήρησε με περηφάνια ότι: «Μια μεγάλη Τουρκία, μια φορά πάλι» ήταν το όνειρο του αείμνηστου Adnan Menderes, του Turgut Οzal και του Necmettin Erbakan». Στις 17 Απριλίου 2017, ο Πρόεδρος Erdogan επισκέφθηκε τους τάφους και των τριών. (Πηγές: www.tccb.gov.tr/en/news/542/3445/our-love-for-a-great-turkey-once-again-has-never-been-lost και www.tccb.gov.tr/en/news/542/74799/president-erdogan-visits-graves-of-ozal-menderes-and-erbakan )
Η Ίμβρος, η Τένεδος και η Κύπρος
Προς το τέλος του βιβλίου του, ο Δρ Βρυώνης παρατήρησε ότι στα χρόνια μετά το πογκρόμ στη Κωνσταντινούπολη το 1955, η Τουρκία κατάφερε να ξεριζώσει σχεδόν όλους τους Έλληνες και τους άλλους χριστιανούς από την Ίμβρο, την Τένεδο και τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ. Επίσης, η Τουρκία πέτυχε την τουρκοποίηση και τον εξισλαμισμό αυτών των εδαφών.
Ο Δρ Βρυώνης θεωρούσε ότι, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η Κωνσταντινούπολη, η Ίμβρος, η Τένεδος, τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ και τόσα άλλα μέρη υποβλήθηκαν στην ίδια συνεχιζόμενη τουρκική πολιτική. Αυτή η πολιτική, προφανώς, παραμένει ίδια μέχρι σήμερα, αλλά πόσοι το συνειδητοποιούν;
Ο «μηχανισμός της καταστροφής»
Συνολικά, τα έργα του Δρος Βρυώνη παρέχουν μια προειδοποίηση που δεν πρέπει ποτέ να αγνοηθεί. O «μηχανισμός της καταστροφής» βασίζεται σε μια εγγενώς επιθετική, άσπλαχνη και αντιδημοκρατική τουρκική κρατική ιδεολογία. Συνδυάζει τα ίχνη του Οθωμανισμού με στοιχεία του Κεμαλισμού, του κοινοτισμού, του εθνικισμού, του αυταρχισμού και τον μιλιταρισμού.
Όταν ενεργοποιηθεί ο «μηχανισμός της καταστροφής», είναι ικανός να σπρώξει την Τουρκία (ι) να πετύχει τον εθνοθρησκευτικό καθαρισμό μαζί με τον αποικισμό, (ιι) να επιβάλει άλλες απάνθρωπες πράξεις, και (ιιι) να αποκρύψει τα εγκλήματα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με διάφορους τρόπους, π.χ. μέσω της κάλυψης, της προπαγάνδας, της λογοκρισίας και της κατάχρησης του «νόμου».
Συνοψίζοντας, αν κάποιος διαβάσει τα έργα του Δρος Βρυώνη, μπορεί να κατανοήσει τι πραγματικά σημαίνει ο «μηχανισμός της καταστροφής», πόσο επικίνδυνος είναι και πώς εξηγεί τις προηγούμενες, τις πρόσφατες και τις συνεχιζόμενες πράξεις της Τουρκίας.
Η παγκόσμια ακαδημία οφείλει στον Δρα Βρυώνη ένα τεράστιο χρέος ευγνωμοσύνης. Ήταν ένας ευρυμαθής ακαδημαϊκός, που μας χάρισε μια ουσιαστική πνευματική κληρονομιά.
Κλείνοντας, εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του. Αιωνία η μνήμη.
*Επίκουρος Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus.
Οι απόψεις του είναι προσωπικές
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/564334/mnimi-spyrou-vryoni-jr-19282019
https://www.onisilos.gr/?p=23877
Του Κλέαρχου Α. Κυριακίδη*
ΑΝ ΔΙΑΒΑΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΒΡΥΩΝΗ, ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΝΟΗΣΕΙ ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ Ο «ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ», ΠΟΣΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΕΞΗΓΕΙ ΤΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ, ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Ο Δρ Βρυώνης θεωρούσε ότι, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η Κωνσταντινούπολη, η Ίμβρος, η Τένεδος, τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ και τόσα άλλα μέρη υποβλήθηκαν στην ίδια συνεχιζόμενη τουρκική πολιτική. Αυτή η πολιτική, προφανώς παραμένει ίδια μέχρι σήμερα, αλλά πόσοι το συνειδητοποιούν;
Ο αείμνηστος Δρ Σπύρος Βρυώνης Jr. ήταν ένας αξιόλογος Αμερικανός ακαδημαϊκός με ελληνική καταγωγή από την Κεφαλλονιά. Γεννήθηκε στο Μέμφις του Τενεσί στις 18 Ιουλίου 1928 και πέθανε στο Σακραμέντο της Καλιφόρνιας στις 11 Μαρτίου 2019. Ήταν 90 ετών.
Κατά τη διάρκεια μιας μακρόχρονης ακαδημαϊκής καριέρας, ο Δρ Βρυώνης ανήκε στις αλληλοσυνδεόμενες επιστήμες της Ιστορίας, της Βυζαντινολογίας, των Ελληνικών Σπουδών και των Σπουδών της Εγγύς Ανατολής. Σπούδασε και εργάστηκε σε κορυφαία αμερικανικά ιδρύματα. Ένα παράδειγμα είναι το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, όπου, το 1956, ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο «Η εσωτερική ιστορία του Βυζαντίου κατά τη διάρκεια των προβλημάτων, 1057-81».
Η Μικρά Ασία
Μετά το 1956, Δρ Βρυώνης έγραψε διάφορα βιβλία και άρθρα, όπως το βιβλίο «The decline of medieval Hellenism in Asia Minor and the process of Islamization from the eleventh through the fifteenth century» (University of California Press, 1971). Σε αυτό, ο Δρ Βρυώνης μελέτησε την «παρακμή» των ελληνορθόδοξων χριστιανών στη Μικρά Ασία από τον εντέκατο μέχρι τον δέκατο πέμπτο αιώνα. Όπως υποδηλώνει ο τίτλος του βιβλίου, ο Δρ Βρυώνης εξήγησε αυτήν την «παρακμή» σε σχέση με «τη διαδικασία του ισλαμισμού».
Σε αυτό και σε άλλα βιβλία, ο Δρ Βρυώνης απέδειξε ότι αυτή η «διαδικασία» περιελάμβανε διάφορα στάδια. Η «διαδικασία» ξεκίνησε με ένοπλες εισβολές, οι οποίες οδήγησαν σε θανάτους, στην κατάκτηση εδάφους και σε λεηλασία, αποικισμό και πληθυσμιακή μείωση. Επίσης, η «διαδικασία» επέβαλε την υποδούλωση των ατόμων που έπεσαν στα χέρια του κατακτητή και την εφαρμογή των διακριτικών μέτρων με σκοπό την υπόταξη των επιζώντων χριστιανών και άλλων μη μουσουλμάνων. Τέτοια μέτρα περιελάμβαναν την αφομοίωση, τη διαιώνιση της δουλείας, την κατάσχεση των περιουσιών, τη μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά, την αλλαγή των τοπωνυμίων και την κοινοτικοποίηση της κοινωνίας υπό την υπεροχή του κατακτητή. Έτσι, δημιουργήθηκε και διατηρήθηκε το οθωμανικό τουρκικό κράτος, το οθωμανικό χαλιφάτο και η οθωμανική αυτοκρατορία. Αυτή λειτουργούσε με την εθελοντική ή εξαναγκασμένη βοήθεια πολλών υποκειμένων μετά την υποταγή τους.
Η «διαδικασία» διαδραματίστηκε και στην Κύπρο μετά την πρώτη οθωμανική τουρκική εισβολή του 1570 και την επακόλουθη τουρκική κατάκτηση του 1571. Επίσης, μια παραλλαγή της έχει εφαρμοστεί στην Κυπριακή Δημοκρατία (ΚΔ), ιδιαίτερα στις περιοχές υπό τουρκικήν κατοχήν μετά τις δύο τουρκικές εισβολές του 1974.
Η Κωνσταντινούπολη
Στο τελευταίο στάδιο της καριέρας του, ο Δρ Βρυώνης έγραψε ένα περιεκτικό βιβλίο, το οποίο δημοσιεύτηκε το 2005 από τον εκδότη Greekworks.com. Μεταφράστηκε από τον Λευτέρη Γιαννακουδάκη και κυκλοφόρησε στα Ελληνικά το 2007 με τον τίτλο «O Μηχανισμός της Καταστροφής: Το τουρκικό πογκρόμ της 6ης-7ης Σεπτεμβρίου 1955 και ο αφανισμός της ελληνικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης» (Εστία, 2007).
Το βιβλίο αποτελείται από πάνω από 600 σελίδες, όπου απεικονίζονται, με συγκλονιστικές φωτογραφίες του Δημητρίου Καλούμενου, αποχαρακτηρισμένα έγγραφα και άλλες πρωτογενείς πηγές. Χρησιμοποιώντας αυτές, ο Δρ Βρυώνης εξηγεί την προέλευση, τη φύση και τις συνέπειες του διήμερου πογκρόμ («pogrom»), δηλαδή την επίθεση εναντίον Ελλήνων χριστιανών και άλλων στην Κωνσταντινούπολη στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955.
Ο Δρ Βρυώνης αποδεικνύει ότι το πογκρόμ οργανώθηκε από το τουρκικό κράτος, αλλά προηγήθηκαν διάφορες εξελίξεις, οι οποίες προετοίμασαν το έδαφος, όπως οι σφαγές και οι απελάσεις των Ελλήνων χριστιανών από τη Μικρά Ασία και αλλού, ειδικά μετά το 1914. Αυτές ανήκαν σε έναν ευρύτερο κατάλογο γενοκτονιών και άλλων εγκλημάτων που προκάλεσε η Τουρκία εις βάρος των χριστιανικών μειονοτήτων, ειδικά μετά το 1894. Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι το θέμα ενός νέου ακαδημαϊκού βιβλίου των Benny Morris and Dror Ze’evi, The Thirty-Year Genocide Turkey’s Destruction of Its Christian Minorities, 1894-1924 (Harvard University Press, 2019).
Του πογκρόμ του 1955 προηγήθηκαν και διάφορες κρατικές καταπιέσεις. Για παράδειγμα, από το 1923 έως το 1938, το δήθεν «κοσμικό» καθεστώς του Mustafa Kemal υιοθέτησε μια σειρά διακριτικών «νόμων» με θρησκευτικό χαρακτήρα. Ένας τέτοιος «νόμος» θεσπίστηκε στις 4 Ιουνίου 1932 και ουσιαστικά απαγόρευε στους χριστιανούς και άλλους μη μουσουλμάνους να ενταχθούν σε ορισμένα επαγγέλματα, όπως αυτά των δικηγόρων και των γιατρών.
Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στη Γερμανία, από το 1933, το ναζιστικό καθεστώς του Χίτλερ εμπνεύστηκε από τον Kemal και υιοθέτησε παρόμοιους «νόμους» εις βάρος των Εβραίων και άλλων «μη Αρίων». (Δείτε, π.χ., Stefan Ihrig, Ataturk in the Nazi Imagination, Harvard University Press, 2014).
Ακόμη χειρότερο ήταν το τι έγινε στην Τουρκία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Το τότε «κοσμικό» καθεστώς του Πρωθυπουργού Refik Saydam πραγματοποίησε νέα διάκριση, όταν αναβίωσε μια πρακτική που χρησιμοποιήθηκε προηγουμένως στην Τουρκία κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τον Μάιο του 1941, η τουρκική κυβέρνηση ίδρυσε «εργατικά τάγματα» και στρατολόγησε υποχρεωτικά τους χριστιανούς, εβραίους και άλλους μη μουσουλμάνους πολίτες της Τουρκίας, οι οποίοι ήταν άρρενες.
Η μια αδικία οδηγούσε στην άλλη, μέχρι που, τελικά, στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955, ξετυλίχτηκε το πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη. Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι το πογκρόμ ξέσπασε προς το τέλος της τριμερούς διάσκεψης για την Κύπρο στο Λονδίνο και σε μια εποχή που η τουρκική προπαγάνδα ισχυριζόταν ότι «η Κύπρος είναι τουρκική».
Μεταξύ άλλων συνεπειών, το πογκρόμ είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο Ελλήνων, τον βιασμό γυναικών, την πυρπόληση εκκλησιών και τη λεηλασία καταστημάτων. Επίσης, αύξησε τον εκφοβισμό των Ελλήνων, οι περισσότεροι των οποίων, σταδιακά, ξεριζώθηκαν μόνιμα από την Κωνσταντινούπολη. Επομένως, το πογκρόμ έμοιαζε με τη «Νύχτα των Κρυστάλλων» κατά των εβραίων στη Γερμανία, στις 9 και 10 Νοεμβρίου 1938.
Αναφερόμενος σε πολλαπλές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των αποδεικτικών στοιχείων που παρήχθησαν το 1960-61 στη δίκη του Adnan Menderes, του Πρωθυπουργού της Τουρκίας από το 1950 μέχρι το 1960, ο Δρ Βρυώνης εξακρίβωσε ότι το πογκρόμ ήταν ένα καλά οργανωμένο σχέδιο. Ενορχηστρώθηκε κρυφά από τον A. Menderes και από άλλα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης. Στη συνέχεια, από το 1955 έως το 1960, η συνενοχή τους κρύφθηκε.
Στο τέλος της δίκης του, ο A. Menderes κρίθηκε ένοχος για διάφορα εγκλήματα και κρεμάστηκε. Ωστόσο, σήμερα, αυτός ο εγκληματίας παραμένει ήρωας του Προέδρου Erdogan στην Τουρκία. Στις 26 Δεκεμβρίου 2014, ο Πρόεδρος Ερντογάν παρατήρησε με περηφάνια ότι: «Μια μεγάλη Τουρκία, μια φορά πάλι» ήταν το όνειρο του αείμνηστου Adnan Menderes, του Turgut Οzal και του Necmettin Erbakan». Στις 17 Απριλίου 2017, ο Πρόεδρος Erdogan επισκέφθηκε τους τάφους και των τριών. (Πηγές: www.tccb.gov.tr/en/news/542/3445/our-love-for-a-great-turkey-once-again-has-never-been-lost και www.tccb.gov.tr/en/news/542/74799/president-erdogan-visits-graves-of-ozal-menderes-and-erbakan )
Η Ίμβρος, η Τένεδος και η Κύπρος
Προς το τέλος του βιβλίου του, ο Δρ Βρυώνης παρατήρησε ότι στα χρόνια μετά το πογκρόμ στη Κωνσταντινούπολη το 1955, η Τουρκία κατάφερε να ξεριζώσει σχεδόν όλους τους Έλληνες και τους άλλους χριστιανούς από την Ίμβρο, την Τένεδο και τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ. Επίσης, η Τουρκία πέτυχε την τουρκοποίηση και τον εξισλαμισμό αυτών των εδαφών.
Ο Δρ Βρυώνης θεωρούσε ότι, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η Κωνσταντινούπολη, η Ίμβρος, η Τένεδος, τα κατεχόμενα εδάφη της ΚΔ και τόσα άλλα μέρη υποβλήθηκαν στην ίδια συνεχιζόμενη τουρκική πολιτική. Αυτή η πολιτική, προφανώς, παραμένει ίδια μέχρι σήμερα, αλλά πόσοι το συνειδητοποιούν;
Ο «μηχανισμός της καταστροφής»
Συνολικά, τα έργα του Δρος Βρυώνη παρέχουν μια προειδοποίηση που δεν πρέπει ποτέ να αγνοηθεί. O «μηχανισμός της καταστροφής» βασίζεται σε μια εγγενώς επιθετική, άσπλαχνη και αντιδημοκρατική τουρκική κρατική ιδεολογία. Συνδυάζει τα ίχνη του Οθωμανισμού με στοιχεία του Κεμαλισμού, του κοινοτισμού, του εθνικισμού, του αυταρχισμού και τον μιλιταρισμού.
Όταν ενεργοποιηθεί ο «μηχανισμός της καταστροφής», είναι ικανός να σπρώξει την Τουρκία (ι) να πετύχει τον εθνοθρησκευτικό καθαρισμό μαζί με τον αποικισμό, (ιι) να επιβάλει άλλες απάνθρωπες πράξεις, και (ιιι) να αποκρύψει τα εγκλήματα και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με διάφορους τρόπους, π.χ. μέσω της κάλυψης, της προπαγάνδας, της λογοκρισίας και της κατάχρησης του «νόμου».
Συνοψίζοντας, αν κάποιος διαβάσει τα έργα του Δρος Βρυώνη, μπορεί να κατανοήσει τι πραγματικά σημαίνει ο «μηχανισμός της καταστροφής», πόσο επικίνδυνος είναι και πώς εξηγεί τις προηγούμενες, τις πρόσφατες και τις συνεχιζόμενες πράξεις της Τουρκίας.
Η παγκόσμια ακαδημία οφείλει στον Δρα Βρυώνη ένα τεράστιο χρέος ευγνωμοσύνης. Ήταν ένας ευρυμαθής ακαδημαϊκός, που μας χάρισε μια ουσιαστική πνευματική κληρονομιά.
Κλείνοντας, εκφράζω τα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του. Αιωνία η μνήμη.
*Επίκουρος Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus.
Οι απόψεις του είναι προσωπικές
ΠΗΓΗ:http://www.sigmalive.com/simerini/politics/564334/mnimi-spyrou-vryoni-jr-19282019
https://www.onisilos.gr/?p=23877
