Ξαφνικά το όνειρο του γιατρού μπαίνει σε δεύτερη μοίρα.Η Νίκη, πολύτεκνη μητέρα, ο Δημήτρης, πρωτοπόρος ερευνητής που απογοητεύτηκε, η Ντόρα, καρκινοπαθής και άπορη μητέρα και η Ζωή, που συνέρχεται από βαριά κατάθλιψη, κάποτε αποθεώθηκαν από τα ΜΜΕ, τους φίλους και τους καθηγητές, ως «διάνοιες» και «αριστούχοι».
Σήμερα θεωρούνται παράσιτα του συστήματος. Στην Ιατρική Σχολή Αθηνών (και όχι μόνο) πίσω από τους «αιώνιους» φοιτητές, όπως τους χαρακτηρίζει το υπουργείο Παιδείας, υπάρχει ένα παρελθόν με χιλιάδες ώρες μελέτης, με υποτροφίες, αριστεία και επαίνους.
Είναι μόνο τέσσερις, από τους 1.000 φοιτητές επί πτυχίω της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, που απειλούνται με διαγραφή και αποδεικνύουν πως «όταν κάνεις σχέδια ο Θεός γελάει». «Και ο Λοβέρδος διαγράφει» συμπληρώνουν. (Το πλήρες ονοματεπώνυμό τους, στη διάθεση των Πρυτανικών Αρχών, εφόσον ζητηθεί.)
* ΖΩΗ Κ.
Με πόνο ψυχής άφησα τη σχολή
Πέρσι, έπειτα από μεγάλη προσπάθεια, κατάφερα κι έδωσα ένα μάθημα
«Ολα αυτά τα χρόνια που απείχα, το μυαλό μου ήταν εκεί. Πώς να σ'το πω, είναι η κατασκευή μου γι' αυτό. "Αν δεν γίνεις εσύ γιατρός, ποιος θα γίνει;", μου έλεγαν όλοι όταν με έβλεπαν να απομακρύνομαι».
Φλας μπακ. Δεκαέξι χρόνια πριν, στις πρώτες θέσεις της βαθμολογικής κατάταξης των επιτυχόντων στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, είδε γραμμένο το όνομά της: Ζωή Κ. Ούτε που της περνούσε από το μυαλό ότι σήμερα θα είναι ακόμα φοιτήτρια και μάλιστα υποψήφια για διαγραφή. Αλλωστε, η πορεία της ώς τότε δεν επέτρεπε τέτοιου είδους σενάρια: έπαινοι, αριστεία, βαθμοί μέχρι τον Θεό, υποτροφία στην Ιατρική - η Ζωή είχε διαπρέψει στις Πανελλαδικές, ήταν το παράδειγμα των καθηγητών, το καμάρι των γονιών της.
Με την είσοδό της στο πανεπιστήμιο, πάτησε ακόμα περισσότερο το γκάζι. «Τα πρώτα 3,5 χρόνια περνούσα όλα τα μαθήματα. Δεν άφηνα τίποτα, ούτε για τον Σεπτέμβριο. Κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν μπορώ να διαβάσω άλλο», λέει η 35χρονη φοιτήτρια επί πτυχίω. «Χρωστάω 11 μαθήματα από τα 61», λέει καθώς εξιστορεί τι συνέβη και απομακρύνθηκε από τις σπουδές της.
«Είχα πολύ φόρτο. Το διάβασμα μου είχε γίνει έμμονη ιδέα. Δεν είχα καταλάβει τι συνέβαινε και ότι υπήρχε ιατρικό πρόβλημα. Είχα κατάθλιψη», λέει σήμερα έπειτα από 8 χρόνια ψυχοθεραπείας και ενώ η ίδια ακολουθεί ακόμα φαρμακευτική αγωγή. «Η μητέρα μου είναι επίσης καταθλιπτική. Το δικό μου πρόβλημα εμφανίστηκε στην εφηβεία, όμως τότε κανείς δεν το κατάλαβε. Ωσπου μου βγήκε μια φοβερή φοβία για το διάβασμα και μια αίσθηση ανικανότητας. Είχα φτάσει σε σημείο να πάρω ηρεμιστικό για να πάω στη σχολή. Εγώ που, ως μαθήτρια, έμενα σε προάστιο του Πειραιά και δεν δέχτηκα ποτέ να με πάει η μητέρα μου στο σχολείο, εγώ που απαγόρευα στην οικογένειά μου να με περιμένει απέξω όταν έδινα Πανελλαδικές, ξαφνικά ήθελα τη μαμά μου για να κάνω εγγραφή στο πανεπιστήμιο. Δεν άντεχα μόνη. Η εγγραφή διαρκεί πέντε λεπτά. Ομως αυτό το λέει κάποιος υγιής. Οχι κάποιος που έχει κατάθλιψη», λέει η Ζωή.
Πέρσι, έπειτα από μεγάλη προσπάθεια, κατάφερε και έδωσε ένα μάθημα. «Εδωσα γυναικολογία και πήρα 7. Σταδιακά, η κατάστασή μου βελτιώνεται», παρατηρεί η ίδια. Στο δικό της ιατρικό ζήτημα, προστέθηκαν και οικογενειακά προβλήματα. «Δεν έχω γνωρίσει κάποιον φοιτητή στην Ιατρική που να τα έγραψε στα παλιά του τα παπούτσια. Οι περισσότεροι εμφάνισαν κατάθλιψη και άλλες αγχώδεις διαταραχές», λέει και συνεχίζει «με πόνο ψυχής την αφήσαμε τη σχολή. Οταν μπαίνεις στην Ιατρική, έχεις κάνει επένδυση σ' αυτό. Και δεν μπορείς να κάνεις κάτι άλλο».
Η 1η Οκτωβρίου είναι σημαδιακή ημέρα για την ίδια, γιατί επιστρέφει στις επάλξεις. «Θέλω με την ησυχία μου να ξεκινήσω να δίνω μαθήματα - συστηματικά, όχι ένα-δύο τον χρόνο. Εχω τελειώσει με τα εργαστήρια και τις κλινικές, με χαρά αν γινόμουν δεκτή, θα ξαναπήγαινα. Σχέδια για μετά δεν μπορώ να κάνω. Στη ζωή μού έχουν συμβεί πολλές ανατροπές, θέλω να συμμετέχω στο πανεπιστήμιο, μπορεί να τελειώσω σε ένα χρόνο αν νιώσω ότι η σχολή με αγκαλιάζει. Αν νιώσω αποδεκτή σε ένα περιβάλλον, θέλω να πάρω πτυχίο και να δουλέψω πάνω σε αυτό. Δεν μπορώ να καταλάβω ποια είναι η ζημιά στο κράτος. Δεν κοστίζω στο κράτος. Και δεν είμαι ο χειρότερος άνθρωπος του κόσμου. Μπορεί να είμαι και το καλό παράδειγμα για κάποιους, γιατί παρά τις δυσκολίες, κράτησα το στόχο μου ζωντανό».
Θέλω μόνο να πάρω το πτυχίο μου
Η δική μου περίπτωση αφορά υπερβάλλοντα ακαδημαϊκό ζήλο
«Μπήκα στη σχολή μετά από συμβουλές άλλων. Μου άρεσαν τα Μαθηματικά και η Φυσική και όλοι με συμβούλεψαν να πάω στη σχολή που έχει την καλύτερη επαγγελματική αποκατάσταση. Τι θα γίνει το παιδί; Γιατρός», λέει ο Δημήτρης Β. Πριν από 19 χρόνια μπήκε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών. «Ημουν στους πέντε πρώτους εισακτέους. Η δική μου περίπτωση αφορά υπερβάλλοντα ακαδημαϊκό ζήλο», λέει ο Δημήτρης Β.
«Κατάφερα να είμαι συνεπής τα πρώτα χρόνια, ώσπου στο 3ο έτος έκανα μια εργασία που βασιζόταν σε Μαθηματικά και Φυσική. Με απλά λόγια, ήταν μια προσομοίωση ενός κυττάρου στον υπολογιστή. Μπορούσες να δεις τι θα επιφέρει το κάθε φάρμακο στο κύτταρο. Αυτό το πρόγραμμα ενθουσίασε τους καθηγητές και πήρε πολύ καλές κριτικές από ένα από τα μεγαλύτερα επιστημονικά περιοδικά, το "London Journal of Psychology". Για έξι χρόνια αφοσιώθηκα σε αυτή την εργασία. Οι καθηγητές μου με παρότρυναν να στραφώ προς τα εκεί. Δεν μου είπαν ποτέ ότι δεν πρέπει να ασχολούμαι με τη σχολή, αλλά μου έδειχναν ότι αυτή η ανακάλυψη προέχει», ισχυρίζεται ο Δημήτρης. Σήμερα εργάζεται εθελοντικά ως ψυχοθεραπευτής και έχει εγκαταλείψει την πρωτοποριακή έρευνα που είχε κάνει τότε. «Αν ήταν μέσα στο σύστημα και πατούσε σε μια προηγούμενη, ήδη υπάρχουσα έρευνα, θα είχε αποθεωθεί. Ηταν όμως πρωτογενής, μια τρελή ιδέα μου - χωρίς να έχω ψάξει, είπα, ας φτιάξω αυτό να δω αν θα αρέσει στους καθηγητές μου».
«Τώρα έχω παρατήσει ό,τι κάνω και διαβάζω όσο μπορώ. Σε αυτή την εξεταστική, θα διαβάσω τα SOS όπως όλοι. Ποτέ δεν ήμουν αυτής της νοοτροπίας - έτσι δεν χωνεύεται η γνώση. Εχω περάσει τα μισά μαθήματα και χρωστάω 15 κλινικές», τονίζει ο ίδιος. «Ανήκω σε αυτούς που εξαιρούνται από τις διαγραφές, γιατί πήγαινα και έκανα εγγραφή τα τελευταία δύο χρόνια. Αν δεν αλλάξει κάτι στην τροπολογία, θα είμαι φοιτητής μέχρι τον Απρίλιο και μετά θα αποφασίσουν οι Οργανισμοί των Πανεπιστημίων για το μέλλον μου. Αυτό που θέλω είναι να πάρω το πτυχίο μου, να δουλέψω ως ψυχοθεραπευτής και να κάνω ένα μεταπτυχιακό».
* ΝΙΚΗ Λ.
Οταν το παιδί σου σε έχει ανάγκη...
Ετοιμάζομαι να ξαναμπώ σε πρόγραμμα, να δώσω τρία μαθήματα
«ΗΙατρική ήταν το παιδικό μου όνειρο. Ούσα παντρεμένη και μητέρα, κατάφερα να το πραγματοποιήσω» λέει η Νίκη Λ., πολύτεκνη μητέρα τεσσάρων παιδιών και φοιτήτρια επί πτυχίω στην Ιατρική Αθηνών. «Μπήκα με κατατακτήριες εξετάσεις από το τμήμα Βιολογίας. Ημουν 30 ετών και είχα ήδη τον ένα μου γιο. Αποφασίσαμε με τον άντρα μου να φύγω από την Ηγουμενίτσα όπου μέναμε τότε και να πάω στην Αθήνα, μέχρι να τελειώσω τη σχολή». Με το παιδί στο ένα χέρι και τους τόμους των βιβλίων στο άλλο, ήρθε στο σπίτι των γονιών της, για να μπορεί να πηγαίνει στη σχολή και να μην απουσιάζει από τις κλινικές. Σήμερα χρωστάει περίπου 20 μαθήματα, «μεγάλα σε ύλη γιατί είναι των τελευταίων ετών» όπως λέει η ίδια. Εργάζεται ως καθηγήτρια Βιολογίας σε Γυμνάσιο. «Μόλις μεγαλώσουν τα παιδιά, θα αφοσιωθώ» είχε πει αλλά τα πράγματα ήρθαν αλλιώς. Ενα πρόβλημα υγείας που εμφάνισε ο μικρός γιος της, ανέβαλε την επιστροφή στα έδρανα. «Αφιερώθηκα εκεί. Το πρόβλημα δεν έχει λυθεί ακόμα και σήμερα αλλά πηγαίνει καλά, οπότε είπα ότι επιστρέφω, πριν ακόμα βγει το μέτρο για τις διαγραφές». Δέκα χρόνια μετά την τελευταία φορά που έδωσε εξετάσεις, επιστρέφει στο στόχο που όπως λέει «άφησα στη μέση». Αυτή την περίοδο προετοιμάζεται για να δώσει τρία μαθήματα και να ξαναμπεί σε πρόγραμμα. «Δεν θέλω να μετανιώσω αργότερα που δεν το κυνήγησα. Θα τελειώσω τη σχολή. Θέλω να πάρω το πτυχίο και να δω τι μπορώ να κάνω. Δεν θα γίνω καρδιοχειρουργός, αλλά θέλω να αξιοποιήσω το πτυχίο. Ετσι κι αλλιώς, θα γύριζα. Οταν όμως το παιδί σου σε έχει ανάγκη, αφοσιώνεσαι εκεί».
* ΝΤΟΡΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΥ
Πάλεψα τον καρκίνο και ζω
Θέλω να δείξω στα παιδιά μου ότι μπορούμε
«Ενας δύσκολος γάμος που με εξάντλησε και με διέλυσε ψυχολογικά και οικονομικά και καπάκι μια καρκινάρα... να!», λέει όταν τη ρωτάω γιατί αποστασιοποιήθηκε από τη σχολή. Η Ντόρα Αλεξανδροπούλου, επί πτυχίω φοιτήτρια στην Ιατρική Αθηνών και μητέρα δύο παιδιών, πέρασε στην Ιατρική Αθηνών το 1983. «Πήρα υποτροφία αλλά για ιδεολογικούς λόγους και αρνούμενη να συμβιβαστώ με τα πιστεύω του τότε πρύτανη της σχολής μου, την αρνήθηκα. Προτίμησα να καθίσω να διαβάσω και να μπω με κατατακτήριες εξετάσεις, με πρώτο πτυχίο, Επόπτη Δημόσιας Υγείας. Ημουν μεταξύ των 10 πρώτων εισακτέων στην Ιατρική» ισχυρίζεται η ίδια.
«Από το 2009, έπειτα από έναν πολύ δυσάρεστο γάμο, ζω με τον πατέρα μου. Είμαι 55 ετών και ζω από τη σύνταξη ενός 85χρονου. Ντροπή. Και πάνω που είπα ότι επιστρέφω στο Πανεπιστήμιο, εμφανίστηκε ένας καρκίνος επιφυλακτικής πρόγνωσης. Εκανα 27 χημειοθεραπείες και 35 ακτινοβολίες. Το πάλεψα και ζω», τονίζει η ίδια.
«Στο εξωτερικό, δικαιούσαι να μεγαλώσεις τα παιδιά σου και μετά να επιστρέψεις στις σπουδές. Εδώ από τη στιγμή που υπάρχει η διά βίου μάθηση, γιατί δεν εφαρμόζεται; Με ποιο δικαίωμα στερείς από κάποιον τη μόρφωση; Αυτή η οριζοντιοποίηση δεν αφήνει τη μόρφωση να διαχέεται σε όλες τις ηλικίες. Μπορώ, ως καρκινοπαθής, να μπω σε όποια σχολή θέλω. Τι θέλουν; Να με διαγράψουν και να ξαναμπώ στο πρώτο έτος της Ιατρικής και να τους κατσικωθώ στα εργαστήρια;», λέει η Ντόρα και συνεχίζει: «Να μου πεις, ότι είμαι παράσιτο και κοστίζω στο κράτος το οποίο είναι υπό κατάρρευση, να το δεχτώ. Εμείς δεν επιβαρύνουμε κανέναν οικονομικά», λέει η ίδια. «Με τεράστιες ποσότητες κορτιζόλης που μου άλλαξε τη φάτσα και μου αλλοίωσε το μυαλό πήγα τον Ιούνιο να δώσω εξετάσεις, στη Μικροβιολογία. Ημουν ανασφαλής. Ελεγα ότι δεν τα ξέρω καλά. Μου έλεγε ο καθηγητής "έλα μέσα" και ντρεπόμουν. Λέω, θα μπω μέσα στα γεράματα, έπειτα από τόσα χρόνια αποχής και θα γράψω χάλια; Ρεζίλι. Μετά ήρθε ο Λοβέρδος και έκανε τις ανακοινώσεις. Εύκολο να υποθέσεις ποιο είναι το σχέδιο: Αν μειωθεί ο πληθυσμός των φοιτούντων, θα μειωθεί και ο αριθμός των διοικητικών που αντιστοιχούν σ' αυτούς. Μας διώχνει για να κάνει απολύσεις». Λίγο πριν πάρει πιστοποιητικό σπουδών, χρωστούσε, όπως λέει, πέντε μαθήματα. «Γιατί θες το πτυχίο;» τη ρωτάω. «Θέλω να δείξω στα παιδιά μου ότι έπειτα από μια μεγάλη καταστροφή μπορούμε να σηκωθούμε όρθιοι και να πατήσουμε στα πόδια μας, με λεβεντιά και παρρησία. Θέλω όμως να αξιοποιήσω και το πτυχίο, για λόγους βιοποριστικούς. Λόγω της ασθένειάς μου, θα πάρω ειδικότητα χωρίς αναμονή - αν και η Ψυχιατρική, έτσι κι αλλιώς, δεν έχει αναμονή. Ας ρωτήσει, λοιπόν, ποιοι θέλουν να συνεχίσουν; Ποιοι δεν θέλουν; Και έπειτα να αποφασίσει. Δεν καθόμουν να βάφω νύχια τόσα χρόνια. Πού ξέρουν ότι είμαι τενεκές ξεγάνωτος; Είναι σίγουροι γι' αυτό;».