Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2015

Αγία Βαρβάρα, Πολιούχος Δράμας - Η παράδοση, το έθιμο της «Βαρβάρας» και τα Καραβάκια των Ευχών

 Έγραψε ο Γιώργος Νάτσης

Αγία Βαρβάρα, Πολιούχος Δράμας - Η παράδοση, το έθιμο της «Βαρβάρας» και τα Καραβάκια των Ευχών


Κάθε χρόνο, 4 Δεκεμβρίου, ημέρα εορτής της Αγίας Βαρβάρας, πολιούχου Δράμας και προστάτιδας του Πυροβολικού, πραγματοποιούνται θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις στην πόλη της Δράμας. 

Η συμμετοχή του κόσμου κάθε χρόνο είναι εντυπωσιακή. Συρρέουν κατά χιλιάδες για να προσκυνήσουν την εικόνα της Αγίας Βαρβάρας, στο μικρό εκκλησάκι στην ομώνυμη περιοχή, δίπλα στη λίμνη, όπου στον πυθμένα της ακόμη και σήμερα διασώζονται να ερείπια της πρώτης εκκλησίας.
Σύμφωνα με την παράδοση οι Τούρκοι την γκρέμισαν για να χτίσουν στη θέση της τζαμί. Τότε άρχισαν να αναβλύζουν από τα θεμέλια της νερά, χαλώντας τα σχέδια των Τούρκων.

Τα Καραβάκια των Ευχών
Ξεχωριστή μέρα για την περιοχή είναι η παραμονή της γιορτής της πολιούχου της Δράμας, της Αγίας Βαρβάρας, στις 3 Δεκεμβρίου, όταν εκατοντάδες παιδιά αφήνουν τα καραβάκια τους, φωταγωγημένα, στα ήρεμα νερά της λίμνης, ακριβώς μπροστά από την ομώνυμη εκκλησία, προσφέροντας μοναδικό θέαμα το σούρουπο.
Όπως ορίζει το έθιμο, μικροί και μεγάλοι ρίχνουν στην λιμνούλα δίπλα στην εκκλησία, καραβάκια φτιαγμένα από ξύλο ή φελιζόλ, στολισμένα με ξεχωριστή και περισσή φροντίδα. Κάθονται και απολαμβάνουν το θέαμα με τις ώρες, μέχρι τα λιώσουν τα κεριά, να καεί το φελιζόλ και να βυθιστεί το καραβάκι. Είναι ένα έθιμο που τιμάται ιδιαίτερα. Κάθε χρόνο αναβαθμίζεται και ο συναγωνισμός για το ποιος έχει κάνει το καλύτερο καραβάκι, είναι μεγάλος.

Το έθιμο της «Βαρβάρας» και η ιστορία του 
Οι νοικοκυρές την ημέρα αυτή φτιάχνουν από νωρίς το γλύκισμα «Βαρβάρα», μια γλυκιά νηστίσιμη σούπα από σιτάρι, σταφίδες, σουσάμι, καρύδια, αλλά και άλλους σπόρους, σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή της κάθε δραμινής νοικοκυράς.
Η γλυκιά σούπα «Βαρβάρα», που μοιάζει με το κολυβόζουμο, είναι ένα έθιμο πανάρχαιο και θυμίζει την πανσπερμία. Στους Χριστιανούς η παρασκευή της «Βαρβάρας» καθιερώθηκε από  το εξής  περιστατικό: Ο σατανικός νους του Διόσκουρου, είχε  συλλάβει ένα δόλιο και αποτρόπαιο  σχέδιο για την εξόντωση των Χριστιανών της περιοχής του. Κάλεσε όλους τους αρτοποιούς της περιοχής του και τους έδωσε εντολή να βάλουν δηλητήριο στο ψωμί που θα παρασκεύαζαν και οι πωλητές τροφίμων στα τρόφιμα που θα πωλούσαν.
Το μυστικό αυτό το έμαθε η κόρη του η Βαρβάρα, και ειδοποίησε τους χριστιανούς να μην αγοράσουν ψωμί και τρόφιμα, και να πορευτούν με τα υπολείμματα που είχαν στα σπίτια τους. Έτσι κάθε Χριστιανική οικογένεια μαγείρεψε ότι πρόχειρο της βρέθηκε στο σπίτι. Επειδή όμως τα τρόφιμα που τους είχαν απομείνει ήταν πολύ λίγα και κάθε είδος από μόνο του δεν έφτανε για μια σωστή μαγειριά, έβαλαν στην κατσαρόλα λίγο από όλα. Δηλαδή, λίγο στάρι, μερικά φασόλια, κουκιά, σταφίδες και ότι άλλο σχετικό είχαν, κι όλα μαζί τα μαγείρεψαν. Έτσι χάρη στη Βαρβάρα σώθηκαν και από τότε σε ανάμνηση αυτού του περιστατικού καθιερώθηκε στη γιορτή της  να μαγειρεύουν το παρασκεύασμα αυτό που είναι γλυκό και φαγητό μαζί και λέγεται «Βαρβάρα».

Η Μεγαλομάρτυς Αγία Βαρβάρα
Η Μεγαλομάρτυς Αγία Βαρβάρα γεννήθηκε το 275 μ.Χ. στη Νικομήδεια και μαρτύρησε το 306 μ.Χ. Ο άπιστος πατέρας της αποκεφάλισε την Αγία με το ξίφος του. Σύμφωνα με την παράδοση, ενώ το ξίφος του πατέρα της απέκοπτε το κεφάλι της, η Θεία Δίκη με μορφή κεραυνού, κατέκαυσε τον άσπλαχνο πατέρα. Αυτόν τον τιμωρό κεραυνό, συμβολίζουν τα πυρά του Πυροβολικού μας. 
Η Αγία Βαρβάρα είναι επίσης προστάτιδα και των παιδιών και τα φυλάει από τις κακές παιδικές αρρώστιες, όπως την βλογιά και άλλες. Για να την "γλυκάνουν" σε πολλά μέρη του τόπου μας την ημέρα της γιορτής της προσέφεραν μελόπιτες ή κολυβόζουμο, που το έλεγαν «Βαρβάρα».

Προστάτιδα του Πυροβολικού
Το Πυροβολικό οργανώθηκε σε Σώμα από τον Καποδίστρια το 1928. Αποτελείτο αρχικά από ένα Τάγμα «Πυροβολιστών» και ένα Λόχο Φρουριακού Πυροβολικού με Πυροβόλα εμπροσθογεμή λείου σωλήνα. Το 1843 το Τάγμα ονομάστηκε Μοίρα Πυροβολικού. Το 1874 η Μοίρα αναπτύχθηκε σε Σύνταγμα με πυροβόλα οπισθογεμή αυλακωτού σωλήνα. Από τότε το Πυροβολικό εξελίσσεται συνεχώς.
Στους απελευθερωτικούς αγώνες τους Έθνους, το Πυροβολικό μας υπό τη σκέπη της Προστάτιδος Αγίας Βαρβάρας, υπήρξε πάντοτε από τους κυριότερους συντελεστές της νίκης.

http://www.dramania.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=19705:agia-barbara-polioyhos-dramas-h-paradosh-to-ethimo-ths-barbaras-kai-ta-karabakia-ton-eyhon&Itemid=177