Παρά τον εκφοβισμό του λαού, τόσο από την απελθούσα δικομματική κυβέρνηση όσο και από τους δανειστές-υποστηρικτές της, οι ψηφοφόροι προσήλθαν μαζικά στις κάλπες και ανέδειξαν για πρώτη φορά στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους πρώτο ένα κόμμα της Αριστεράς, τον ΣΥΡΙΖΑ, με σημαντική διαφορά από Ν.Δ.+ΠΑΣΟΚ, αποδοκιμάζοντας με τον τρόπο τα κόμματα αυτά που επί 40 χρόνια κυβέρνησαν την Ελλάδα και με τα «κατορθώματα» και τις «επιτυχίες» τους τα 5 τελευταία έφεραν τον λαό και τη χώρα στη σημερινή δεινή κατάσταση. Πρόκειται για μια ιστορική νίκη, που έδωσε τη δυνατότητα στον ΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει κυβέρνηση της Αριστεράς με τη σύμπραξη των Ανεξάρτητων Ελλήνων για να εφαρμόσει το πρόγραμμά του, που με την ψήφο του ενέκρινε ο λαός.
Στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της εκλογικής αναμέτρησης η προσοχή επικεντρώνεται στα ποσοστά που πήραν τα κόμματα, διότι με βάση τα ποσοστά αυτά και το ισχύον εκλογικό σύστημα κατανέμονται οι 300 έδρες της Βουλής. Τα ποσοστά, όμως, αυτά αντιπροσωπεύουν τις κομματικές προτιμήσεις ψηφοφόρων που προσήλθαν στις κάλπες και ψήφισαν την Κυριακή 25.1.2015. Είναι, κατά συνέπεια, ενδιαφέρον να εξετάσουμε ποια κόμματα έχασαν (και πόσους) από τους ψηφοφόρους που τα ψήφισαν στις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2012 (Β.12) και πόσοι από αυτούς και προς ποια κόμματα έστρεψαν τις προτιμήσεις τους στις φετινές βουλευτικές εκλογές (Β.15).
Πριν, όμως, δώσουμε τα σχετικά στοιχεία, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η αποχή στις φετινές εκλογές κινήθηκε στα επίπεδα του 2012, και δεν ανερχόταν φέτος και το 2012 στα ποσοστά που δείχνουν τα στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών (36%-37%) αλλά, όπως δείξαμε στο άρθρο μας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 13.1.2015, σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα (δηλαδή περίπου στο 22%-23%, με βάση τον νόμιμο πληθυσμό ηλικίας 18 ετών και άνω, που έδειξε η απογραφή του 2011).
Διαφορετική, όμως, ήταν η εικόνα στα άκυρα ψηφοδέλτια, τα οποία τριπλασιάστηκαν (114.700 στις Β.15 έναντι 35.961 στις Β.12), ενώ αύξηση παρουσίασαν και τα λευκά (34.808 στις Β.15 έναντι 25.373 στις Β.12). Τελικά, όμως, ο αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων ήταν περίπου ο ίδιος στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις (βλέπε την τελευταία γραμμή του Πίνακα στον οποίο δίνονται οι ψήφοι που πήραν τα κόμματα στις Β.12 και Β.15 και η διαφορά τους).
Από τον Πίνακα αυτόν φαίνεται ότι τα κόμματα των οποίων η δύναμη:
– Αυξήθηκε και το Ποτάμι κέρδισαν συνολικά 1.160.498 ψηφοφόρους. Από αυτούς το 50,9% ψήφισαν τον ΣΥΡΙΖΑ, το 32,2% το Ποτάμι, το 5,2% το ΚΚΕ και το 11,6% τα υπόλοιπα κόμματα που δεν ξεπέρασαν το 3% και δεν μπήκαν στη Βουλή.
– Μειώθηκε έχασαν συνολικά 1.134.803 ψηφοφόρους. Από αυτούς το 41,1% έχασε το ΠΑΣΟΚ, το 31,3% η ΔΗΜΑΡ, το 14,9% οι ΑΝ.ΕΛΛ., το 9,4% η Ν.Δ. και το 3,3% η Χρυσή Αυγή.
Η διαφορά των 25.695 ψήφων που υπάρχει ανάμεσα στον συνολικό αριθμό των ψήφων που κέρδισαν τα κόμματα που αύξησαν τη δύναμή τους και το Ποτάμι και τον συνολικό αριθμό των ψήφων που έχασαν τα κόμματα των οποίων η δύναμη μειώθηκε οφείλεται στη μικρή αύξηση των έγκυρων ψηφοδελτίων.
Η μέσα σε διάστημα δυόμισι χρόνων κομματική μετακίνηση τόσο μεγάλου αριθμού ψηφοφόρων δείχνει το μέγεθος της αποδοκιμασίας των πολιτών προς τα κόμματα που εφάρμοσαν τα μέτρα των Μνημονίων και προκάλεσαν την ανθρωπιστική κρίση που βιώνει η χώρα. Η αποδοκιμασία ήταν πολύ μεγάλη προς το ΠΑΣΟΚ, τόσο για την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου όσο και για τη συμμετοχή του στη δικομματική κυβέρνηση, και (μεγαλύτερη) προς τη ΔΗΜΑΡ, η οποία, αντίθετα με τις αρχές ενός κόμματος της Αριστεράς, συμμετείχε στην τρικομματική κυβέρνηση που προηγήθηκε της δικομματικής. Η αποδοκιμασία προς τη Ν.Δ. ήταν μικρότερη, είτε διότι ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων της δεν επλήγη ή επλήγη λιγότερο από την πολιτική που εφαρμόστηκε είτε εξαιτίας της παραδοσιακής προσκόλλησής τους προς τη συντηρητική παράταξη. Ταυτόχρονα, όμως, το ποσοστό της μεγάλης αυτής μετακίνησης ψηφοφόρων που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ δείχνει το μέγεθος της ιστορικής νίκης αλλά και της ιστορικής ευθύνης της Αριστεράς.
*πρώην: αντιπροέδρου της Βουλής, υπουργού και καθηγητή της ΑΣΟΕΕ
