Μποτίλιες στο πέλαγος
Το έχω ξαναγράψει, αντιλαμβάνομαι την πίκρα του Μπρεχτ όταν ζητούσε (και έγινε) να γραφεί στον τάφο του: «Εδώ αναπαύεται ο Μπ. Μπρεχτ, ένας ανθρωπος που έκανε προτάσεις και ήταν ευτυχής όταν τις αποδέχονταν».
Ο γράφων συμπληρώνει φέτος 45 χρόνια στη διακονία του θεάτρου ως κριτικός, δάσκαλος και άμισθος σύμβουλος όλων των πολιτικών προϊσταμένων του πολιτισμού σε καίριες άμισθες θέσεις από το 1974 έως πρόσφατα. Και προκαλώ κάθε κακοπροαίρετο ερευνητή να βρει αν εισέπραξα πάνω ή κάτω από το τραπέζι έστω και ένα ευρώ στα 40 χρόνια που έκανα προτάσεις και ίδρυσα θεσμούς (ΔΗΠΕΘΕ, επιχορηγήσεις θεάτρου, τιμητικές συντάξεις πνευματικών ανθρώπων, κρατική θεατρική πολιτική κ.λπ.).
Εχω λοιπόν το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση λόγω πείρας να κάνω προτάσεις. Εχω καταθέσει τις προτάσεις μου για τα Νέα Επιδαύρια. Η ανταπόκριση ανθρώπων που πάντα δεν συμφωνούσαν μαζί μου τώρα είναι ενθουσιωδώς θετική.
Σήμερα (και ποτέ δεν έκανα προτάσεις εξετάζοντας την πολιτική ταυτότητα των υπευθύνων, απλώς προκαλώ και αναμένω, για μένα το κράτος έχει συνέχεια και η διαχείριση του πολιτισμού πρέπει να γίνεται μέσω φακέλων χωρίς πολιτικό χρώμα) θα προχωρήσω σε μια άλλη πολιτική πρόταση που σχετίζεται μ' ό,τι ελέγχω και γνωρίζω. Τι λείπει σήμερα από το χώρο των παραστατικών τεχνών στον τόπο μας. Γιατί νέοι ταλαντούχοι καταφεύγουν σε μένα πάντα για να ειδικευτούν σε προωθημένες σπουδές.
Λείπει ειδίκευση στη σκηνοθεσία θεάτρου και όπερας, λείπει ειδίκευση στη διδασκαλία μελοδραματικής (και υποκριτικής στην όπερα), λείπει ειδίκευση στην υποκριτική, τη χορογραφία και τη μουσική στο αρχαίο δράμα, λείπει τραγικά σπουδή στη συγγραφή κινηματογραφικών και τηλεοπτικών σεναρίων, λείπει ειδίκευση στις παραδοσιακές θεατρικές λαϊκές τέχνες: στον Καραγκιόζη, το κουκλοθέατρο, στην παντομίμα, λείπει ειδίκευση στη συγγραφή και στην οργάνωση του παιδικού θεάτρου και του σχολικού θεάτρου, λείπει ειδίκευση στα εικαστικά του θεάτρου (σκηνικά, κοστούμια, μάσκες). Εχουμε σημαντικούς ανθρώπους που διακονούν αυτές τις ειδικότητες; Σπουδαίους. Αλλοι είναι αυτοδίδακτοι, άλλοι έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό, χρειαζόμαστε όμως συνέχεια και συστηματική διακονία. Πρέπει να μορφώσουμε λίγους αλλά ικανούς σπουδαγμένους μπροστάρηδες. Λίγα χρόνια λειτούργησε το «παιδί» του Κούρκουλου, η «Πειραματική Σκηνή» του Εθνικού, που ανέδειξε τις ικανότητες του Στάθη Λιβαθινού και ήδη είχαμε τέσσερις-πέντε αξιόλογους σκηνοθέτες που βγήκαν από τη δοκιμασμένη μέθοδό του. Είναι λοιπόν καιρός να ιδρυθεί ένα «Ινστιτούτο προωθημένων σπουδών παραστατικών τεχνών» όπου θα διδάσκουν εν αποσπάσει ειδικευμένοι δάσκαλοι της Σχολής Καλών Τεχνών, των ωδείων, της Κρατικής Σχολής Ορχηστρικής Τέχνης, της Λυρικής Σκηνής, της Σχολής Κινηματογράφου, των Δραστικών Κρατικών και Ιδιωτικών Σχολών και φυσικά των θεωρητικών των θεατρολογικών σχολών των πανεπιστημίων.
Να διατεθεί ένα από τα σχολάζοντα ολυμπιακά ακίνητα και με μια ολιγομελή απαρτία γραμματειακής υποστήριξης (με αποσπάσεις από τις παραπάνω σχολές) και ένα διευθυντή σπουδών, να οργανωθεί μια πρότυπη μεταπτυχιακή μονάδα όπου θα εκπαιδεύονται ύστερα από αυστηρές εξετάσεις λίγοι και επιλεγμένοι απόφοιτοι δραματικών σχολών, χορευτές, εικαστικοί, λαϊκοί καλλιτέχνες, τραγουδιστές όπερας και μιούζικαλ και επίδοξοι νουμερίστες μιούζικ χολ.
Επιτέλους ας δημιουργήσουμε ένα ειδικευμένο κλιμάκιο αρχαίου δράματος με ταλαντούχους απόφοιτους δραματικών σχολών που θα διασώζουν παρτιτούρα, θα έχουν ικανότητες σε όλες τις σχολές κίνησης ώστε να τροφοδοτούν τους χορούς αρχαίου δράματος (τραγωδίας και κωμωδίας) απ' όπου θα ξεπηδήσουν σκηνοθέτες και ειδικευμένοι ηθοποιοί για να ευδοκιμήσουν στα υπαίθρια θέατρα που απαιτούν κύρος, μέγεθος και πνευμόνια!
Η πρότασή μου δεν έχει κόστος οικονομικό, δεν ανταγωνίζεται τις σημαντικές καλλιτεχνικές σχολές και τους θεσμούς της χώρας, αντίθετα αξιοποιεί όλο το σχολάζον προσωπικό που δεν είχε έως τώρα διέξοδο να εκπαιδεύσει σε παραμελημένες ειδικότητες νέους που καταφεύγουν στο εξωτερικό. Θα μου πείτε εδώ πάνε αρχαιολόγοι στο εξωτερικό για να πάρουν διδακτορικά με ανασκαφές και μοναδικά μνημεία του τόπου που είναι αντικείμενο των σπουδών τους στη σκοτεινή και νεφελώδη ατμόσφαιρα της Δύσης. Οι ξένοι έρχονται και σκάβουν εδώ και κάνουν με την έρευνά τους καριέρα στα ξένα πανεπιστήμια, και εμείς πάμε να τους ακούσουμε, να μελετήσουμε τα μνημεία μας, μέσω εκείνων.
Καιρός για δράση!
Φιλόλογος, κριτικός
