Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2014

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΕΝΑ ΨΥΧΙΑΤΡΟ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Ιάκωβος Μαρτίδης: Έχουμε αναρωτηθεί πόσοι πέθαναν από την ευμάρεια;

Με αφορμή το ψυχο-εκπαιδευτικό βιωματικό σεμινάριο, που προγραμματίζει στη Θάσο, μιλά στο «Χ» και δίνει μία άλλη διάσταση της κρίσης Ρεπορτάζ  Δήμος Μπακιρτζάκης 



http://www.xronos.gr/detail.php?ID=94443
Έχουμε ποτέ συνειδητοποιήσει ότι τα περισσότερα προβλήματα στη ζωή μας οφείλονται στο λάθος τρόπο σκέψης; Έχουμε ποτέ συνειδητοποιήσει ότι ο λόγος που βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα, συχνά είναι αποτέλεσμα των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων που έχουμε για τον εαυτό μας, τους άλλους και τη ζωή;  Μήπως είμαστε εκπαιδευμένοι στο να εστιαζόμαστε στα προβλήματα και όχι στις λύσεις τους; Μήπως έχουμε εκπαιδευτεί στη γκρίνια, το παράπονο και την κατηγόρια; Μήπως οι περισσότερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε είναι ταυτόχρονα και ευκαιρίες να ανακαλύψουμε βαθύτερα και ουσιαστικότερα νοήματα ζωής; Μήπως είναι οι δυσκολίες που μας εξελίσσουν;  Γνωρίζουμε τι θα πει ευχαριστιακή στάση ζωής; Απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα επιχειρήσει να δώσει ο ψυχίατρος και συγγραφέας Ιάκωβος Μαρτίδης, στο πλαίσιο διήμερου σεμιναρίου που διοργανώνεται στη Θάσο. Στους συμμετέχοντες στο διήμερο σεμινάριο μέσα σε ένα ασφαλές ψυχολογικό πλαίσιο και ιδανικό περιβάλλον θα δοθεί η ευκαιρία μεταξύ των άλλων: Να αναγνωρίζουν και να εκφράζουν αβίαστα τα συναισθήματά τους. Να αναπτύσσουν λειτουργικούς τρόπους επικοινωνίας. Να θέσουν και να διαπραγματευθούν στο βαθμό που ο καθένας θα επιλέξει, ζητήματα που τους απασχολούν. Να διευρύνουν τις οπτικές θεωρήσεις, αποκτώντας μια πιο ανοικτή ματιά στη ζωή. Το βιωματικό σεμινάριο αυτογνωσίας και ψυχοσωματικής ευεξίας θα διεξαχθεί σε παραδοσιακό οικισμό της Θάσου. Οι συμμετέχοντες θα φιλοξενηθούν σε δύο υπόσκαφα σπίτια με θέα στο απέραντο πράσινο και γαλάζιο, σε ένα περιβάλλον όπου η απουσία κάθε θορύβου βοηθά τον καθένα στο να αφουγκρασθεί τον παραμελημένο του εαυτό. Το ψυχοθεραπευτικό κλίμα ευοδώνεται στα γεύματα και στα δείπνα που με περισσή φροντίδα και μεράκι ετοιμάζονται από την οικοδέσποινα. Το Σάββατο και την Κυριακή 4 και 5 Οκτωβρίου το σεμινάριο και με αφορμή αυτό επιστήμονας απάντησε στις ερωτήσεις του «χ». Πως λειτουργεί η  ψυχοσύνθεση του ανθρώπου; -Η ψυχοσύνθεση του κάθε ανθρώπου είναι διαφορετική, είναι μια δυναμική κατάσταση, δεν είναι μια στατική, δηλαδή μέρα με τη μέρα ωριμάζουμε, μαθαίνουμε από τα λάθη, όχι όλοι με τον ίδιο τρόπο, κι ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε αλλάζει. Θα λέγατε ότι ορισμένοι δε μαθαίνουν ακόμα και στα βαθιά γεράματα τους; -Η διαφορά του ανόητου, του σοφού και του έξυπνου είναι η εξής: οι ανόητοι δεν μαθαίνουν ποτέ από τα λάθη τους, οι έξυπνοι μαθαίνουν από τα λάθη τους, ενώ οι σοφοί μαθαίνουν από τα λάθη των άλλων. Τουλάχιστον, εμείς ας λειτουργήσουμε ως έξυπνοι, δηλαδή να μαθαίνουμε από τα λάθη μας, γιατί είναι και ανθρώπινο να κάνουμε λάθη. Η οπτική ματιά με την οποία βλέπουμε τα πράγματα πολλές φορές καθορίζει και τα ίδια τα πράγματα, δηλαδή όπως έχει πει ο φιλόσοφος Επίκτητος, ένας δικός μας άνθρωπος: αυτό που μας αγχώνει και μας φοβίζει δεν είναι αυτά καθ’ αυτά τα πράγματα, αλλά το πώς εμείς νομίζουμε ότι θα τα βιώσουμε ή ότι είναι. Το έχει πει και ο Νίτσε λίγο διαφορετικά. Το άγνωστο είναι αυτό το στοιχείο που μας φοβίζει; -Ναι, γιατί ποτέ δεν ξέρεις πως θα τα βιώσεις, διότι αυτό είναι το μέλλον. Προβλέπεις, και συνήθως προβλέπουμε πεσιμιστικά. Λειτουργούμε όπως οι μύγες, δηλαδή μπορεί να υπάρχουν 10 λουλούδια και περιττώματα, κι εμείς θα στηριχθούμε στα περιττώματα, ενώ θα έπρεπε να λειτουργούμε όπως οι μέλισσες, δηλαδή μπορεί να υπάρχουν 10 περιττώματα και ένα λουλούδι, αυτές θα πάνε όμως στο λουλούδι. Αυτός ο τρόπος όμως μαθαίνεται, το που θα εστιάσεις και το πώς σκέφτεσαι γι’ αυτά που σου έρχονται και σου συμβαίνουν είναι κάτι που μαθαίνεται. Άλλοι σκεφτόμαστε λειτουργικά κι άλλοι δυσλειτουργικά, δηλαδή άλλοι με έναν τρόπο που εξυπηρετεί τις σχέσεις και τη ζωή κι άλλοι με ένα τρόπο που βραχυκυκλώνει τις σχέσεις και τη ζωή. Υπάρχουν τόσοι χιλιάδες συνάνθρωποί μας με πολύ μεγάλα αντικειμενικά προβλήματα, που είναι ευτυχισμένοι. Δηλαδή μην ξεχνάτε, η Έλεν Κέλερ που ήταν κωφάλαλη, έλεγε ότι η ευτυχία είναι μέσα μας κι ήταν ευτυχισμένη. Επομένως θέλω να πω, ότι έχουμε τεράστιες δυνατότητες να κάνουμε βήματα. Δεν το ξέρουμε και καμιά φορά ενώ το πιστεύουμε δεν ξέρουμε το πώς. Αυτό είναι μια διαδικασία που μαθαίνεται. Αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο της κοινωνικής ψυχιατρικής αλλά υπάρχει προκατάληψη; -Μία προκατάληψη μπορεί να υπάρχει αλλά ας έχουμε υπόψη μας όλοι, ότι όλοι μας έχουμε ψυχοπαθολογικά στοιχεία. Δεν χρειάζεται να είσαι άρρωστος, για να έχεις κάποιο πρόβλημα. Υπάρχουμε εμείς ως άνθρωποι και εξ ορισμού έχουμε προβλήματα, θέματα, ερωτήματα. Ο πανικός βέβαια δεν είναι ο καλύτερος σύμβουλος, αλλά το γιατί μας πιάνει άγχος και πανικός έχει να κάνει πολλές φορές με τον τρόπο που βλέπουμε τα πράγματα, διότι πολλές φορές εστιάζουμε στο πρόβλημα κι όχι στη λύση. Όταν εστιάζεις στο πρόβλημα, αυτό μεγεθύνεται κι αποκτά διαστάσεις μέσα σου. Όταν, όμως, εστιάζεις στη λύση είναι διαφορετικό. Και να δώσω ένα παράδειγμα: ένας που φοβάται τα ύψη και πρέπει να διασχίζει μια στενή γέφυρα, αν η ματιά του εστιαστεί κάτω, μεγαλώνει το πρόβλημα. Γι’ αυτό λέμε σε αυτόν τον άνθρωπο να κοιτά ψηλά και απέναντι, δηλαδή στη λύση. Όταν εστιάζουμε, λοιπόν, στα προβλήματά μας, αυτό μας ρουφάει σκέψη, χρόνο, ενέργεια. Όταν εστιάζουμε, όμως, στο πως θα κάνουμε το επόμενο βήμα, αποκτάμε άλλη δυναμική κι άλλη ψυχολογία. Μπορεί να διδαχθεί κάποιος πώς να είναι ένα συγκροτημένο άτομο και ψυχικά υγιές; -Όχι, προς Θεού. Αυτό θέλει πολύ κουβέντα. Πολλά πράγματα μαθαίνονται, αλλά όχι με έναν εύκολο τρόπο, το δασκαλίστικο ή τις λεγόμενες «αμερικανιές» όπως τις λέω. Δεν υπάρχουν χρυσές οδηγίες ή χρυσές συμβουλές. Το να πεις σε κάποιους, ρίξτε το έξω, μην αγχώνεστε και άλλα σχετικά, αυτά τα ξέρει ο καθένας. Το θέμα είναι να βοηθήσεις μέσα του να κτίσει μια διεργασία επίλυσης των προβλημάτων, δηλαδή να του μάθεις να ψαρεύει όχι να του δώσεις έτοιμα ψάρια. Δεν υπάρχουν έτοιμα ψάρια, κι αν υπάρχουν θα φας όσο σου τα δίνει κάποιος. Το θέμα είναι να γίνουμε εμείς ικανοί ψαράδες, να ψαρεύουμε εμείς όσο κι όποτε θέλουμε. Αυτό έχει ικανοποίηση και χαρά και αυτό μαθαίνεται.  Σήμερα υπάρχει και το θέμα της οικονομικής κρίσης, που τους περισσότερους συμπολίτες μας τους οδηγεί σε απόγνωση. -Αυτό είναι αλήθεια, γιατί όλα τα προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται σε μια ρεαλιστική βάση, και όχι σε ένα επίπεδο ευχολογίου. Πρέπει κατ’ αρχήν να κοιτάμε την πραγματικότητα, τι μπορούμε και τι δε μπορούμε να αλλάξουμε. Αυτό που δεν μπορούμε να αλλάξουμε και δεν εξαρτάται από εμάς,  το αφήνουμε. Για εκείνο που μπορούμε όμως, πρέπει να κάνουμε κάτι. Τώρα, η αλήθεια είναι ότι αντικειμενικά υπάρχουν πολύ δύσκολα και πολλές φορές δυσεπίλυτα προβλήματα. Αν εξαιρέσουμε, ωστόσο, ένα ποσοστό ανθρώπων που αντικειμενικά έχουν πολύ μεγάλα προβλήματα, ένα μεγάλο άλλο μέρος από εμάς γκρινιάζουμε, παραπονιόμαστε χωρίς όμως να στερούμαστε τα βασικά. Δηλαδή, όταν ο άνθρωπος έχει καλύψει τις βασικές ανάγκες, δε δικαιούται να γκρινιάζει. Εμείς πολλές φορές γκρινιάζουμε για δευτερογενή πράγματα ή ανάγκες επίπλαστες. Θεωρείτε ότι ως κοινωνία έχουμε καλομάθει;  -Η αλήθεια είναι ότι ως κοινωνία τις τελευταίες δεκαετίες ξεφύγαμε πολύ από αρχές, από αξίες, από παραδόσεις που μας κρατούσαν στέρεους. Εγώ δέχομαι ότι σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που πεινάνε, κάποιοι πεθαίνουν από την πείνα, ενώ και κάποιοι άλλοι αυτοκτονούν. Όλα αυτά είναι αλήθεια, αλλά πριν δέκα χρόνια, αναρωτήθηκε κανείς από εμάς πόσοι πέθαιναν από την παχυσαρκία, από εμφράγματα, από εγκεφαλικά λόγω της ευμάρειας; Θέλω να πω ότι και τότε είχαμε κρίση, όχι μόνο αξιών αλλά και πρακτικής ζωής. Το ελληνόπουλο έφτασε να γίνει το πιο παχύσαρκο παιδί της Ευρώπης και έχουμε υποθηκεύσει το μέλλον και την υγεία του. Τη σημερινή κρίση πρέπει να τη δούμε πολύπλευρα. Δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται και ζούμε, είναι κι αυτό, αλλά είναι κι άλλα πράγματα από πίσω. Ποιοι είναι οι στόχοι του σεμιναρίου που θα διεξαχθεί στη Θάσο; -Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στις 4 και 5 Οκτωβρίου. Όπως το λέει και η λέξη είναι ένα ψυχο-εκπαιδευτικό βιωματικό σεμινάριο, δεν είναι ένα θεωρητικό σεμινάριο με ομιλίες. Συμμετέχει όλη η ομάδα, μέσα από προβλήματα και θέματα που θα θέσει ο καθένας, η δυναμική της ομάδας. Ο στόχος αυτού του σεμιναρίου είναι να μπορούμε να βλέπουμε τα ίδια πράγματα, τα ίδια θέματα που μας απασχολούν και αντιμετωπίζουμε με διαφορετική οπτική γωνιά, πιο λειτουργική οπτική γωνιά, κι αυτό θα κάνει τη διαφορά. Θα διαπραγματευτούμε θέματα, σχετικά με το πώς μπορούμε να βάλουμε περισσότερο χρώμα, γεύση, άρωμα στη ζωή μας, πως μπορούμε να ζήσουμε ποιοτικότερες συγκινήσεις. Με άλλα λόγια, πως θα ζήσουμε καλύτερα, γιατί το καλύτερα δεν στοχεύει μόνο στην ποσότητα, που ως τώρα αυτήν είχαμε κατά νου πολλοί από εμάς, αλλά κυρίως την ποιότητα.  Πόσα βιβλία έχετε γράψει μέχρι στιγμής; -Έχω γράψει δύο βιβλία: «Η αγάπη στην πρίζα» και «Τα μυστικά των άλλων» το οποίο ήταν και υποψήφιο για το βραβείο κοινού για το 2014 και έχω συμμετάσχει σε ένα τρίτο βιβλίο, που είμαστε πολλοί συγγραφείς με τίτλο «Έρωτας και σεξουαλικότητα». 

Πηγή: http://www.xronos.gr/detail.php?ID=94443