Ο Άγιος Ελευθέριος (Εορτή Ελευθέριος, Ελευθερία)
Έδρασε στη Ρώμη κατά τον 2ο αιώνα μ.Χ. όταν αυτοκράτορες ήταν ο Κόμμοδος και ο Σεπτίμιος Σεβήρος. Η μητέρα του Ανθία, που έμεινε χήρα όταν ο Ελευθέριος ήταν μικρός, κατηχήθηκε στη χριστιανική πίστη από τον Απ. Παύλο. Η Ανθία ανέθρεψε το γιο της σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ευαγγελίου και μάλιστα ανέθεσε την ηθική του τελείωση και τη θεολογική του κατάρτιση στον επίσκοπο ρώμης Ανίκητο. Σε ηλικία 15 ετών ο Ελευθέριος χειροτονήθηκε διάκονος από τον ανίκητο, ενώ αργότερα έγινε επίσκοπος Ιλλυρικού. Ο βασιλιάς της Βρετανίας Λούκιος έστειλε επιστολή στον Άγιο, δηλώνοντας την επιθυμία του να διδαχθούν την πίστη στον Χριστό αυτός και ο λαός του. Όταν ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος πληροφορήθηκε τη χριστιανική δράση του Ελευθερίου διέταξε τη σύλληψή του. έπειτα από πολλά βασανιστήρια ο Ελευθέριος οδηγήθηκε από τους ειδωλολάτρες στην αρένα της Ρώμης. Τα άγρια ζώα όμως δεν τον άγγιξαν, γι' αυτό και αποκεφαλίσθηκε μαζί με τη μητέρα του.
Απολυτίκιο. Ήχος πλ. α’. Τον συνάναρχον λόγον.
Ιερέων ποδήρει κατακοσμούμενος και αιμάτων τοις ρείθροις επισταζόμενος, τω Δεσπότη σου Χριστώ μάκαρ ανέδραμες, Ελευθέριε σοφέ, καθαιρέτα του Σατάν. Διό μη παύση πρεσβεύων, υπέρ των πίστει τιμώντων, την μακαρίαν σου άθλησιν.
Κοντάκιον. Ήχος πλ. β’. Τους ασφαλείς.
Ως καλλονήν των ιερέων Όσιε, και προτροπήν των Αθλοφόρων άπαντες, ευφημούμεν και αιτούμεν σε, Ιερομάρτυς Ελευθέριε, τους πόθω σου την μνήμην εορτάζοντας, κινδύνων πολυτρόπων ελευθέρωσον, πρεσβεύων απαύστως, υπέρ πάντων ημών.
