Στις 26 Οκτωβρίου, μετά την αποτυχία της τρίτης εκεχειρίας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, η ομάδα MINSK (ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία) ανακοίνωσε ότι θα έφερνε το θέμα των εχθροπραξιών στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ώστε μέσω των ψηφισμάτων να απαιτούνταν ο άμεσος τερματισμός των εχθροπραξιών.
Από τον Αλκιβιάδη Κ. Κεφαλά
Όμως, προς έκπληξη όλων, η Βρετανία, ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, ανακοίνωσε ότι θα έθετε βέτο στο ψήφισμα, απαιτώντας να μην υπάρξει απόφαση περί τερματισμού των μαχών. Η πρωτοφανής βρετανική ενέργεια, ακατανόητη εκ πρώτης όψεως, θα μπορούσε να γίνει αντιληπτή εάν συνδυαζόταν με μια σειρά φαινομενικά ασύνδετων γεγονότων, ώστε να γίνουν κατανοητές οι στρατηγικές των μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Την 1η Οκτωβρίου, τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στον Καύκασο, ο Richard Moore, πρώην πρέσβης της Βρετανίας στην Τουρκία, επισκέφτηκε την Αγκυρα με την ιδιότητα του νέου αρχηγού των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών. Ο Τιερί Μεϊσάν αναφέρει ότι η επίσκεψη του Ρίτσαρντ Μουρ στην Αγκυρα αφορούσε τον συντονισμό της αποστολής 4.000 Τουρκμένων τζιχανιστών από τη Συρία στον Καύκασο. Κατά τη διάρκεια της θητείας του στην Αγκυρα είχε πρωτοστατήσει να αναλάβει ο Τούρκος πρόεδρος την πνευματική ηγεσία των αδελφών μουσουλμάνων, τους ηγέτες των οποίων γνώριζε, επειδή μέσω των υποτροφιών του κέντρου ισλαμικών σπουδών του πανεπιστημίου της Οξφόρδης με το οποίο είναι συνδεδεμένος επιδίωκε να τους στρατολογήσει στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.
Ο Ρίτσαρντ Μουρ είναι αξιοθαύμαστος επειδή είναι ο εμπνευστής της αναβίωσης της ισχυρής βρετανικής παράδοσης στρατολόγησης ξένων πρακτόρων μέσω των ακαδημαϊκών κέντρων της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ, πρακτική με την οποία οι Βρετανοί κατέκτησαν το κόσμο.
Πράγματι, είναι οξυδερκές ότι ο ίδιος προώθησε στο διοικητικό συμβούλιο του ισλαμικού κέντρου σπουδών της Οξφόρδης τον πρώην πρωθυπουργό της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, ο οποίος, σημειωτέον, είχε αναλάβει και τον συντονισμό των ισλαμικών σπουδών στην Ελλάδα μέσω της χορήγησης υποτροφιών σε Ελληνες ακαδημαϊκούς με τα χρήματα του τουρκικού ερευνητικού οργανισμού TYBITAK, καθώς και της τουρκικής διοίκησης της Βόρειας Κύπρου. Επίσης, είναι αξιοπερίεργο ότι οι ισλαμικές υποτροφίες σε Ελληνες ακαδημαϊκούς διαφημίζονταν εκείνη την εποχή μέσα από τις ιστοσελίδες του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών!
Η επίσκεψη του Ρίτσαρντ Μουρ στην Αγκυρα θα μπορούσε να είχε περάσει απαρατήρητη αν λίγους μήνες νωρίτερα, τον Ιούνιο του 2020, ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Μπόρις Τζόνσον δεν είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του για την επιστροφή της Βρετανίας στο αυτοκρατορικό παρελθόν της και στις θάλασσες μέσω της ναυπήγησης ενός ισχυρού στόλου και της αναδιάρθρωσης των βρετανικών ενόπλων δυνάμεων. Προφανώς, η έξοδος της Βρετανίας από τη γερμανική Ευρωπαϊκή Ένωση και η σχεδιαζόμενη αποχώρηση της Αμερικής από τη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο συσχετίζονται με την απόφαση της επιστροφής της Βρετανίας στο αυτοκρατορικό παρελθόν, επειδή το Λονδίνο έχει αντιληφθεί ότι η παραμονή του στην Ευρωπαϊκή Ένωση το κράτησε μακριά από τις ενεργειακές περιοχές του πλανήτη.
Μέσα σε αυτό το γενικευμένο πλαίσιο επαναφοράς, το Λονδίνο παρέχει σταθερή διπλωματική στήριξη στην Τουρκία και στο Αζερμπαϊτζάν, ενώ μόλις στις 25 Οκτωβρίου, αμέσως μετά την αμερικανική ανακοίνωση περί «κακής πίστης» των Αζέρων, η Μόσχα άρχισε να υποψιάζεται βρετανική παγίδα γύρω από την αμερικανική παγίδα, αντιλαμβανόμενη ότι το Λονδίνο είχε χρησιμοποιήσει τις ΗΠΑ στο να ενθαρρύνουν την Τουρκία για την έναρξη των εχθροπραξιών στον Καύκασο.
Έτσι, η Βρετανία επανεμφανίζεται στην περιοχή του Καυκάσου 190 χρόνια μετά το «μεγάλο παιχνίδι», όνομα με το οποίο είναι γνωστή η βρετανική απόπειρα ελέγχου των περιοχών νοτίως της Ρωσίας τους δύο τελευταίους αιώνες. Σήμερα, η εμφάνιση του Λονδίνου στον Καύκασο αποσκοπεί στη σύναψη συμβολαίων μεταξύ αζερικών και βρετανικών πετρελαϊκών εταιριών. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο Ρίτσαρντ Μουρ φαίνεται ότι διαπραγματεύτηκε με την Αγκυρα τη σύναψη συμβολαίων συνεκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, με αντάλλαγμα την παροχή του κινητήρα πριν από το 2023 για το εθνικό μαχητικό της Τουρκίας. Το Λονδίνο δεν σκοπεύει να επιτρέψει στη Γαλλία να αποτελέσει τον μοναδικό παίκτη στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Η βρετανική στρατηγική απόφαση της αναβίωσης του αυτοκρατορικού παρελθόντος μέσω του ισχυρού στόλου και η επανεμφάνιση στον Καύκασο, στη Μέση Ανατολή και την ανατολική Μεσόγειο, σε συνδυασμό με τον νεοοθωμανισμό του Ερντογάν, δεν φαίνεται ότι θα επιφέρει κάτι θετικό στην περιοχή. Οι χαμένες από τη βρετανική «επαναφορά» θα είναι η Γερμανία και η Ελλάδα. Η πρώτη, επειδή αντικαταστάθηκε από τη Βρετανία στην ενεργειακή πολιτική της Αγκυρας, και η δεύτερη, λόγω βλακείας.
*Διδάκτωρ Φυσικής του Πανεπιστημίου του Manchester, UK, δ/ντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών
https://www.newsbreak.gr/apopseis/149384/i-epanemfanisi-tis-vretanias/
