Επιχείρηση συσπείρωσης των ψηφοφόρων της ΝΔ στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό επιχειρεί ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, με την "επιστροφή" στο μπαλκόνι της Ρηγίλλης. Η ομιλία του ξυπνά μνήμες από το παρελθόν της Ελλάδας που εντοπίζονται πριν το 1981 (Vids)
Η προεκλογική συγκέντρωση αλλά και το "προεκλογικό μπαλκόνι" έχουν ιδιαίτερα συμβολική διάσταση και βαρύτητα κατά τη μεταπολίτευση. Μέχρι το 1981 οι πολιτικοί αρχηγοί μιλούσαν από μπαλκόνια.
Στη συγκέντρωση του Α. Παπανδρέου στη Βέροια την ίδια χρονιά, τοποθετήθηκε για πρώτη φορά εξέδρα. Κατόπιν επινοήθηκε η ''πλάτη'' πίσω από τον πρόεδρο, με σύνθημα το οποίο έδινε πάντα το στίγμα του κόμματος. Παρόλα αυτά, ακόμα κι αν υπήρχαν εξέδρες, η φράση "ομιλία από το μπαλκόνι" είχε καθιερωθεί για τα καλά στη συνείδηση του Έλληνα ψηφοφόρου.
Πριν λίγες ημέρες, ο νυν πρόεδρος της ΝΔ Ευάγγελος Μεϊμαράκης, ανακοίνωνε πως θα μιλήσει από το ιστορικό για τη ΝΔ, μπαλκόνι της Ρηγίλλης, για να συνδέσει το παρόν του κόμματος του με το παρελθόν του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
"Να συμβολίσουμε ότι ξεκινάμε από τις ρίζες μας, για να προχωρήσουμε προς τα εμπρός στο δρόμο, που είχαμε χαράξει από το 1974", δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σεπτέμβριος του 2007, μετά τη νίκη της ΝΔ, στο μπαλκόνι της Ρηγίλλης:
Το 1974, ήταν άλλωστε η πρώτη χρονιά της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας στη χώρα μας, και τα μπαλκόνια είχαν κεντρική θέση στα δρώμενα του τόπου. Κυρίως κατά την προεκλογική περίοδο. Ας θυμηθούμε τι έγινε το 1974.
Στις 22 Νοεμβρίου 1974 προκηρύχθηκε δημοψήφισμα (ΦΕΚ Α΄ 353) και στις 8 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους διεξήχθη στην Ελλάδα για τη μορφή του πολιτεύματος μεταξύ Βασιλευόμενης και Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
Την 1η Ιουνίου 1973 η Χούντα των Συνταγματαρχών κατήργησε τη Βασιλεία στην Ελλάδα, μετά το Κίνημα του Ναυτικού εναντίον της, και εγκαθίδρυσε Προεδρική Δημοκρατία. Κανένα κόμμα δεν αναγνώρισε το δημοψήφισμα που ακολούθησε τον Ιούλιο του 1973 και δεσμεύτηκαν, μαζί με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, στη διενέργεια άλλου, όταν αποκατασταθεί η Δημοκρατία.
Μετά την πτώση της Χούντας τον Ιούλιο του 1974 η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή υιοθέτησε τη Συντακτική Πράξη της 1ης Αυγούστου 1974 και επανέφερε σε ισχύ το Σύνταγμα της 1 Ιανουαρίου 1952, χωρίς τις θεμελιώδεις διατάξεις, δηλαδή αυτές που αφορούσαν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος ως Βασιλευομένης Δημοκρατίας.
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, στις 23 Νοεμβρίου 1974, ζήτησε από τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματός του να κρατήσουν ουδέτερη στάση στο πολιτειακό ζήτημα. Καθορίσθηκαν οι τηλεοπτικές ομιλίες δύο φορές την εβδομάδα για την κάθε πλευρά και επί πλέον μαγνητοφωνημένο μήνυμα του Βασιλιά στις 26 Νοεμβρίου και ομιλία του από την τηλεόραση στις 6 Δεκεμβρίου.
Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου, το εκλογικό σώμα ψήφισε υπέρ του αβασιλεύτου (3.245.111 ψήφοι υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας, ποσοστό 69,18% και 1.445.875 ψήφοι υπέρ της βασιλευομένης, ποσοστό 30,82%). Η Κρήτη έδωσε στην Αβασίλευτη το 90% των ψήφων της, ενώ σε τριάντα εκλογικές περιφέρειες το αντίστοιχο ήταν της τάξεως του 60-70%. Από την άλλη πλευρά, η βασιλευομένη έφτασε στην Πελοπόννησο και τη Θράκη το 45%. Οι εκλογικές περιφέρειες όπου η βασιλευομένη έλαβε τα ανώτατα ποσοστά είναι οι ακόλουθες: Λακωνία το 59,52%, Ροδόπη το 50,54%, Μεσσηνία το 49,24, Ηλεία το 46,88 και η Αργολίδα το 46,67%. Τέλος, η αποχή άγγιξε το 25,5%.
Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής δήλωσε ότι "ένα καρκίνωμα αποκόπηκε σήμερα από το σώμα του έθνους".
Ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος απηύθυνε την επομένη της ψηφοφορίας το ακόλουθο μήνυμα:
"Έλληνες και Ελληνίδες. Πιστός στη διακήρυξή μου, επαναλαμβάνω ότι προέχει η εθνική ενότητα χάριν της ομαλότητας, της προόδου και της ευημερίας της Χώρας και εύχομαι ολόψυχα οι εξελίξεις να δικαιώσουν το αποτέλεσμα που προέκυψε από τη χθεσινή ψηφοφορία".
Στις 15 Δεκεμβρίου υπέβαλε την παραίτησή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης και ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής τον ευχαρίστησε με προσωπική του επίσκεψη και εγγράφως για τις όσες υπηρεσίες προσέφερε στο έθνος. Στις 18 Δεκεμβρίου εξελέγη από τη Βουλή και ορκίστηκε ως προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Μιχαήλ Στασινόπουλος, βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
Η ομιλία του προέδρου του τότε νεοσύστατου ΠΑΣΟΚ Ανδρέα Παπανδρέου στη Λάρισα από το ξενοδοχείο "Ολύμπιον" έγινε στα πλαίσια της προεκλογικής περιόδου και εν όψει των εκλογών της 17ης Νοεμβρίου 1974.
Πρόκειται για τις πρώτες εθνικές εκλογές μετά τη δικτατορία των Συνταγματαρχών, που διεξήχθησαν από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κ. Καραμανλή, αναδεικνύοντας νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία με αρχηγό τον ίδιο και με ευρύτατη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. (220 έδρες)
Οι εκλογές έγιναν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής του Ν.Δ. 65/1974 που είχε εκδώσει η κυβέρνηση πριν τις εκλογές.
Τα αποτελέσματα των εκλογών της 17ης Νοεμβρίου:
Νέα Δημοκρατία,Κωνσταντίνος Καραμανλής: ψήφοι: 2.669.133, ποσοστό: 54,37%, έδρες: 220
Ένωσις Κέντρου-Νέες Δυνάμεις (Ε.Κ.-Ν.Δ.), Γεώργιος Μαύρος: ψήφοι: 1.002.559, ποσοστό: 20,42%, έδρες: 60
Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), Ανδρέας Παπανδρέου: ψήφοι: 666.413, ποσοστό: 13,58%, έδρες: 12
Ενωμένη Αριστερά (Ε.Α.), Ηλίας Ηλιού: ψήφοι: 464.787, ποσοστό: 9,47%, έδρες: 8
Εθνική Δημοκρατική Ένωσις (Ε.Δ.Ε.), Πέτρος Γαρουφαλιάς: ψήφοι: 52.768, ποοστό: 1,08%
Δημοκρατική Ένωση Κέντρου (Δ.Ε.Κ.), Ιωάννης Ζίγδης: ψήφοι: 8.509, ποσοστό: 0,17%
Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κίνημα Ελλάδας (ΕΚΚΕ): ψήφοι: 1.539, ποσοστό 0,03%
Φιλελεύθερη Δημοκρατική Ένωση - Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΦΔΕ-ΣΚΕ): ψήφοι: 975, ποσοστό: 0,02%
* Στο συνασπισμό της "Ενωμένης Αριστεράς" συμμετείχε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (Κ.Κ.Ε.), το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας Εσωτερικού (Κ.Κ.Ε. εσ.) και η Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (Ε.Δ.Α.).
* Μετά τις επαναληπτικές και αναπληρωματικές εκλογές που έγιναν στις 20 Απριλίου 1975, η δύναμη των κομμάτων σε έδρες διαμορφώθηκε ως εξής: ΝΔ 216 έδρες, η ΕΚ-ΝΔ 61 έδρες, το ΠΑΣΟΚ 15 έδρες και η Ενωμένη Αριστερά 8 έδρες.
Για την ιστορία, από το μπαλκόνι της προεκλογικής του ομιλίας στο Σύνταγμα το 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου επέλεξε τη λέξη "Μνημόνιο" για να καταγγείλει "υπόγεια συμφωνία των Καραμανλή - Μαύρου με τον Κίσινγκερ", προκειμένου να μείνουν στο σκοτάδι μέχρι τις εκλογές, οι επικείμενες συμφωνίες για το Κυπριακό. Εικοσιέξι χρόνια μετά, με φόντο το ακριτικό Καστελόριζο, ο γιος του Ανδρέα, Γιώργος Παπανδρέου, επανέφερε με τον πλέον εμφατικό τρόπο τον όρο "Μνημόνιο" στις ζωές των Ελλήνων, αφού στους ρυθμούς του κινείται η νομική και κοινωνικοπολιτική ζωή της χώρας τα τελευταία 5 χρόνια.
Σήμερα, ζούμε τις μέρες του τρίτου Μνημονίου της "νέας εποχής".
Η πρώτη ομιλία του Γεωργίου Παπανδρέου μετά την απελευθέρωση της 12ης Οκτωβρίου 1944
Ιστορικής σημασίας θεωρείται φυσικά και η ομιλία του Γεωργίου Παπανδρέου την 18η Οκτωβρίου του 1944 μετά την απελευθέρωση της χώρας από τους Γερμανούς και την επάνοδο της ελληνικής κυβέρνησης.
O πρωθυπουργός βγήκε στο ίδιο μπαλκόνι στο τότε υπουργείο Συγκοινωνίας (σ.σ. το κτήριο που στην μεταπολίτευση στεγάζονταν οι Σχολές Ωμέγα και σήμερα είναι το πολυκατάστημα Public) από το οποίο είχε μιλήσει το 1910 ο Βενιζέλος. Μπροστά του αντίκρισε μία λαοθάλασσα – όπως θα έλεγε δεκαετίες αργότερα ο γιός του – από σημαίες του ΕΑΜ και της Σοβιετικής Ένωσης.
Ο Θεμιστοκλής Τσάτσος, ο τότε Υπουργός Δικαιοσύνης και ένας από τους ανθρώπους που βρίσκονταν πίσω από τον Παπανδρέου σε εκείνη τη ομιλία, θυμάται:
"...Η ερυθρά σημαία και τα λάβαρα με το σφυροδρέπανον εκυριάρχουν από άκρου εις άκρον. Ο Εθνικός ύμνος η εν οιονδήποτε Εθνικό άσμα δεν ηκούοντο. Μόνον η "Λαοκρατία". Θέσις δια μιαν έστω εθνικήν οργάνωσιν εις την Πλατείαν του Συντάγματος δεν υπήρχε. Μόνον Εαμικές οργανώσεις ηδυνήθησαν να καταλάβουν θέσιν επί της πλατείας. Θα έλεγε κανείς ότι παρευρίσκεται εις εορτήν κομμουνιστών εν Μόσχα, διότι εν Αθήναις θα έπρεπε να υπάρχουν περισσότεραι ελληνικαί σημαίαι, έστω και αν επρόκειτο περί καθαρώς κομμουνιστικής εορτής...".
Όπως αναφέρει ο ιστότοπος istorikathemata o Παπανδρέου απευθύνθηκε σε ένα κοινό εντελώς αρνητικά διακείμενο απέναντι του, το οποίο συνεχώς τον διέκοπτε με τα συνθήματα "Λαοκρατία" (σύνθημα που υπονοούσε την πολιτική επιρροή του ΕΑΜ) και "Εθνική Νέμεσι" (σύνθημα για την αυστηρή τιμωρία των συνεργατών των Γερμανών και των "ταγμάτων ασφαλείας").
Ο Παπανδρέου όμως δεν έχασε το κουράγιο του. Στον "λόγο της Απελευθέρωσης" που εκφώνησε με στεντόρεια φωνή επικεντρώθηκε στο ζήτημα της Εθνικής ολοκλήρωσης (Βόρειος Ήπειρος - Δωδεκάνησα και Βόρεια σύνορα), της ανασύνταξης των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας αλλά μίλησε και για σκληρές κυρώσεις κατά των δοσιλόγων, βασικό αίτημα του ΕΑΜ. Με τόλμη αναφέρθηκε στο Ρίμινι στον «Ιερο Λοχο» και το Ελ Αλαμέιν, αλλά αναφέρθηκε και στην αντίσταση των Αθηναίων τους οποίους επαίνεσε. Τελείωσε τον λόγο του με τον απραίτητο επίλογο για την "Εθνική Ένωση" που "σώζει". Κατά την διάρκεια της εκφοράς του λόγου του, ο Παπανδρέου, εκτός κειμένου, ανέφερε την περίφημη φράση "πιστεύομεν εις την Λαοκρατίαν" σε μια προσπάθεια να επικοινωνήσει με το ακροατήριο του, ώστε να καταφέρει να αποσπάσει αν όχι την επιδοκιμασία του, τουλάχιστον την προσωρινή εύνοια του. Για την φράση αυτή ο Παπανδρέου θα κατηγορηθεί από πολλούς πολιτικούς του αντιπάλους στα χρόνια που ακολούθησαν για προσωρινή ιδεολογική συμπόρευση με τους κομμουνιστές, κάτι που φυσικά δεν ίσχυε.
Το συγκεκριμένο απόσπασμα από την ομιλία του Γ. Παπανδρέου έχει έως εξής: «Πιστεύομεν εἰς τὴν Λαοκρατίαν. Καὶ Λαοκρατία δὲν σημαίνει μόνον δικαίωμα ψήφου. Σημαίνει ἐπίσης δικαίωμα, ζωῆς, δικαίωμα εὐημερίας, δικαίωμα πολιτισμοῦ. Καὶ ὁ Λαός μας, μὲ τοὺς ἀπαραμίλλους ἀγῶνας καὶ τὰς σκληροτάτας θυσίας του, κατέκτησε τὸ δικαίωμα νὰ τοῦ ἀνήκῃ τὸ Μέλλον. Νέος κόσμος θὰ ὑψωθῇ ἀπὸ τὰ ἐρείπια...».
Το σημαντικότερο όμως απόσπασμα του λόγου, ήταν αυτό στο οποίο ο Παπανδρέου αναφέρεται στην αποκατάσταση της λειτουργίας του ελεύθερου Ελληνικού κράτους και την τήρηση των συμφωνιών του Λιβάνου και της Καζέρτας που είχαν υπογραφεί και από το ΕΑΜ. Η αποστροφή αυτού του πρωθυπουργικού λόγου στρεφόταν άμεσα κατά των συνθημάτων και της ψυχολογίας των ακροατών, με τους οποίους ερχόταν σε ευθεία αντιπαράθεση. Ο Παπανδρέου όμως δεν δείλιασε, αλλά επιβλήθηκε στο πλήθος μην δίνοντας χρόνο για αντιδράσεις και αδιαφορώντας για τα συνθήματα που ακούγονταν από τα "χωνιά" των επικεφαλής των αριστερών. Ουσιαστικά διεξαγόταν μια πάλη μεταξύ του πλήθους και του ομιλητή, στην οποία ο ομιλητής -έστω οριακά- επιβλήθηκε. Παρά τις διακοπές και τα συνθήματα ο Παπανδρέου όχι μόνο ολοκλήρωσε τον λόγο του, αλλά κατάφερε να περάσει τις θέσεις της κυβέρνησης στο πλήθος.
Στον απόηχο της ομιλίας μία ημέρα αργότερα η ηγεσία του ΚΚΕ θα επισκεφθεί τον πρωθυπουργό και θα τον ενημερώσει ότι επιδοκιμάζει τα όσα ανέφερε στην πλατεία Συντάγματος. Την ίδια ώρα ο Βρετανός πρεσβευτής Ρέτζιλαντ Λίπερ, που και αυτός κατέφθασε στην ίδια αποστολή με τον στρατηγό Σκόμπι μία ημέρα πριν ετοίμαζε την πρώτη του ενημερωτική επιστολή για το Λονδίνο για τις συνθήκες που επικρατούσαν στην χώρα την οποία εποφθαλμιούσαν να θέσουν υπό την σφαίρα επιρροής τους. Μία ημέρα αργότερα θα τηλεγραφήσει στους ανωτέρους του: «Η υποδοχή της 18ης Οκτωβρίου ήταν θορυβώδης και αυθόρμητη - ακόμα και οι οπαδοί του ΕΑΜ θεώρησαν ότι είναι καλύτερο να επευφημήσουν. Μπόρεσα να διαβεβαιώσω τα μέλη της κυβέρνησης ότι τα νέα ήταν καλά και η τάξη βασίλευε στην πρωτεύουσα». Καθώς κατευθυνόταν στην Αθήνα, ο Λίπερ παρατήρησε ότι «σχεδόν σε κάθε σπίτι το ΕΑΜ είχε γράψει τα συνθήματά του με το σφυροδρέπανο και ανορθόγραφα μηνύματα υποδοχής για τους Βρετανούς συμμάχους. Εφτασα νωρίς στην πλατεία Συντάγματος, οι παρελάσεις του ΕΑΜ ήταν ήδη σε κίνηση και τα συνθήματα με τη μονότονη επανάληψη "ΕΑΜ" συνέχιζαν ασταμάτητα. Επέστρεψα στην πλατεία Συντάγματος για να παρακολουθήσω τη συγκέντρωση από το μπαλκόνι του ξενοδοχείου "Μεγάλη Βρεταννία". Το ΕΑΜ ήταν πολυπληθέστερο με ένα δάσος από επαναστατικά πανό». Μία τραγική ιστορία ξεκινούσε ελάχιστες ημέρες μετά την απελευθέρωση.
Το ιστορικό του κτιρίου και του μπαλκονιού της Ρηγίλλης που ήρθε εκ νέου στην επικαιρότητα
Το κτίριο ενοικιάστηκε για πρώτη φορά από τη Νέα Δημοκρατία το 1975 από τον ιδρυτή της Κων. Καραμανλή. Εξι χρόνια αργότερα εξελέγη στην Αίθουσα Κήπων της Ρηγίλλης πρόεδρος της Ν.Δ. ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ενώ μετά την εκλογή στην προεδρία του Μιλτιάδη Εβερτ, το 1993, η αίθουσα μετονομάστηκε σε Αίθουσα «Κωνσταντίνος Μητσοτάκης».
Το κτίριο ενοικιάστηκε για πρώτη φορά από τη Νέα Δημοκρατία το 1975 από τον ιδρυτή της Κων. Καραμανλή. Εξι χρόνια αργότερα εξελέγη στην Αίθουσα Κήπων της Ρηγίλλης πρόεδρος της Ν.Δ. ο Ευάγγελος Αβέρωφ, ενώ μετά την εκλογή στην προεδρία του Μιλτιάδη Εβερτ, το 1993, η αίθουσα μετονομάστηκε σε Αίθουσα «Κωνσταντίνος Μητσοτάκης».
Η πρώτη σκέψη μεταστέγασης των γραφείων του κόμματος έγινε από τον Κώστα Καραμανλή το 1997, αλλά εγκαταλείφθηκε γρήγορα. Σήμερα, επί ημερών Βαγγ. Μεϊμαράκη, η Ρηγίλλης επανέρχεται μέσω πολιτικών συμβολισμών για τη διεκδίκηση της πρώτης θέσης στις εκλογές της 20ης Σεπτεμβρίου.
http://news247.gr/eidiseis/politiki/ta-politika-mpalkonia-exoyn-th-dikh-toys-istoria.3640833.html?utm_source=News247&utm_medium=MintaXasete_article&utm_campaign=24MediaWidget
